สส. สานพลัง ชุมชนบ้านหัวทุ่ง ร่วมเฝ้าระวังป้องกันลดไฟป่า-หมอกควัน-PM2.5

โดย WANPEN PUTTANONT 10 มกราคม 2566

สส. สานพลัง ชุมชนบ้านหัวทุ่ง ร่วมเฝ้าระวัง ป้องกันลดไฟป่า-หมอกควัน ช่วยแก้ไขปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 มลพิษทางอากาศ รวมไปถึงภาวะโลกร้อน

วันนี้ (10 มกราคม 2566) กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดย กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม จัดกิจกรรม รณรงค์ สร้างจิตสำนึกและการมีส่วนร่วมเฝ้าระวัง ป้องกันลดไฟป่า ลดหมอกควัน ณ ศาลาอเนกประสงค์ชุมชนบ้านหัวทุ่ง ตำบลเชียงดาว อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่

ทั้งนี้ เพื่อให้เกิดการดำเนินงานในเชิงรุกอย่างต่อเนื่อง สร้างการมีส่วนร่วมของคนในชุมชน เสริมความเข้มแข็งของภาคีเครือข่าย พร้อมสนับสนุนกิจกรรมเฝ้าระวัง ไฟป่า ลดหมอกควัน และการเผาในที่โล่ง ช่วยแก้ไขปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM 2.5 มลพิษทางอากาศ รวมไปถึงภาวะโลกร้อนหรือการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

นางภาวินี ณ สายบุรี รองอธิบดีกรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม กล่าวว่า สาเหตุการเกิดฝุ่นควันในภาคเหนือกว่า 80% มาจากการเผา ส่วนใหญ่เป็นการเผาข้ามเขตรอยต่อ และมีพื้นที่เผาซ้ำซากจุดเดิม มาตั้งแต่ปี 255-2564 รวมทั้งหมดกว่า 1 ล้านไร่ หากพื้นที่เหล่านั้นถูกบริหารจัดการได้ ค่าฝุ่นควันที่จะส่งผลกระทบกับประชาชนในภาคเหนือก็จะเบาบางลง

ดังนั้น จังหวัดเชียงใหม่ได้ทำข้อตกลง (MOU) ลงนามทั้ง 4 จังหวัดภาคเหนือตอนบน (เชียงใหม่ ลำพูน ลำปาง และแม่ฮ่องสอน) เพื่อร่วมมือจัดการแก้ไขปัญหาไฟป่า ฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 และมลพิษทางอากาศอย่างมีประสิทธิภาพ

พร้อมกันนี้ ได้กำหนดช่วงเวลาห้ามเผาในที่โล่งทุกชนิด ตั้งแต่ 15 กุมภาพันธ์-30 เมษายน 2566 เป็นระยะเวลา 75 วัน โดยหน่วยงานภาครัฐสามารถบริหารจัดการเชื้อเพลิงได้ ในพื้นที่ที่มีการลงทะเบียนของจังหวัดเท่านั้น

ขณะเดียวกัน ให้มีการบูรณาการร่วมกันกำหนดแนวทางในการแก้ปัญหาไฟป่า และฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ในเขตพื้นที่ป่ารอยต่อทั้ง 4 จังหวัด ซึ่งกำหนดให้มีการจัดประชุมหารือแนวทางการทำงานร่วมกัน ตลอดจนทำกิจกรรมลาดตระเวน การทำแนวกันไฟ ถ่ายทอดองค์ความรู้ และข้อมูล สถิติต่าง ๆ เกี่ยวกับสถานการณ์จุดความร้อน และค่าคุณภาพอากาศร่วมกัน มีการเข้มงวดแหล่งกำเนิด PM 2.5 มากขึ้น

จากสถานการณ์หมอกควันของประเทศไทย กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม จึงดำเนินโครงการรณรงค์ ป้องกัน และลดการเผาในที่โล่ง เพื่อให้เกิดการดำเนินงานในเชิงรุกอย่างต่อเนื่อง ในการจะเสริมสร้างให้ประชาชนมีความตระหนัก และมีความรู้ ความเข้าใจเรื่องการลดการเผาในที่โล่ง

อีกทั้งส่งเสริมให้เกิดเครือข่ายความร่วมมือในการป้องกันปัญหาการเผาในที่โล่ง และมลพิษหมอกควัน ซึ่งมีผลกระทบต่อสภาวะแวดล้อม และสุขภาพอนามัยโดยรวมของประชาชน เพื่อเป็นการขยายผล และสร้างความยั่งยืน ในการดำเนินการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชน เป็นหมู่บ้านต้นแบบในการดำเนินงานป้องกัน ลดไฟป่า ลดหมอกควัน

ในปี 2556 กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม ได้คัดเลือกชุมชนบ้านหัวทุ่ง หมู่ 14 จัดตั้งเป็นศูนย์เรียนรู้หมู่บ้านต้นแบบปลอดการเผา ซึ่งเป็นชุมชนที่มีความเข็มแข็งในเรื่องการมีส่วนร่วม เป็นชุมชนต้นแบบที่โดดเด่น มีผู้นำที่เข้มแข็ง องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่ให้ความสำคัญในการป้องกันและส่งเสริมการมีส่วนร่วมเฝ้าระวังการเผาในที่โล่งและหมอกควันอย่างมีประสิทธิภาพ

ขณะที่ในปี 2564 ศูนย์เรียนรู้หมู่บ้านต้นแบบปลอดการเผาบ้านหัวทุ่ง หมู่ที่ 14 ได้เข้าร่วมโครงการ คุณดูแลป่า เราดูแลคุณ โดยเป็นความร่วมมือระหว่างมูลนิธิแม่ฟ้าหลวงฯ และภาคีภาครัฐและเอกชน เกิดขึ้นจากแนวคิดเรื่อง คาร์บอนเครดิต (Carbon Credit) ในภาคการเกษตรและป่าไม้

ทั้งนี้เนื่องจากต้นไม้สามารถกักเก็บคาร์บอนไดออกไซด์ได้ ซึ่งสามารถลดปริมาณการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ และมูลนิธิแม่ฟ้าหลวงฯ ได้เชื่อมให้ชุมชนต้นน้ำและปลายน้ำได้สนับสนุนกัน และเกิดสถานการณ์ที่ทั้งสองฝ่ายต่างได้ประโยชน์ อันเป็นการส่งเสริมให้ทุกภาคส่วนมีส่วนร่วมลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกอีกด้วย

การเปิดกิจกรรมรณรงค์ สร้างจิตสำนึกและการมีส่วนร่วมเฝ้าระวัง ป้องกันลดไฟป่า ลดหมอกควันในวันนี้ เป็นการเตรียมความพร้อมรับมือเมื่อเข้าฤดูไฟป่า หมอกควัน แสดงถึงความร่วมมือ ร่วมใจของคนในชุมชนและหน่วยงานในพื้นที่

รวมถึงเป็นต้นแบบที่เป็นตัวแทนของกรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม ในการส่งเสริมให้เกิดการมีส่วนร่วมของคนในชุมชน สร้างเครือข่ายความร่วมมือ ในการให้เครือข่ายภาคประชาชน เข้ามาเป็นกลไกในการเฝ้าระวัง และประสานความร่วมมือจากคนในชุมชน และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ในการร่วมกันป้องกัน และเฝ้าระวังแก้ปัญหาการเผาในที่โล่ง และมลพิษหมอกควัน