COVID-19

ศูนย์ควบคุมโรคยุโรป’ เกาะติด ‘โอไมครอน BA.2.87.1’ แพร่ระบาดเหนือกว่าสายพันธุ์อื่น 1.05 เท่า

ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหภาพยุโรป จัดให้โอไมครอน BA.2.87.1 ที่พบในแอฟริกาใต้ เป็นสายพันธุ์ที่ต้องติดตามตรวจสอบ เหตุแพร่ระบาดเร็วกว่าสายพันธุ์อื่น 1.05 เท่า

ศูนย์จีโนมทางการแพทย์ รพ.รามาธิบดี โพสต์เพจเฟซบุ๊ก Center for Medical Genomics  ระบุว่า ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหภาพยุโรป (The European Centre for Disease Prevention and Control: ECDC) จัดให้โอไมครอน BA.2.87.1 (BA.2.X) เป็นสายพันธุ์ภายใต้การตรวจสอบ (VUM)

แพร่ระบาด

ทั้งนี้ เนื่องจากรหัสพันธุกรรมมีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด (relative growth advantage) เหนือกว่าสายพันธุ์อื่นที่ระบาดทั่วโลกขณะนี้ประมาณ 1.05 เท่า หรือ 5%

ดร. นพ. ดานิเอเล โฟโคซ ผู้อำนวยการธนาคารเลือดที่ North-Western Tuscany Blood Bank, Pisa University Hospital ประเทศอิตาลี เชี่ยวชาญด้านไวรัสวิทยา ภูมิคุ้มกันวิทยา และเวชศาสตร์การถ่ายเลือด รวมถึงการศึกษาเกี่ยวกับพงศาวลี (phylogenetic tree) ของการกลายพันธุ์ของเอชไอวีและโควิด-19 (@dfocosi) ได้กล่าวว่า

การถอดรหัสพันธุกรรมทั้งจีโนมอย่างมีประสิทธิภาพ (และรวดเร็ว!) ของตระกูลโอไมครอนและสายพันธุ์ย่อยล่าสุด BA.2.87.1 (BA.2.X) จาก 3 จังหวัดในประเทศแอฟริกาใต้ ซึ่งมีผู้ติดเชื้อ HIV-1 ที่สูงที่สุดแห่งหนึ่งของโลก โดยชุมชนบางแห่งในจังหวัดควาซูลู-นาทาลมีผู้หญิงถึง 60% ที่ติดเชื้อเอชไอวี กำลังส่งเสริมเชื้อโควิด-19 (SARS-CoV-2 ในกล่องแพนโดร่า) ให้รุนแรงขึ้นหรือไม่?

ความหมายของกล่องแพนโดร่าในประโยคที่ ดร. นพ. ดานิเอเล โฟโคซกล่าว หมายถึงความชุกของ HIV-1 ในแอฟริกาใต้ในระดับสูง ถูกมองว่าอาจเป็นแหล่งเพาะบ่มโควิด-19 (SARS-CoV-2) สายพันธุ์ใหม่ที่อาจเป็นอันตรายต่อมนุษย์ในอนาคต

ติดตาม

สิ่งที่ดูเหมือนไม่เป็นอันตราย: การติดเชื้อ HIV-1 ไม่น่าจะเชื่อมโยงโดยตรงกับการอุบัติขึ้นของ SARS-CoV-2 สายพันธุ์ใหม่

สิ่งที่ไม่คาดคิด: อย่างไรก็ตาม เนื่องจากความสามารถของ HIV ที่ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอลง จึงสามารถสร้างสภาวะจำเพาะ (micro environment) ที่อาจนำไปสู่การพัฒนาการของโควิด-19 ได้อย่างรวดเร็วและอาจเป็นอันตรายต่อมนุษย์ได้ เช่น เดลตา โอไมครอน และ BA.2.X (BA.2.87.1)

ความหวังยังคงอยู่: แม้จะมีอันตรายที่อาจเกิดขึ้น แต่ก็ยังมีความหวังชี้ให้เห็นว่ายังมีวิธีแก้ไขและวิธีในการลดความเสี่ยงด้วยการศึกษาด้านจีโนมของโควิด-19 (Genomic surveillance to combat COVID-19) ซึ่งมีทั้งความท้าทายและโอกาส

ประเทศแอฟริกาใต้ถือได้ว่าเป็นแหล่งอุบัติใหม่ของโควิด-19 หลายสายพันธุ์ย่อย (ที่มีจุดเริ่มการระบาดมาจากเมืองอู่ฮั่นประเทศจีน) ได้แก่:

สายพันธุ์เบตา (B.1.351 หรือ 501Y.V2): พบครั้งแรกในประเทศแอฟริกาใต้และมีรายงานในบอตสวานาและแซมเบียด้วย

สายพันธุ์ย่อยโอไมครอนดั้งเดิม (B.1.1.529): ตรวจพบในตัวอย่างจากบอตสวานาและแอฟริกาใต้

สายพันธุ์ย่อยโอไมครอนล่าสุด BA.2.X (BA.2.87.1) ตรวจพบในตัวอย่างจากจังหวัด กัวเต็ง มปูมาลังกา และ ลิมโปโป (Gauteng, Mpumalanga & Limpopo) ประเทศแอฟริกาใต้

ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหภาพยุโรป (ECDC) ซึ่งจัดแบ่งสายพันธุ์โควิด-19 เป็น 3 ระดับ คล้ายกับองค์การอนามัยโลก ดังนี้

สายพันธุ์ที่น่ากังวล: variants of concern (VOCs)

สายพันธุ์ที่น่าสนใจ: variants of interest (VOIs) และ

สายพันธุ์ภายใต้การติดตามตรวจสอบ: variants under monitoring (VUM)

แพร่ระบาด

ในระหว่างสัปดาห์ที่ 19 มกราคม 2567-2 กุมภาพันธ์ 2567 ECDC ได้จัดใหโอไมครอน BA.2.87.1 (BA.2.X) ให้อยู่ในประเภท VUM เนื่องจากประเมินจากรหัสพันธุกรรมของโอไมครอน BA.2.87.1 (BA.2.X) พบความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด (relative growth advantage) เหนือกว่าสายพันธุ์อื่นที่ระบาดทั่วโลกขณะนี้ประมาณ 1.05 เท่า หรือ 5%

ดังนั้นควรติดตามการกลายพันธุ์หากเกิดขึ้นอาจสามารถแพร่ระบาดมาแข่งกับโอไมครอน JN.1 ได้

หมายเหตุ: ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหภาพยุโรป (The European Centre for Disease Prevention and Control: ECDC) เป็นองค์กรของสหภาพยุโรปที่เน้นการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันของประชากรยุโรปต่อโรคติดต่อ มีการให้ข้อมูลและการประเมินความเสี่ยงเกี่ยวกับโควิด-19 อย่างต่อเนื่อง ร่วมมือกับองค์กรสาธารณสุขป้องกันโรคของแต่ละประเทศในยุโรป

อ่านข่าวเพิ่มเติม

ติดตามเราได้ที่

Avatar photo