‘BA.4 BA.5’ หนีภูมิ วัคซีนแอนติเจนจาก BA.1 ยับยั้งไวรัสไม่ได้แล้ว วัคซีนรุ่นต่อไป อย.สหรัฐ เปลี่ยนไปใช้ ‘BA.5’ แทน
ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา ผู้อำนวยการกลุ่มวิจัยนวัตกรรมสุขภาพสัตว์และการจัดการ ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) โพสต์เพจเฟซบุ๊ก Anan Jongkaewwattana ระบุว่า BA.4/BA.5 กลายพันธุ์ไปจากเดิมมาก ซัคซีนที่ใช้แอนติเจน BA.1 ยับยั้งไวรัสไไม่ได้แล้ว ข้อความว่า
การกลายพันธุ์ฉับพลันของโอไมครอน
ช่วงที่โอมิครอน BA.1 ระบาดตอนต้นปียังมีผู้ป่วยที่ติด BA.1 แบบที่ไม่มีภูมิจากวัคซีนมาก่อนพอสมควร ทำให้นักวิจัยสามารถนำภูมิจากการติดเชื้อ BA.1 ตามธรรมชาติ ซึ่งถือว่าเป็นโอมิครอนตัวแรก มาทดสอบความสามารถในการยับยั้งไวรัสโอมิครอนตัวใหม่ๆ รวมถึงไวรัสที่เป็นลูกผสมระหว่าง BA.1 กับ Delta (XD) ด้วย
จากผลการศึกษาจะเห็นชัดว่า BA.1 แตกต่างจากสายพันธุ์ดั้งเดิมมากจน ภูมิที่ได้จากการติดเชื้อตามธรรมชาติมา ไม่สามารถข้ามไปป้องกันสายพันธุ์เก่าได้เลย คล้ายๆกับคนที่มีภูมิจากวัคซีนสายพันธุ์เก่ามาถ้าไม่ boost เพิ่ม BA.1 ก็จะหนีได้หมดเช่นกัน อันนี้เห็นชัดว่าการกลายพันธุ์ของโอมิครอนเปลี่ยนแบบฉับพลันมากๆ
FDA เปลี่ยนมาใช้แอนติเจน BA.5 ทำวัคซีนรุ่นใใหม่
ที่น่าสนใจคือ ไวรัสในตระกูลที่ WHO เรียกว่า Omicron เหมือนกันอย่าง BA.2, BA.3 และ BA.4/BA.5 เราคาดหวังว่าน่าจะมีความใกล้เคียงกับ BA.1 มากกว่าสายพันธุ์เดิม ซึ่งข้อมูลบอกว่าน่าจะเป็นเช่นนั้นจริงๆ เพียงแต่ ไวรัสตัวใหม่ๆเหล่านี้ หนีภูมิจาก BA.1 ไวมากๆ ที่ชัดที่สุดคือ BA.4/BA.5 ที่ระดับภูมิคุ้มกันจาก BA.1 แทบจะยับยั้งไวรัสไม่ได้แล้ว ใกล้เคียงกับสายพันธุ์ดั้งเดิมมาก ทั้งๆที่ไวรัสทั้งสองชื่อเป็นกลุ่ม BA หรือ โอมิครอนเหมือนกัน
ซึ่งการใช้ชื่ออักษรกรีกเป็นตัวระบุสายพันธุ์ใหม่ที่แตกต่างคงไม่มีประโยชน์ หรือ ไม่ทำกันแล้ว เพราะข้อมูลชัดว่า BA.5 วันนี้ไม่เหมือนกับ BA.1 พอที่จะเรียกว่าครอบครัวเดียวกันอีกต่อไป
วัคซีนรุ่นใหม่ที่ตอนแรกตั้งใจใช้ BA.1 เป็นแอนติเจนหลัก ถูก FDA ให้กลับไปปรับใหม่เป็น BA.5 แทน คงเนื่องจากสาเหตุนี้ แต่อีกไม่กี่เดือนข้างหน้าเราอาจจะเจอกับ BA.xx ที่ภูมิจาก BA.5 เอาไม่อยู่เช่นกัน เป็นสิ่งที่ไม่เกินการคาดเดาครับ
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ‘ภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป’ ป้องกันโควิด 7,000 โดสแรก ถึงไทยแล้ว เริ่มฉีด ‘ผู้ป่วยภูมิคุ้มกันต่ำ’ วันนี้
- BA.4 BA.5 ครองกทม.แล้ว 80% ผู้ป่วยอาการรุนแรงขึ้น แพร่เร็ว หลบภูมิเข็ม 3 ได้ทุกสูตร
- หมอมนูญ เผย ‘โควิด’ ยิ่งกลายพันธุ์ ยิ่งแพร่ระบาดเร็ว จับตา BA.2.75 แพร่เร็วกว่า BA.5??
