“ดร.อนันต์” ชี้สถานการณ์ของไข้หวัดนก H5N1 แบ่งได้เป็น 4 ระดับ ร้ายแรงสุดคือ ไวรัสจากสัตว์ตัวกลางติดมาหาคน แล้วติดต่อจากคนสู่คนได้
ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา ผู้อำนวยแต่การกลุ่มวิจัยนวัตกรรมสุขภาพสัตว์และการจัดการ ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) โพสต์เพจเฟซบุ๊ก Anan Jongkaewwattana เรื่อง สถานการณ์ของไข้หวัดนก H5N1 โดยระบุว่า
สถานการณ์ของไข้หวัดนก แบ่งได้เป็น 4 ระดับตามภาพนี้
ในอดีตเคสที่พบคือ การกระโดดติดเชื้อข้ามสปีชีร์ จากสัตว์ปีกสู่คน หรือ สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอื่นๆ เป็น 2 ระดับแรก แต่ไวรัสยังไม่พร้อมไปต่อในโฮสต์ใหม่ ไวรัสไม่มีการแพร่กระจายต่อ โฮสต์ใหม่อาจมีอาการรุนแรงจนเสียชีวิต และไวรัสหยุดอยู่ตรงนั้น เหตุการณ์ในกัมพูชายังเชื่อว่าเป็นแบบระดับแรกอยู่
สถานการณ์ในระดับที่ 3 เชื่อว่าอาจเกิดขึ้นในฟาร์ม mink ที่สเปน หรือ การติดเชื้อในประชากรแมวน้ำที่เปรู เป็นสภาวะที่ไวรัสยกระดับเปลี่ยนโฮสต์จากสัตว์ปีกมาหาสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมได้ และมีการแพร่เชื้อต่อได้ในโฮสต์ใหม่
เนื่องจากความรุนแรงในโฮสต์ใหม่ยังสูง ทำให้การแพร่กระจายของเชื้อ อาจจะอยู่ในวงจำกัด เพราะโฮสต์ที่ป่วยจะหยุด หรือชะลอการเคลื่อนย้าย ทำให้โอกาสการแพร่กระจายน้อยลง
แต่ถ้าไวรัสปรับตัวให้อยู่ในโฮสต์ได้ดีขึ้น กลายเป็นสัตว์ตัวกลาง (intermediate host) โอกาสการแพร่กระจายก็อาจสูงขึ้นได้
สถานการณ์ปัจจุบันจึงยังไม่น่าใช่ระดับ 3 อย่างสมบูรณ์ หมายเหตุไว้นิดนึงว่า สัตว์ตัวกลางอาจไม่ใช่ mink หรือ แมวน้ำ ที่ดูไกลตัวเรา แต่อาจเป็น หมู ที่ใกล้ชิดกับคนในแถบเอเชียก็ได้
ระดับ 4 เป็นระดับที่น่ากังวลที่สุด คือ ไวรัสจากสัตว์ตัวกลางติดมาหาคน แล้วสามารถติดต่อจากคนสู่คนได้ ด้วยความรุนแรงของเชื้อที่อาจจะไม่สูงมากแบบระดับ 1 แต่ยังสูงพอที่ทำให้อัตราการเสียชีวิตสูงได้ แค่มากกว่าโควิด-19 ก็ถือว่าเป็นเรื่องที่น่ากังวลอย่างยิ่งแล้ว
ระดับนี้ยังไม่มีหลักฐานว่าไวรัสมาถึงแล้ว แต่ก็ยังไม่มีใครทราบได้ว่า ไวรัสจะใช้เวลาเท่าไหร่ในการไต่ระดับได้ เหตุการณ์ในระดับ 3 เกิดขึ้นบ่อยเท่าไหร่ก็จะเป็นการเพิ่มโอกาสของระดับ 4 เท่านั้น
เราห้ามการเปลี่ยนแปลงของไวรัสไม่ได้ครับ ถ้าระดับ 4 จะเกิดขึ้นจริงๆ แต่เราทำให้ผลกระทบจากการเกิดขึ้นน้อยลงได้ ถ้าเราเตรียมตัวให้พร้อม แต่ตอนนี้เรายังไม่พร้อมครับ
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ดร.อนันต์ เผย ‘โนโรไวรัส’ ติดง่าย แพร่กระจายไว ‘เจลแอลกอฮอล์’ ใช้ไม่ได้ผล
- ศูนย์จีโนมฯ เผย รู้จัก ‘รังโรค’ ของไวรัส สิ่งสำคัญเพื่อตัดวงจรการระบาดของ ‘โควิด-มาร์บวร์ก-ไข้หวัดนก’
- กรมปศุสัตว์ สกัด ’ไข้หวัดนก’ ชะลอการนำเข้า และการเคลื่อนย้ายสตว์ปีก
