ศ.ดร.ศุภวรรณ ตันตยานนท์ นายกสมาคมวิทยาศาสตร์แห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์ และนายกสภาวิชาชีพวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ได้รับรางวัลเชิดชูเกียรติ IUPAC 2021 Distinguished Woman in Chemistry or Chemical Engineering จากองค์กรระดับโลกอย่าง IUPAC (International Union of Pure and Applied Chemistry) ในการประชุมวิชาการ IUPAC World Chemistry Congress 2021 เดือนสิงหาคม 2564
IUPAC ก่อตั้งมากว่า 102 ปีแล้ว ทำหน้าที่เป็นองค์กรกลาง ในการสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับองค์ความรู้ และความก้าวหน้าทางด้านเคมี ให้เป็นมาตรฐานเดียวกัน ในหมู่นักวิจัย นักวิชาการ และนักอุตสาหกรรมทั่วโลก อาทิ การกำหนดวิธีเรียกชื่อธาตุ สารประกอบ และสัญลักษณ์ทางเคมีให้เป็นระบบเดียวกัน ทำให้เกิดความเข้าใจทางวิทยาศาสตร์ ที่เป็นสากลร่วมกัน โดยไม่ขึ้นกับภาษาของแต่ละประเทศ
นอกจากนี้ IUPAC ยังทำหน้าที่สร้างแรงบันดาลใจ ยกย่อง และส่งเสริมการทำงานของนักเคมีและวิศวกรเคมีทั่วโลก ให้เกิดขึ้นอย่างทั่วถึง ตั้งแต่ในระดับเยาวชน ไปจนถึงนักวิทยาศาสตร์ระดับรางวัลโนเบล
ศ.ดร.ศุภวรรณ ตันตยานนท์ เป็นหนึ่งใน 12 สุภาพสตรีจากทั่วโลก ที่ได้รับรางวัลยกย่องในปีนี้ โดยคัดเลือกจากผู้ที่มีผลงานความสำเร็จ เกี่ยวกับความเป็นเลิศในการวิจัยขั้นพื้นฐาน หรือประยุกต์ หรือความโดดเด่น และความสำเร็จในด้านการสอน หรืองานด้านการศึกษา หรือความเป็นผู้นำ และความเป็นเลิศในการบริหารจัดการในสาขาวิทยาศาสตร์เคมี
คณะกรรมการตัดสินรางวัลจะให้ความสำคัญเป็นพิเศษ ในการเสนอชื่อให้กับผู้ที่มีประวัติ และผลงานด้านความเป็นผู้นำ หรือการใช้องค์ความรู้ในการทำประโยชน์ให้แก่สังคมและบริการชุมชนตลอดช่วงอาชีพการงาน
หนึ่งในโครงการสำคัญที่ทำให้ ศ.ดร.ศุภวรรณ ได้รับรางวัลในครั้งนี้คือ “โครงการห้องเรียนเคมีดาว” ซึ่งเกิดจากความร่วมมือระหว่าง สมาคมเคมีแห่งประเทศไทยฯ กับ กลุ่มบริษัท ดาว ประเทศไทย (Dow) ที่ได้เริ่มมาตั้งแต่ปี 2556 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมการเรียนการสอนวิชาเคมี ด้วยเทคนิคปฏิบัติการเคมีแบบย่อส่วน (Small-Scale Chemistry Laboratory)
ด้วยจุดเด่นในการใช้สารเคมีปริมาณน้อย ที่ทำให้นักเรียน และครูผู้สอน มีความปลอดภัย มากกว่าวิธีทำการทดลองแบบปกติ สะดวก และใช้เวลาในการทดลองสั้น ลดภาระการขจัดของเสีย ที่เกิดจากการทดลอง อีกทั้งยังมีต้นทุนในการทำการทดลองต่ำ เปิดโอกาสให้โรงเรียนสามารถบริหารจัดการ ให้นักเรียนได้ลงมือทำการทดลองด้วยตนเอง เกิดความรู้ความเข้าใจ และจดจำได้มากกว่าการเรียนเฉพาะในตำราอย่างเดียว นำไปสู่การสร้างทัศนคติที่ดีขึ้นต่อการเรียนวิทยาศาสตร์ แม้ในช่วงโควิดที่นักเรียนต้องเรียนออนไลน์จากที่บ้าน นักเรียนก็ยังสามารถทำปฏิบัติการเคมีแบบย่อส่วนได้อย่างปลอดภัย
โครงการนี้ได้สร้างครูวิทยาศาสตร์ระดับมัธยม ที่เข้ารับการอบรมจนสามารถสอนปฏิบัติการเคมีแบบย่อส่วนได้แล้วกว่า 3,200 คน จากกว่า 1,000 โรงเรียนทั่วประเทศ และมีเด็กนักเรียน ได้รับประโยชน์โดยตรงมากกว่า 150,000 คน
ปัจจุบันได้เผยแพร่ไปยังประเทศเพื่อนบ้าน อาทิ เมียนมา กัมพูชา อินโดนีเซีย เวียดนาม และฟิลิปปินส์ และอีกหลายประเทศทั่วโลก ซึ่งยังคงดำเนินไปอย่างต่อเนื่อง จน IUPAC ยกย่องว่าเป็นโครงการที่ช่วยสร้างแรงบันดาลใจให้แก่เยาวชน ที่จะผันตัวเองมาเป็นนักวิทยาศาสตร์ ที่สร้างสรรค์ประโยชน์ และความยั่งยืนของโลกได้ต่อไปในอนาคต
ศ.ดร.ศุภวรรณ เป็นอาจารย์ประจำภาควิชาเคมี คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และเคยดำรงตำแหน่งสำคัญในวงการด้านวิทยาศาสตร์ และเคมี ทั้งในระดับประเทศ และในระดับนานาชาติมากมาย อาทิ นายกสมาคมโพลิเมอร์แห่งประเทศไทย นายกสมาคมเคมีแห่งประเทศไทยฯ President of Pacific Polymer Federation และ President of Federation of Asian Chemical Societies
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- อบรมฟรี! ปฏิบัติการ ‘เคมีแบบย่อส่วน’ เพื่อครูวิทยาศาสตร์ กับ ‘ห้องเรียนเคมีดาว’
- ‘ห้องเรียนเคมีดาว’ เดินหน้าส่งเสริมศักยภาพครูวิทย์
- ฟรี ! ‘DOW’ เปิดอบรมออนไลน์ ‘ห้องเรียนเคมีดาว’ เสริมทักษะครูวิทย์
