“วัดปากแซง” หรือ “วัดพระโต บ้านปากแซง” ในอำเภอนาตาล จังหวัดอุบลราชธานี เป็นวัดที่ประดิษฐาน “พระเจ้าใหญ่องค์ตื้อ” หนึ่งในพระองค์ตื้อทั้ง 4 ของไทย เป็นพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ ที่ชาวไทย และลาว ต่างให้ความเคารพศรัทธาเลื่อมใส
วัดแห่งนี้ ตั้งขึ้นเมื่อปี 2375 และได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อปี 2516 โดยมีประวัติเล่าขานกันมาว่า มีกษัตริย์สมัยขอมพระองค์หนึ่ง ทรงพระนามว่า”พระยาแข้วเจ็ดถัน” ได้เสด็จล่องเรือลงมาตามลำแม่น้ำโขงในฤดูฝน พอถึงบ้านปากแซงก็ค่ำลง จึงได้หยุดประทับแรม 1 คืน
วันรุ่งขึ้น พระองค์ได้เสด็จขึ้นไปยังหมู่บ้าน และได้พบกับเจ้ากวนของหมู่บ้านในสมัยนั้น พระยาแข้วเจ็ดถัน ได้ตรัสถามถึงประวัติของหมู่บ้าน เจ้ากวนได้เล่าให้ฟังว่า บ้านนี้มีหาดสวยงามกว้างใหญ่ ในฤดูแล้ง หาดทรายจะโผล่ขึ้นเหนือผิวน้ำ และหาดทรายแห่งนี้มีสิ่งอัศจรรย์อยู่คือ ถ้าปีใดหาดทรายโผล่ขึ้นเหนือผิวน้ำ ระหว่างหมู่บ้าน ประชาชนจะอยู่เย็นเป็นสุข
เมื่อพระองค์ได้ทราบก็เกิดศรัทธาในใจว่า สักวันหนึ่งจะต้องย้อนกลับมาสร้างหมู่บ้านนี้ให้เป็นเมือง ต่อมาราวปี 1154 พระองค์ ก็ได้เสด็จมา พร้อมด้วยข้าทาสบริวารเป็นจำนวนมาก เมื่อเสด็จมาถึง ได้มอบให้เจ้าแสง ซึ่งคงจะเป็นนายชั้นผู้ใหญ่ เป็นคนควบคุมการก่อสร้าง
พร้อมกันนี้ ก็สร้างพระพุทธรูปขึ้นองค์หนึ่ง ซึ่งสร้างแล้วเสร็จเมื่อประมาณปี 1180 และขนานนามว่า พระอินทร์ใส่โฉม (ต่อมาเรียก พระเจ้าใหญ่องค์ตื้อ)
เมื่อเจ้าแสงถึงแก่กรรมลง ชาวเมืองได้สร้างหอหลักเมืองขึ้นเพื่อเป็นอนุสรณ์ และขนานนามว่า หอแสง ต่อมาวัดแห่งนี้ก็ขาดคนบูรณะ และกลายเป็นวัดร้าง จนกระทั่งเวลาผ่านไปหลายร้อยปี ควาญช้างในหมู่บ้านนี้ ได้ไปพบพระพุทธรูปองค์ดังกล่าว และได้บอกบุญชาวบ้าน ร่วมกันบูรณะวัดขึ้นมาอีกครั้งหนึ่ง ก่อนที่ในเวลาต่อมา จะได้เปลี่ยนชื่อวัดเป็น “วัดพระโต”
พระเจ้าใหญ่องค์ตื้อจากอดีตถึงปัจจุบัน ยังคงเป็นปูชนียวัตถุอันสำคัญเป็นพระพุทธรูปที่ศักดิ์สิทธิ์ เป็นศูนย์รวมดวงใจชาวไทย-ลาวสองฝั่งโขง เชื่อมโยงสู่ความเจริญทางด้านจริยธรรม คุณธรรม และประเพณีอันดีงามให้อนุชนรุ่นหลังได้สืบสานต่อไปไม่มีวันเสื่อมคลาย
ปัจจุบัน วัดพระโตถูกพัฒนาขึ้นมาก มีการปรับปรุงภูมิทัศน์ และสถานที่สำหรับอำนวยความสะดวกให้กับพุทธศาสนิกชนรวมทั้งนักท่องเที่ยวที่มาเยี่ยมชมแหล่งเรียนรู้ประวัติศาสตร์ตามลำน้ำโขง ที่จังหวัดอุบลราชธานี เช่น สามพันโบก บ้านสองคอน หาดสลึง
จนกระทั่งต้นปี 2553 มีการค้นพบแหล่งท่องเที่ยวสองฝั่งโขง คือ เก้าพันโหง่น ที่เป็นเกาะแก่งหินกลางลำน้ำโขงตั้งตระหง่านหลายพันก้อน หลายพันโหง่น และหาดทรายที่สวยงามใกล้กับวัดพระโต นับเป็นดินแดนสงบ ปลอดภัย น่าอยู่ น่าเที่ยวอีกแห่งหนึ่งในจังหวัดอุบลราชธานี
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ศุกร์ (สุข) ละวัด เที่ยว ‘วัดราชโอรสาราม’ ชมความงาม ‘ศิลปะจีน’
- ศุกร์ (สุข) ละวัด กราบบูชา ‘หลวงพ่อผ่อง’ วัดคูหาสวรรค์วรวิหาร
- ศุกร์ (สุข) ละวัด วัดนาคกลาง ไหว้หลวงพ่อโคนสมอมหาลาภ
