หมอนิธิพัฒน์ เตือนภัยใช้หน้ากากผ้าเคลือบโลหะ อาจถูกน้ำลายชะล้างอนุภาคโลหะ หลุดเข้าร่างกาย เทียบประโยชน์กับโทษก่อนเลือกใช้
รศ.นพ.นิธิพัฒน์ เจียรกุล หัวหน้าสาขาวิชาโรคระบบการหายใจและวัณโรค ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก นิธิพัฒน์ เจียรกุล ตอบคำถามเรื่องหน้ากากผ้าเคลือบโลหะ โดยระบุว่า
ตามที่ได้เคยเล่าให้ฟังไปแล้วว่า หน้ากากผ้าที่ผลิตอย่างมีคุณภาพ สามารถช่วยป้องกันโควิดได้ไม่แพ้หน้ากากอนามัย ถ้าสวมใส่ให้ถูกวิธีและแนบกระชับกับใบหน้า โดยเฉพาะถ้าใช้สวมทับไปบนหน้ากากอนามัยอีกชั้นหนึ่ง ก็จะช่วยเพิ่มความกระชับ และเพิ่มประสิทธิภาพในการกรองได้
มีคำถามเข้ามามากว่า ถ้าเป็นหน้ากากชนิดที่ทำจากผ้าเคลือบด้วยอนุภาคโลหะ โดยเฉพาะ silver, copper oxide, และ zinc oxide nanoparticles จะมีคุณสมบัติช่วยฆ่าเชื้อซาร์โควี-2 ได้เพิ่มขึ้นกว่าเดิมด้วยหรือไม่
เท่าที่ตรวจสอบข้อมูลในทางวิทยาศาสตร์ ที่ทำการทดสอบผ้าเหล่านี้ในห้องทดลอง อิออนของโลหะที่ใช้เคลือบ จะมีฤทธิ์ทำลายเชื้อโรค โดยเฉพาะไวรัสได้ ในสภาพแวดล้อมที่มีน้ำอยู่ด้วย
แต่ในส่วนของการใช้งานจริง เป็นวัสดุทำหน้ากากแล้ว ยังไม่มีการทดลองว่า สามารถช่วยทำลายเชื้อโรคที่หายใจเข้าไปได้มากน้อยเพียงใด
คำถามที่น่าสนใจคือ การใส่หน้ากากเป็นเวลานาน โดยเฉพาะถ้ามีการพูด หรือใช้เสียงบ่อย ๆ น้ำลายที่ออกมา จะชะล้างอนุภาคโลหะเหล่านี้ออกมาหรือไม่ ซึ่งถ้าออกมาได้ อาจเข้าสู่ร่างกายทั้งทางจมูก ทางปาก และทางผิวหนังที่สัมผัสโดยตรง อาจจะก่อให้เกิดอันตรายต่อผู้สวมใส่ในระยะยาวได้
มีผู้ทำการทดลองในประเด็นนี้ โดยผู้สนใจหาอ่านรายละเอียดได้จาก https://www.nature.com/articles/s41598-021-98577-6.pdf
ผลการทดลองพบว่า หน้ากากเคลือบ silver และ copper ที่หาซื้อได้ทั่วไปในสหรัฐ มีปริมาณอนุภาคโลหะมากน้อยแตกต่างกันไป ตามแต่บริษัทผู้ผลิต
เมื่อทำให้ชุ่มน้ำหรือน้ำลาย จะมีการชะล้างอนุภาคโลหะเหล่านี้ออกมาได้ ในปริมาณที่แตกต่างกันไป ยิ่งถ้านำไปซักด้วยผงซักฟอกครั้งเดียว หรือหลายครั้ง จะมีการชะล้างให้หลุดลอกออกมาได้มากขึ้น
คณะผู้ทำการทดลองจึงนำเสนอให้ประชาชน และหน่วยงานที่ควบคุมมาตรฐานความปลอดภัย ของผลิตภัณฑ์หน้ากาก ต้องพิจารณาเปรียบเทียบประโยชน์ที่จะได้จากฤทธิ์ฆ่าเชื้อที่อาจได้เพิ่มขึ้น กับโทษที่ได้จากอนุภาคโลหะ ซึ่งหลุดลอกออกมา ทั้งต่อร่างกายของผู้สวมใส่โดยตรง และทางอ้อมที่ถูกชะล้างไหลลงสู่แหล่งน้ำและดินในธรรมชาติ
แม้ว่ายอดผู้ติดเชื้อรายวันที่จะเริ่มต่ำกว่าหมื่นแล้ว แต่อาจเกินกว่านั้นไปบ้างในแต่ละวัน ถ้านับรวมจากการตรวจแอนติเจนที่ปัจจุบันในรายงานจัดเป็นผู้ป่วยเข้าข่าย
แต่ในทางการแพทย์แล้ว กลุ่มที่ผลตรวจแอนติเจนเป็นบวกนี้ ถ้ามีอาการเข้าได้หรือมีประวัติเสี่ยง ก็จะถือว่าเป็นโรคจริง และให้การรักษาไปตามระดับความรุนแรงของโรค รวมถึงทำการตรวจพีซีอาร์ยืนยัน ในรายที่จะรับไว้ในโรงพยาบาลหลัก โรงพยาบาลสนาม หรือศูนย์พักคอยชุมชน ซึ่งส่วนใหญ่ก็จะกลายจากผู้ป่วยเข้าข่าย เป็นผู้ป่วยจริง ในวันอื่นภายหลังต่อไป
สำหรับยอดผู้ป่วยอาการหนัก ผู้ป่วยใช้เครื่องช่วยหายใจ และผู้เสียชีวิตก็ลดลงต่ออย่างช้า ๆ ส่วนฮอตสปอตในภาคใต้ ที่อัตราการฉีดวัคซีนเข็มแรก ยังได้ไม่ถึงครึ่งหนึ่งของประชากรทั้งหมด เป็นโจทย์ที่ท้าทายภาครัฐ และภาคประชาชน เพื่อเร่งการควบคุมให้สัมฤทธิ์ผล เช่นเดียวกับในกทม. และปริมณฑล
แข็งใจอดทนปฏิบัติตามมาตรการควบคุมโรคส่วนบุคคล และส่วนองค์กร กันไปต่ออีกพักหนึ่งกันนะ จะได้เห็นการผ่อนคลายมาตรการสาธารณะเพิ่มมากขึ้นตามมาเรื่อย ๆ แต่ก็ต้องเตรียมพร้อมจะกลับตัวไปเข้มงวดกันใหม่ เมื่อถึงยามจำเป็น
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ผลกระทบโควิด-19 ‘ดาบสองคม’ ต่อสิ่งแวดล้อม ‘หมอนิธิพัฒน์’ ลั่นสวดมนต์อย่างเดียวไม่พอ
- ประชาชนโดนเท ‘หมอนิธิพัฒน์’ แนะแนวทาง ดูแล-ฟื้นฟูปอดอักเสบ เมื่อรอดจากโควิด-19
- ‘หมอนิธิพัฒน์’ ห่วงผู้ป่วยโควิด ‘โกงตาย’ กลับมาไม่เหมือนเดิม แนะผ่อนคลายทีละน้อยอย่างเข้มงวด
