รัฐบาลรักษาการไทย เป็นเจ้าภาพจัดการประชุมอย่างไม่เป็นทางการ เพื่อหารือผลกระทบจากสถานการณ์ความไม่สงบในเมียนมา ในวันนี้ ซึ่งช้ากว่าที่วางแผนไว้ 1 วัน เนื่องจากประเทศหลัก ๆ ในกลุ่มอาเซียน ส่งสัญญาณว่าจะไม่เข้าร่วมการประชุมครั้งนี้ หลังเกิดเสียงวิจารณ์อย่างหนัก
วีโอเอ รายงานว่า ในช่วงเกือบสองปีที่ผ่านมา ผู้นำทหารเมียนมาถูกปฏิเสธการเข้าร่วมในการประชุมระดับสูงของอาเซียน เนื่องจากไม่ปฏิบัติตาม “ฉันทามติ 5 ข้อ” และไม่เริ่มการเจรจากับฝ่ายตรงข้ามทางการเมือง ซึ่งมีความเชื่อมโยงกับรัฐบาลพลเรือนที่ถูกยึดอำนาจ
แต่รัฐบาลไทยได้เชิญนายตาน ชเว รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของรัฐบาลทหารเมียนมา เข้าร่วมการเจรจากับประเทศสมาชิกอื่น ๆ ของอาเซียน ในวันนี้ (19 มิ.ย.)
รายงานข่าวระบุว่า กระทรวงการต่างประเทศของไทยค่อนข้างปิดปากเงียบว่า มีผู้แทนประเทศใดที่จะเดินทางมาร่วมการเจรจาครั้งนี้บ้าง ซึ่งจะจัดขึ้นเป็นเวลา 2 วันที่เมืองพัทยา จังหวัดชลบุรี โดยรายงานระบุว่า นายดอน ปรมัตถ์วินัย รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ ของไทย ส่งเทียบเชิญก่อนที่จะมีการประชุมเพียง 4 วันเท่านั้น
ขณะที่ เว็บไซต์กระทรวงการต่างประเทศของไทย ระบุวานนี้ (18 มิ.ย.) ว่า การประชุมครั้งนี้จะมีผู้แทนระดับสูงจาก ลาว กัมพูชา เมียนมา อินเดีย จีน บรูไน เวียดนาม เข้าร่วม
ก่อนหน้านี้ นายดอน กล่าวว่า การหารืออย่างไม่เป็นทางการครั้งนี้ไม่ได้มาแทนความพยายามแก้ปัญหาในเมียนมา ที่มีอาเซียนรับบทบาทนำ และบรรดาประเทศสมาชิกมีอิสระที่จะเข้าร่วมหรือไม่ก็ได้
นักวิจารณ์บางคนชี้ว่า การหารือครั้งนี้อาจสร้างความเสี่ยงที่จะนำไปสู่การยอมรับรัฐบาลทหารเมียนมา และไม่สมควรจัดขึ้น เนื่องจากมิได้รวมอยู่ในข้อตกลงของอาเซียนเพื่อสร้างสันติภาพในเมียนมา ที่รู้จักภายใต้ชื่อ “ฉันทามติ 5 ข้อ”
หลายคนยังตั้งคำถามว่าทำไมไทยจึงตัดสินใจให้มีการเจรจาในตอนนี้ เพราะอีกไม่นานไทยก็จะมีรัฐบาลชุดใหม่ ซึ่งคาดว่าเป็นเดือนสิงหาคม
ทางด้าน อินโดนีเซีย ซึ่งเป็นประธานอาเซียนในปีนี้ รวมทั้งสิงคโปร์ และมาเลเซีย ต่างปฏิเสธเข่าร่วมการประชุมดังกล่าว โดยนายวิเวียน บาลากริชนัน รัฐมนตรีต่างประเทศสิงคโปร์ กล่าวว่า ยังไม่ถึงเวลาอันควร ที่จะให้รัฐบาลทหารเมียนมาเข้าร่วมประชุม ทั้งในระดับผู้นำประเทศ หรือระดับรัฐมนตรีต่างประเทศก็ตาม
ส่วนเวียดนามกล่าวว่า รัฐมนตรีต่างประเทศของเวียดนามจะไม่เข้าร่วมการประชุม ส่วนฟิลิปปินส์ ซึ่งยังไม่ยืนยันชัดเจน ถูกมองว่ายืนอยู่ในฝ่ายที่ต่อต้านรัฐบาลทหารเมียนมาเช่นกัน
รัฐบาลเอกภาพแห่งชาติ (National Unity Government) ซึ่งจัดตั้งขึ้นโดยผู้ที่สนับสนุนรัฐบาลพลเรือนของนางอองซาน ซู จี ได้ออกแถลงการณ์ประณามการเจรจาที่ไทยเป็นเจ้าภาพ โดยชี้ว่า “การเชิญรัฐบาลทหารที่ไม่มีความชอบธรรมไปหารือในครั้งนี้ ไม่ได้ช่วยแก้ไขวิกฤตการเมืองในเมียนมาแต่อย่างใด”
ขณะที่องค์กร ที่ประกอบด้วยกลุ่มเคลื่อนไหวทางการเมือง 81 กลุ่มในเมียนมา ส่งจดหมายเปิดผนึกประณามการหารือข้างต้น ที่พวกเขาเรียกว่า “การเจรจาลับ” โดยระบุว่า “แตกต่างอย่างชัดเจนต่อนโยบายของอาเซียน ที่กีดกันผู้แทนรัฐบาลทหารเมียนมาจากการประชุมระดับสูงต่าง ๆ” พร้อมเรียกร้องให้รัฐบาลรักษาการของไทย “ยกเลิกการประชุมนี้ทันที”
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ‘อาเซียน’ ห้าม ‘เมียนมา’ เข้าร่วมทุกการประชุม รอ ‘สันติภาพ’ คืบหน้า
- ‘ทูตยูเอ็น’ ขอ ‘อาเซียน’ หนุนทุกฝ่ายในเมียนมาร่วมแก้วิกฤติ
- ประธาน APRC เรียกร้องทหารเมียนมาร์ ทำตามฉันทามติ 5 ข้อ กับผู้นำอาเซียน