อย่าเพิ่งตกใจ! ศูนย์จีโนมฯ เผย ‘เดลตาครอน’ จะมาแทนทื่ BA.5 และ BA.2.75 ไม่ง่าย เพราะเหตุนี้?
ศูนย์จีโนมทางการแพทย์ รพ.รามาธิบดี โพสต์เพจเฟซบุ๊ก Center for Medical Genomics ระบุว่า “เดลตาคsอน” จะเบียดโอไมครอนสายพันธุ์หลัก BA.2.75, BA.5 และโอไมครอนสายพันธุ์ย่อย XBB, BQ.1 (ที่มีระบาดในไทยมาก่อนหน้า) เข้ามาก่อปัญหาได้หรือไม่? คำตอบจากรหัสพันธุกรรมคือเกิดขึ้นได้ไม่ง่าย
ไวรัสโคโรนา 2019 สายพันธุ์ลูกผสมระหว่าง “เดลตา” และ “โอมิครอน BA.2” ที่มีชื่ออย่างไม่เป็นทางการว่า “เดลตาครอน” พบระบาดในฟิลิปปินส์มากกว่า 193 ราย! ทั้งยังพบแพร่ติดต่อหลายประเทศในอาเซียน แต่ยังไม่พบอาการที่รุนแรง
เดลตาครอน พบทั่วโลก 4 สายพันธุ์
เดลตาคsอนสายพันธุ์ลูกผสมระหว่าง “เดลตา” และ “โอมิครอน BA.2” ทั่วโลกพบประมาณ 4 สายพันธุ์หลัก ปริมาณแต่ละสายพันธุ์อยู่ในระดับหลักร้อย คือ
- XAY และสายพันธุ์ย่อย XAY.1,XAY.2
- XBA
- XBC และสายพันธุ์ย่อย XBC.1,XBC.2,และ XBC.3
- XAW
ไม่ง่ายที่จะเข้ามาแทนที่ สายพันธุ์ที่ระบาดตอนนี้
แม้ว่า XBC มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด (relative growth advantage) เหนือกว่าเดลตาคsอนสายพันธุ์ลูกผสมอื่น แต่มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาดใกล้เคียงกับ BA.5, BA.2.75, XBB และ BQ.1
ดังนั้นจึงไม่ง่ายนักที่เดลตาครอน XBC จะระบาดแซงหน้าบรรดาไวรัสโคโรนา ที่มีการระบาดในประเทศไทยมาก่อนหน้า (BA.5,BA.2.75,XBB,XBB.1,BN.1,BF.7, BQ.1,BQ.1.1.10, CH.1.1)
จากการทดลองในหลอดทดลองพบว่า
ยาฉีดแอนติบอดีสร้างภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป เช่น อีวูชิลด์(Evusheld) สามารถเข้าจับและยับยั้งการเพิ่มจำนวนของสายพันธุ์ BA.5, BA.2.75, BN.1 และ เดลตาคsอน XBC ได้ แต่สำหรับสายพันธุ์ XBB,XBB.1,BQ.1,BQ.1.1 พบว่าดื้อต่อแอนติบอดีสร้างภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป เกือบทุกชนิด
จากข้อมูลจากฐานข้อมูลโควิดโลก “กิสเสด (GISAID)” พบเดลตาคsอนสายพันธุ์ลูกผสม
- เดลตาครอน XAY และสายพันธุ์ย่อย มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด เหนือกว่า BA.5ประมาณ 38%
- XAY พบจำนวนประมาณ 30 ราย
- XAY.1. พบจำนวนประมาณ 20 ราย
- XAY.2 พบจำนวนประมาณ 20 ราย
- XBA จำนวนประมาณ 6 ราย ความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด น้อยกว่า BA.5ประมาณ -15%
- เดลตาคsอน XBCและสายพันธุ์ย่อย มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด เหนือกว่า BA.5 ประมาณ 45%
- XBC จำนวนประมาณ 25 ราย
- XBC.1 จำนวนประมาณ 147 ราย
- XBC.2 จำนวนประมาณ 132 ราย
- XBC.3 จำนวนประมาณ 170 ราย
- เดลตาคsอน XAW มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด เหนือกว่า BA.5 ประมาณ 1%
- XAW จำนวนประมาณ 48 ราย
XBC มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด เหนือกว่า BA.5 และ BA.2.75 ประมาณ 18% และ 35%
XBB มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด เหนือกว่า XBC ประมาณ 41%
BQ.1 มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด เหนือกว่า XBB ประมาณ 9%
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- สธ.ปรับแนวทางรักษา ‘โควิด’ ให้ ‘LAAB’ ในผู้ป่วยเบาหวาน หัวใจ หลอดเลือด และถุงลมโป่งพอง เริ่มวันนี้
- ไทยเริ่มพบ การติดเชื้อแบบ ‘สมอลเวฟ’ สายพันธุ์ BA.2.75 มากสุด เพราะนักท่องเที่ยวจากอินเดีย
- ดร.อนันต์ เฉลย ‘ATK’ ยังใช้ตรวจ ‘โควิด’ สายพันธุ์ใหม่ๆ ได้อยู่หรือไม่?