กลายเป็นเรื่องที่สั่นสะเทือนแวดวงการเงินโลกอยู่หลายวัน กับการล้มของ “SVB” ธนาคารรายใหญ่อันดับ 16 ของสหรัฐ ที่ถูกรัฐบาลสั่งปิดกิจการอย่างทันควัน หลังประสบปัญหาสภาพคล่อง และล้มเหลวในการขายหุ้นเพื่อเพิ่มทุนธนาคาร
การล้มของ “ซิลิคอน วัลเลย์ แบงก์” หรือ SVB ธนาคารที่ก่อตั้งขึ้นในปี 2526 ที่รัฐแคลิฟอร์เนีย นับว่าเป็นเรื่องที่เหนือความคาดหมายของหลายฝ่ายมาก เพราะสถาบันการเงินใหญ่อันดับที่ 16 ของสหรัฐรายนี้ มีชื่อเสียงว่า ค่อนข้างระมัดระวังในการบริหาร มีสภาพคล่องค่อนข้างมาก
ครึ่งหนึ่งของสินทรัพย์เป็นการลงทุนในตราสารหนี้ เช่น พันธบัตรรัฐบาล หรือสินเชื่อจดจำนองที่มีหลักทรัพย์ค้ำประกัน ทั้งยังมีความโดดเด่นในฐานะสถาบันการเงินแห่งเดียวของสหรัฐ ที่ทำงานกับสตาร์ทอัพ และเงินดิจิทัล
ธุรกิจหลักของ SVB คือ การปล่อยเงินกู้ให้กลุ่มธุรกิจสตาร์ทอัพ โดยนับถึงสิ้นเดือนธันวาคม 2565 พบว่า SVB มีมูลค่าสินทรัพย์รวมทั้งสิ้น 209,000 ล้านดอลลาร์ แบ่งเป็นเงินฝาก 175,400 ล้านดอลลาร์ และมีหนี้เสีย (NPL) ไม่ถึง 1%
ช่วงสองปีที่ผ่านมา ธนาคารจ่ายเงินปันผลจำนวน 10 ล้านดอลลาร์ หรือราว 345 ล้านบาท ให้แก่กระทรวงการคลังสหรัฐ จากนั้นจึงใช้เงินที่ได้จากการขายหุ้นมูลค่า 300 ล้านดอลลาร์ เพื่อซื้อคืนดอกเบี้ยของรัฐบาล
SVB เป็นพันธมิตรทางการเงินระหว่างการเปิดตัวแพลตฟอร์ม Atlas ของ Stripe ในเดือนกุมภาพันธ์ 2559 เพื่อช่วยให้สตาร์ทอัพลงทะเบียนเป็นบริษัทในสหรัฐ
แล้วทำไมถึงล้ม
ปัญหาของ SVB ไม่ได้เกิดจากคุณภาพสินทรัพย์ แบบเดียวกับที่เป็นปัญหาของธนาคารรายอื่น ๆ แต่เกิดขึ้นจากการที่เงินฝากเริ่มลดลง หรือโตช้า เพราะในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา บริษัทด้านการลงทุนเงินทุน เริ่มระดมทุนเงินทุนได้ยากขึ้น
ทั้งบรรดาสตาร์ทอัพ ซึ่งต้องการประคับประคองกิจการตัวเอง ก็แห่ถอนเงินออกจากธนาคารอย่างกะทันหัน จนทำให้ธนาคาร ประสบปัญหาขาดกระแสเงินสดหมุนเวียนอย่างหนัก และแก้ปัญหาด้วยการขายพันธบัตรรัฐบาลที่ตัวเองถืออยู่ มูลค่าประมาณ 21,000 ล้านดอลลาร์ แต่เพิ่มทุนไม่สำเร็จ
ส่วนหนึ่งของการเพิ่มทุนไม่สำเร็จนั้น เป็นผลพวงมาจากการที่ธนาคารกลางสหรัฐ (เฟด) เดินหน้าขึ้นดอกเบี้ยเพื่อสกัดเงินเฟ้ออย่างต่อเนื่อง ทำให้การนำตราสารหนี้ ที่ยังไม่ครบกำหนดไถ่ถอน ออกมาขายในเวลานี้ ตกอยู่ในภาวะขาดทุน และธนาคารตัดสินใจแก้ปัญหาอีกครั้ง ด้วยการประกาศแผนขายหุ้นแก่นักลงทุนวงเงิน 2,250 ล้านดอลลาร์ แต่ก็ต้องล้มไปในที่สุด
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ‘ไบเดน’ ย้ำ ระบบธนาคารสหรัฐ ยังมั่นคง-ประชาชนไม่ต้องช่วยอุ้ม
- ‘แบงก์ชาติ-คลัง’ สหรัฐ กู้วิกฤติ ยันถอนเงินฝากธนาคาร SVB ได้เต็มจำนวน
- แบงก์ยักษ์ ‘SVB’ ล้ม! เหตุ ‘เฟด’ คิดหนัก ‘ขึ้นดอกเบี้ย’ รอบใหม่
