วัดมกุฏคีรีวัน ตั้งอยู่ที่ ตำบลโป่งตาลอง อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา ก่อตั้งโดย สมเด็จพระพุทธชินวงศ์ (ประจวบ กนฺตจาโร) อดีตเจ้าอาวาสวัดมกุฏกษัตริยารามวรวิหาร กรรมการมหาเถรสมาคม และอธิการบดีมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
แต่เดิมนั้น ถูกตั้งขึ้นในฐาะสำนักปฏิบัติธรรม “มกุฏคีรีวัน” เมื่อปลายปี 2531 ช่วงแรกยังมีสภาพเป็นป่า และชุกชุมไปด้วยสัตว์นานาชนิด แต่ด้วยแรงศรัทธาของญาติโยมทำให้สำนักปฏิบัติธรรมแห่งนี้ เกิดการพัฒนาเปลี่ยนแปลงเป็นลำดับ มีการก่อสร้างเสนาสนะ วิหาร ศาลาการเปรียญ ตลอดจนขยายไฟฟ้า ประปา และถนนลาดยาง จนทำให้สำนักปฏิบัตินี้กลายเป็นศาสนสถานที่สวยงาม ร่มรื่นด้วยต้นไม้
สำนักปฏิบัติธรรมมกุฏคีรีวัน ได้รับสถานะเป็น วัดมกุฏคีรีวัน และได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่ 27 ธันวาคม 2545 โดยมีจุดประสงค์การจัดตั้งนอกเหนือจากเป็นศาสนสถานแล้ว ยังใช้เป็นสถานที่ปฏิบัติธรรมกัมมัฏฐาน ของพระนักศึกษาจากสภาการศึกษา มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย รวมถึงจัดเป็นแหล่งศึกษาสิ่งแวดล้อมและอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ
ศาสนสถานสำคัญที่เป็นจุดเด่น และเห็นแต่ไกลจากถนนใหญ่คือ พระมหาเจดีย์มกุฏคีรีวัน สร้างอยู่บนยอดเขาชื่อว่า “เนินปัญจสิงขร” วัดความกว้างได้ 48 เมตร ยาว 48 เมตร สร้างขึ้นเพื่อเฉลิมพระเกียรติแด่ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี องค์อุปถัมภ์มหาวชิราลงกรณราชวิทยาลัย ในโอกาสที่ทรงมีพระชนมายุครบ 48 พรรษา เมื่อปี 2546
พระมหาเจดีย์มกุฏคีรีวัน เป็นเจดีย์ขนาดใหญ่สีขาวบริสุทธิ์ มีพระพุทธรูปประจำอยู่ทั้ง 4 ทิศรอบองค์เจดีย์ด้านบน ส่วนฐานด้านล่างเป็นห้องโถงติดเครื่องปรับอากาศ เดินได้โดยรอบ
ภายในประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ซึ่งเมื่อวันที่ 8 มิถุนายน 2555 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จฯ ไปทรงบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ ขึ้นประดิษฐานในองค์พระมหาเจดีย์มกุฏคีรีวัน
นอกจากนี้ พระธาตุพระอสีติมหาสาวก พระเกจิหลายรูป รวมถึงพระบรมอัฐิพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ดังนั้นที่นี่ยังใช้เป็นสถานที่สำหรับศึกษาดาราศาสตร์อีกด้วย เพราะอยู่บนยอดเขาโล่ง
ด้านบนรอบองค์เจดีย์จะมีพระพุทธรูปเรียงล้อมรอบตัวเจดีย์ ดูสวยงามและเงียบสงบ เป็นที่ประดิษฐาน พระพุทธมารวิชัยคีรีวัน ที่จำลองมาจากพระพุทธรูปโบราณอายุกว่า 800 ปี พระพุทธติโลกนาถมงกฏธรรมคีรีวัน (พระพุทธรูปหินหยกขาว) และพระพุทธรูปประจำพระชนมวารสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ศุกร์ (สุข) ละวัด พาชมศิลปะล้ำค่า ที่ ‘วัดนางนองวรวิหาร’
- ศุกร์ (สุข) ละวัด พากราบ’พระเกจิ 6 แผ่นดิน’ วัดป่าใต้พัฒนาราม
- ศุกร์ (สุข) ละวัด พาขอพร ‘หลวงพ่อทันใจ’ วัดไทยสามัคคี
