‘ศาลเมียนมา’ สั่งเปิดประมูลขายบ้าน ‘อองซาน ซูจี’

โดย The Bangkok Insight Editorial Team 26 มกราคม 2567

ศาลเมียนมามีคำสั่ง ให้นำบ้านของครอบครัว “อองซาน ซูจี” ที่ถูกกองทัพยึดอำนาจในการก่อรัฐประหารเมื่อต้นปี 2564 ออกมาประมูลขายในเดือนมีนาคมนี้ หลังสินทรัพย์ชิ้นนี้ ตกเป็นเป้าการต่อสู้ในชั้นศาลระหว่างอดีตผู้นำรัฐบาลพลเรือน กับพี่ชายมานานนับทศวรรษ

คำสั่งดังกล่าวของศาลแขวงนครย่างกุ้งเกิดขึ้น หลังศาลสูงเมียนมา พิพากษายืนคำอุทธรณ์พิเศษของนายอองซาน อู พี่ชายของนางซูจี ที่มีความสัมพันธ์หมางเมินกันเมื่อเกือบ 1 ปีครึ่งที่แล้ว ซึ่งอนุญาตให้เขามีสิทธิ์เป็นเจ้าของครึ่งหนึ่งของสินทรัพย์ที่เป็นมรดกตกทอดมานี้

วีโอเอ รายงานอ้างแหล่งข่าวว่า ศาลตัดสินให้นำบ้านหลังดังกล่าวออกเปิดประมูลในวันที่ 20 มีนาคม ในราคาเริ่มต้นที่ 315,000 ล้านจ๊าด หรือราว 3,207 ล้านบาท

บ้านหลังดังกล่าว เป็นบ้านสไตล์โคโลเนียลความสูง 2 ชั้น ตั้งอยู่บนที่ดินขนาด 4.8 ไร่ ริมทะเลสาบอินเล ในนครย่างกุ้ง เป็นมรดกที่นางขิ่นจี แม่ของนางซูจี ได้รับจากรัฐบาลเมียนมา หลังพล.อ.อองซาน วีรบุรุษนักเคลื่อนไหวเพื่อเอกราช ถูกลอบสังหารเมื่อเดือนกรกฎาคม ปี 2490 ก่อนที่นางขิ่นจี จะเสียชีวิตในปี 2531 หลังการชุมนุมประท้วงต่อต้านกองทัพที่นำโดยนางซูจี ผู้ร่วมก่อตั้งพรรคสันนิบาติแห่งชาติเพื่อประชาธิปไตย (เอ็นแอลดี) ประสบความล้มเหลว

ทั้งนี้ อดีตผู้นำรัฐบาลพลเรือนเมียนมาถูกจับกุมในปี 2532 และถูกคุมขังในบ้านหลังนี้เป็นเวลาเกือบ 15 ปี ก่อนจะได้รับการปล่อยตัวในปี 2553 ซึ่งหลังจากได้รับอิสรภาพบ้านหลังนี้ก็ค่อย ๆ กลายมาเป็นเหมือนอนุสรณ์ทางการเมือง และเป็นที่ทำการใหญ่อย่างไม่เป็นทางการของพรรคเอ็นแอลดี ทั้งยังเป็นสถานที่ที่เธอให้การต้อนรับแขกสำคัญมากมาย อาทิ อดีตประธานาธิบดีบารัก โอบามา อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฮิลลารี คลินตัน และอดีตเลขาธิการใหญ่ยูเอ็น บัน คีมูน

ตั้งแต่ปี 2565 เป็นต้นมา นางซูจี ย้ายไปพำนักที่กรุงเนปิดอว์ เพื่อทำหน้าที่ในสภา และผู้นำรัฐบาลจนกระทั่งถูกยึดอำนาจ และจับกุมอีกครั้งในปี 2564

ขณะที่นายอู ผู้เป็นพี่ชายนั้น ได้เริ่มยื่นฟ้องขอสิทธิ์ครึ่งหนึ่งในบ้านริมทะเลสาบหลังนี้ตั้งแต่เมื่อปี 2543 แต่ศาลปฏิเสธไม่รับคำร้องเนื่องจากปัญหาด้านกระบวนการยื่นเรื่อง ก่อนที่เขาจะกลับมายื่นเรื่องฟ้องอีกหลายครั้งในช่วง 20 ปีที่ผ่านมา

ในปี 2559 ศาลแขวงตะวันตกนครย่างกุ้งตัดสินให้มีการแบ่งสินทรัพย์นี้เท่า ๆ กันระหว่าง 2 พี่น้อง แต่นายอู มองว่า คำตัดสินดังกล่าวไม่เป็นธรรม และยื่นอุทธรณ์หลายครั้งให้ศาลมีคำสั่งนำบ้านหลังนี้ออกขายเพื่อนำเงินมาแบ่งกับน้องสาว แต่ความพยายามดังกล่าวก็ไม่สำเร็จ จนกระทั่งศาลสูงพิพากษาในเดือนสิงหาคม ปี 2565 ให้นำสินทรัพย์นี้ออกจำหน่ายด้วยการประมูล

แต่จุดที่น่าสนใจอีกประการคือ การที่ นายดูวา ลาชิ ลา รักษาการประธานของรัฐบาลเอกภาพแห่งชาติ ซึ่งเป็นรัฐบาลเงาที่เป็นฝ่ายต่อต้านรัฐบาลทหาร และอ้างสิทธิ์อันชอบธรรมในการบริหารประเทศ ประกาศให้บ้านหลังนี้เป็นมรดกทางวัฒนธรรมของประเทศ และห้ามไม่ให้มีการจำหน่ายหรือทำลาย และหากมีการฝ่าฝืนก็จะมีการลงโทษทางกฎหมายต่อไป