“สุรเกียรติ์” ร่วมอาลัย “คอลิน เพาเวลล์” อดีตรัฐมนตรีต่างประเทศผิวสีคนแรกของสหรัฐ ที่เสียชีวิตด้วยอาการแทรกซ้อนจากการติดเชื้อไวรัสโควิด-19 รวมอายุ 84 ปี
วันนี้ (19 ต.ค.) ศาสตราจารย์พิเศษ ดร.สุรเกียรติ์ เสถียรไทย อดีตรองนายกรัฐมนตรี และอดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ ได้ร่วมแสดงความอาลัยต่อการจากไปของของ พล.อ.คอลิน เพาเวลล์ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐ ที่เสียชีวิตเพราะอาการแทรกซ้อน จากการติดเชื้อไวรัสโควิด-19
คำอาลัย พลอ.อ.คอลิน เพาเวลล์ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐอเมริกา
ผมรู้สึกเสียใจ และใจหาย ที่ท่านพล.อ.คอลิน เพาเวลล์ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐอเมริกาได้ถึงแก่อสัญกรรม
เราเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศในช่วงเวลาเดียวกัน ในช่วงนั้น เราได้ทำงานกันใกล้ชิด ทั้งกรณีตึกเวิลด์เทรดถล่ม สงครามในอัฟกานิสถาน และอิรัก เราหารือกันทั้งในกรอบอาเซียน-สหรัฐ และในกรอบทวิภาคีมากมายหลายเรื่อง
ท่านเพาเวลล์เคยมาเยือนประเทศไทยอย่างเป็นทางการพร้อมภริยา ซึ่งผม กับภริยา ท่านผู้หญิงสุธาวัลย์ ได้พาเขาเข้าเฝ้าฯ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ (พระอิสริยยศในขณะนั้น)
ผมจำได้ว่าเขาประทับใจในการเข้าเฝ้าฯ ครั้งนั้นมาก ไม่ใช่เรื่องการต่างประเทศเท่านั้น แต่เขาประทับใจในพระอัจริยภาพ เรื่องการบริหารจัดการน้ำ ที่พระราชทานข้อคิด เป็นอย่างยิ่ง
ท่านเพาเวลล์ ซึ่งเราคุ้นเคยจนเรียนชื่อต้นกัน คือ คอลิน กับ สุรเกียรติ์ ได้มาเยือนไทย อีก 2 ครั้ง ครั้งหนึ่งมากับน้องชายประธานาธิบดีจอร์จ ดับเบิลยู บุช เพื่อมาเยี่ยมให้กำลังใจ ที่ไทยประสบภัยสึนามิที่ภูเก็ต และอีกครั้งมาร่วมประชุมเอเปค ที่ไทยเป็นเจ้าภาพ เมื่อปี 2546 ซึ่งทำให้เราได้พบหารือกันทั้งในกรอบเอเปค และการหารือสองต่อสอง ตลอด 2-3 วัน ที่ท่านอยู่ที่ประเทศไทย
ส่วนผมก็ไปเยือนท่านที่กรุงวอชิงตัน ดี ซี อย่างเป็นทางการครั้งหนึ่ง และได้พบท่านอีกครั้ง พร้อมกับประธานาธิบดี จอร์จ ดับเบิลยู บุช ที่ทำเนียบขาว
นอกนั้น ก็เป็นการพบกันในการประชุมระหว่างประเทศที่สำคัญ เช่น การประชุมเอเปค ที่ประเทศต่าง ๆ ผลัดกันเป็นเจ้าภาพจัดปีละครั้ง การประชุมอาเซียน-สหรัฐ และเรามักจะนั่งติดกัน ตามตัวอักษรของประเทศ ไม่ว่าจะเป็นการประชุม หรืองานเลี้ยงต่าง ๆ ทำให้ได้คุยหารือกัน ทั้งทางการ และไม่เป็นทางการ
นอกจากนั้น เมื่อมีเรื่องสำคัญ เราจะโทรหารือกันเป็นครั้งคราว
ทั้งหมดนี้ ทำให้ผมต้องขอระลึกอาลัยถึงท่านเป็นพิเศษ เพราะในช่วงที่ท่านเป็นรัฐมนตรีต่างประเทศนั้น ท่านได้ส่งเสริมความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐ และประเทศไทย เป็นอย่างมาก ทั้งด้านความมั่นคง เศรษฐกิจและสังคม
ท่านชื่นชมสถาบันพระมหากษัตริย์ไทย และให้ความเคารพยกย่องในทุกกาละเทศะ ภริยาของท่าน ก็เคยทำหน้าที่ต้อนรับ และติดตามสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ(สมเด็จพระพันปีหลวง) เมื่อครั้งเสด็จเยือนสหรัฐอเมริกาอีกด้วย
