“วัดคูหาสวรรค์วรวิหาร” เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร สังกัดมหานิกาย ตั้งอยู่ริมคลองบางกอกใหญ่ ติดกับชุมชนคลองบาง แขวงภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร เป็นวัดโบราณสร้างตั้งแต่กรุงศรีอยุธยายังเป็นราชธานี แต่ใครจะเป็นผู้สร้างนั้นไม่ปรากฏหลักฐาน
เดิม วัดคูหาสวรรค์วรวิหาร มีชื่อเรียกว่า “วัดศาลาสี่หน้า” ดังปรากฏตามแผนที่วัดสมัยกรุงศรีอยุธยา สิ่งที่ยังคงหลงเหลือ และแสดงความเป็นสิ่งของสมัยกรุงศรีอยุธยา คือ ลายหน้าบันสลักไม้ ทั้งด้านหน้า และด้านหลังของพระอุโบสถ
ปีกของหน้าบันเล็กตามหลังคาลดชั้นอีกด้านละสองปีก เป็นฝีมือช่างสมัยกรุงศรีอยุธยา และใบสีมาที่เป็นสีมาคู่ ทำด้วยหินทรายแดง ฝีมือช่างอยุธยาตอนปลาย ส่วนซุ้มสีมานั้นสร้างเพิ่มเติมขึ้นที่หลัง แบบเดิมใบสีมาประดิษฐานอยู่บนแท่นปูนเท่านั้น
ต่อมา พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ 1 โปรดเกล้าฯ ให้บูรณะขึ้นใหม่ แล้วทรงสถาปนาให้เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร พร้อมทั้งเปลี่ยนนามวัดใหม่จากวัดศาลาสี่หน้าเป็น “วัดคูหาสวรรค์วรวิหาร” ตามหลักฐานรับรองสภาพวัดของกองพุทธศาสนสถาน สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ ปรากฏว่า วัดนี้ตั้งขึ้น และรับวิสุงคามสีมาเมื่อปี 2320
การปฏิสังขรณ์ในครั้งนั้นนับว่าเป็นการใหญ่ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ได้โปรดให้ปฏิสังขรณ์ทั้งหมด ทั้งพระอุโบสถ และศาลาการเปรียญ ก็ได้รับการบูรณะเช่นเดียวกับศาลาสี่หน้า
ต่อมาในรัชการที่ 3 พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงพระกรุณาโปรดให้บูรณะอีกครั้งหนึ่ง แต่ไม่ทราบว่าโปรดให้บูรณะสิ่งไรบ้าง สันนิษฐานว่า คงจะได้โปรดให้บูรณะทั่วทั้งพระอาราม ดุจครั้งที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชทรงบูรณะ
เมื่อเข้ามาภายในศาลาสี่หน้า กราบบูชาขอพรพระพุทธรูปทรงเครื่องประทับยืน พระพุทธรูปทรงเครื่องประทับนั่ง และพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ “พระพุทธเทวนฤมิตพิชิตมาร” และรูปหล่อสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ทุกท่านกราบบูชากันได้ เพราะพระพุทธรูปสวยงาม และดูมีเมตตาสูงหาชมได้ยาก
เสร็จแล้วออกไปด้านหน้าพระอุโบสถ ด้านหน้าพระอุโบสถมีเจดีย์ ประดิษฐานพระพุทธรูปสี่ทิศอยู่ด้านบน สำหรับตัวพระอุโบสถสร้างได้สวยสดงดงาม
สุดท้ายต้องไม่พลาดชมหอไตรสูง ต้องบอกตามตรง ว่าศิลปะที่ตัวหอไตรงดงามเหลือเกิน
ติดกับหอไตรคือวิหารประดิษฐานรูปหล่อ “หลวงพ่อผ่อง ธัมมโชติโก” หรือท่านพระครูวิสุทธิสารเถร อดีตเจ้าอาวาสวัดคูหาสวรรค์เมื่อครั้งกระนั้น เรียกได้ว่าเป็นพระเกจิอาจารย์ชื่อดังย่านฝั่งธนบุรี
สำหรับเรื่องราวของ “หลวงพ่อผ่อง” นั้น ท่านได้สร้างเครื่องรางของขลัง เพื่อให้ญาติโยมทั้งหลายนำไปบูชาเช่น พระสมเด็จเล็บมือรูปแบบพระพุทธรูปปางขัดสมาธิเพชร เนื้อผงเมตตามหานิยม การค้าขาย และยังมีตะกรุด และผ้ายันต์ด้วย
หลวงพ่อผ่อง ธัมมโชติโก เป็นพระวิปัสสนากัมมัฏฐาน ในสมัยนั้นผู้คนมากมายให้ความศรัทธาท่านมาก ๆ หลวงพ่อผ่องมรณภาพ เมื่อวันที่ 30 พฤศจิกายน ปี 2471 สิริอายุ 57 ปี 35 พรรษา
หากได้ไปเยือนวัดคูหาสวรรค์วรวิหาร ต้องไม่พลาดกราบขอพรรูปหล่อท่านกันี่วิหารหลวงพ่อผ่องกราบบูชาขอพร วัดคูหาสวรรค์วรวิหาร น่าท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่ต้องมาสักการะสักครั้ง
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ศุกร์ (สุข) ละวัด กราบ ‘หลวงพ่อบุษราคัม’ วัดกำแพงบางจาก
- ศุกร์ (สุข) ละวัด พาไปกราบ ‘พระคันธารราฐ’ อายุนับพันปี วัดหน้าพระเมรุ
- ศุกร์ (สุข) ละวัด วัดนาคกลาง ไหว้หลวงพ่อโคนสมอมหาลาภ