ผมจำได้ว่า เมื่อประเทศไทยประสบภัยสึนามิ ท่านเพาเวลล์โทรมาถึงผมทันทีว่า จะขอส่งเครื่องบินจากฐานทัพที่ญี่ปุ่น ที่มีอุปกรณ์พิเศษ หาผู้มีขีวิตที่ติดอยู่ตามที่ต่าง ๆ ได้ในระยะไกลเป็น 10 กิโลเมตร มาช่วยทันที เป็นต้น และหลังจากนั้น ท่านก็มาเยือนไทย และลงพื้นที่พบผู้ประสบภัย และเก็บข้อมูลเพื่อให้ความช่วยเหลือต่อไปด้วย
ท่านคอลิน เพาเวลล์ เป็นคนมีน้ำใจ เป็นคนที่เอาใจเขามาใส่ใจเรา ไม่ใช่จะเอาแต่ใจ ในฐานะที่เป็นผู้แทนประเทศมหาอำนาจ ท่านให้เกียรติคน ไม่ว่าผู้นั้นจะมาจากประเทศเล็กมากเพียงใดก็ตาม ท่านเคารพวัฒนธรรมประเพณีของชาติต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นของอาเซียน หรือของไทย
ผมได้ความรู้จากท่านมากมาย ที่ท่านเล่าให้ฟังในเรื่องการเมืองระหว่างประเทศต่าง ๆ ทำให้ผมนำมาประกอบการพิจารณา ดำเนินนโยบายต่างประเทศไทยได้ดีขึ้น ตรงกับความเป็นจริง และเป็นประโยชน์ต่อประเทศไทย
เมื่อท่านเพาเวลล์พ้นตำแหน่งแล้ว ท่านมาเยือนไทย ผมในฐานะรัฐมนตรีต่างประเทศ ก็ได้พบกับท่าน ได้เป็นเจ้าภาพเลี้ยงอาหารท่าน ซึ่งเป็นหลักการที่ผมให้เกียรติ และให้ความเป็นเพื่อนต่อผู้ที่เคยร่วมงานเสมอ แม้เขาพ้นตำแหน่งไปแล้ว
ต่อมา ผมเป็นรองนายกรัฐมนตรี และได้รับการรับรองจากอาเซียน 10 ประเทศ ให้เป็นผู้สมัครในตำแหน่งเลขาธิการสหประชาชาติ (UN) ผมได้มีโอกาสไปประชุมที่กรุงวอชิงตัน ดีซี และขอพบท่านเพาเวลล์
ท่านเชิญผมไปคุยที่บ้านส่วนตัวของท่าน เลี้ยงน้ำชา และไวน์อย่างดี จ้างคนเสิร์ฟจากภายนอกมาดูแลด้วย ท่านมีน้ำใจมาก ทั้ง ๆ ที่ท่านก็ไม่มีตำแหน่งอะไรแล้ว วันนั้นเราคุยเรื่องความหลังกันมากมาย รวมทั้งประสบการณ์ของท่าน ทั้งตอนเป็นรัฐมนตรี และหลังจากพ้นตำแหน่ง
เมื่อผมพ้นตำแหน่งรองนายกฯ ก็ยังมีโอกาสโทรคุยกับท่านเป็นครั้งคราว ท่านเล่าว่า ท่านทำศูนย์ คอลิน เพาเวลล์ เพื่อช่วยเยาวชนที่นิวยอร์ก ผมก็นึกชื่นชมที่ท่านยังทุ่มเทให้สังคมอยู่เสมอ
ผมมีความทรงจำที่ดีต่อท่านพล.อ.คอลิน เพาเวลล์มากมาย ท่านเป็นคนที่ติดดิน ให้เกียรติคน มีความเป็นเพื่อน มีมนุษยสัมพันธ์ดีมาก ๆ เป็นที่รักใคร่ของบรรดารัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียน และจากภูมิภาคอื่น ๆ
สำหรับผมแล้ว ท่านเพาเวลล์ให้เกียรติ ให้ความจริงใจ ในฐานะเพื่อนเราเปิดใจคุยกันได้เสมอ
ผมจึงเสียดาย และเสียใจอย่างยิ่งที่ท่านจากเราไป ผมถือว่าท่านเป็นเพื่อนที่ดีมากคนหนึ่ง ที่สำคัญคือท่านเป็นเพื่อนที่ดีของประเทศไทย ที่จะต้องจดจำความดีของท่านตลอดไป
ผมขอให้ความดีที่ท่านกระทำมา เป็นผลส่งให้ท่านมีความสงบสุขร่มเย็นในสัมปรายภพด้วยเทอญ
ด้วยความรัก และคิดถึงเพื่อนมาก ๆ
สุรเกียรติ์ เสถียรไทย
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- โควิดคร่าชีวิต ‘คอลิน เพาเวลล์’ อดีตรมต.ต่างประเทศผิวสีคนแรก ของสหรัฐ
- ‘รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐ’ เยือนไทยอย่างเป็นทางการครั้งแรก!
- ‘สุรเกียรติ์’ แนะจับคู่ความต่าง ดันอาเซียน ‘ศูนย์กลางอาหาร-การแพทย์’ หลังยุค ‘โควิด-19’