‘ดร.ธรณ์’ เปิดหมดเปลือก 10 ข้อเท็จจริง วิกฤติหญ้าทะเลตาย กระทบพะยูนผอมโซ

โดย WANPEN PUTTANONT 8 มีนาคม 2567

“ดร.ธรณ์” ห่วงวิกฤติหญ้าทะเลตาย ไร้วี่แววฟื้น กระทบแหล่งอาหารพะยูน สาเหตุพะยูนผอมโซ วอนเพิ่มงบกรมประมงแก้ปัญหาด่วน

ผศ.ดร.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ รองคณบดีคณะประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โพสต์เฟซบุ๊ก Thon Thamrongnawasawat เรื่อง 10 ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับวิกฤตหญ้าทะเล-พะยูน โดยระบุว่า

หนึ่ง – หญ้าทะเลตรัง-กระบี่ตายเป็นจำนวนมากจากโลกร้อน อาจมีรายงานเรื่องขุดลอกหรือทรายกลบที่ลิบง แต่เป็นเฉพาะพื้นที่ในอดีต และการขุดลอกหยุดไปหลายปีแล้ว

สอง – หญ้าตายหนนี้เริ่มตายปี 2565-2567 ยังไม่มีท่าทีว่าจะฟื้น และอาจขยายพื้นที่ออกไปเรื่อย ๆ เนื่องจากโลกร้อนไม่หยุด

ปัจจุบัน มีรายงานหญ้าเสื่อมโทรมในลักษณะคล้ายกันในพื้นที่อื่น ๆ เช่น เกาะพระทอง (พังงา)

ภาพที่เห็นคือหญ้าทะเลไหม้ เนื่องจากน้ำลงต่ำผิดปรกติ น้ำยังร้อน-แดดแรง ปัจจุบันในพื้นที่นั้นหญ้าทะเลตายหมดแล้ว

หญ้าทะเลยังตายจากสภาพแวดล้อมเปลี่ยนรุนแรง บางแห่งเน่าจากปลาย บางแห่งเน่าเฉพาะโคนก่อนใบขาด ยังมีความเป็นไปได้ในเรื่องโรค (เชื้อรา)

สาม – พะยูน 220 ตัวอยู่ที่ตรัง-กระบี่ (ศรีบอยา) เป็นแหล่งหญ้าทะเลที่ได้รับผลกระทบมากที่สุด

สี่ – กรมทะเลมีงบศึกษาวิจัยสัตว์หายากน้อยมาก แม้เริ่มมีอุปกรณ์และทีมงานดีขึ้น แต่งบปฏิบัติการยังน้อยและทำการสำรวจได้ไม่เต็มที่

ในด้านสัตวแพทย์ทะเล ฯลฯ ยังมีบุคลากรจำกัด การศึกษาที่จำเป็น เช่น ตรวจฮอร์โมน ศึกษา DNA การย้ายถิ่น ฯลฯ เพิ่งเริ่มต้น และคงต้องใช้เวลาอีกนานด้วยความจำกัดในหลายด้าน

ห้า – คาดว่าพะยูนอาจเคลื่อนย้ายไปหาแหล่งที่ยังมีหญ้าเหลือ โดยมีเส้นทางขึ้นเหนือ (กระบี่ตอนบน-พังงา-ภูเก็ต) หรือเส้นทางลงใต้ (สตูล) แต่ยังบอกไม่ได้ชัดเจน เพราะการสำรวจทำตามงบจำกัด ไม่สามารถสำรวจต่อเนื่องเป็นพื้นที่กว้างในช่วงเวลาเดียวกัน

หก – ในอดีตไม่เคยมีสถานการณ์เช่นนี้มาก่อน ตั้งแต่เริ่มต้นสำรวจหญ้าทะเลที่ตรังเมื่อ 40 ปีก่อน หญ้าไม่เคยหายไปเยอะแบบนี้ เนื่องจากหญ้าตายเพราะโลกร้อน สิ่งแวดล้อม การแก้ที่ต้นเหตุจึงยากมาก

เจ็ด – การปลูกฟื้นฟูจำเป็นต้องเลือกพื้นที่เหมาะสม พันธุ์หญ้าที่เหมาะสม (DNA) ภูมิต้านทานโรค ฯลฯ ไม่สามารถทำได้ทันที เพราะสภาพแวดล้อมแปรปรวน

คณะประมงตั้ง หน่วยวิจัยหญ้าทะเลต้านโลกร้อน และมีโรงเพาะเลี้ยงหญ้าทะเลเพื่อเรื่องนี้ตั้งแต่ 4 ปีก่อน

แปด – การแก้ปัญหาเฉพาะหน้าเรื่องพะยูน คือการสำรวจให้กว้างที่สุด ดูการอพยพ (หากมี) เพื่อดูแลแหล่งหญ้าใหม่ที่พะยูนอาจไป

แนวทางใหม่ ๆ เช่น การติดตามสัตว์แบบ tracking ด้วยดาวเทียม การตรวจสุขภาพแบบจับมาตรวจ การให้อาหารเฉพาะหน้า ฯลฯ อาจต้องเริ่มคิดกัน

เก้า – กรมทะเลตั้งคณะทำงานแล้วตั้งแต่ต้นปี ทำงานต่อเนื่องมาจนถึงตอนนี้ (บางคนก็อยู่ในทะเลตอนนี้) ประชุมกันเกือบทุกวัน เราไม่มีผู้เชี่ยวชาญดีกว่านี้อีกแล้ว

สิบ – ทางออกที่สำคัญสุดคือ การสนับสนุนงบประมาณให้โครงการต่าง ๆ ที่กรมทะเลเสนอไป เพื่อให้งานเดินหน้าต่อเนื่อง โดยเฉพาะในเรื่องของพะยูน

ซึ่งตอนนี้ยังไม่รู้ว่าจะได้งบหรือไม่ ? (งบไม่ใช่หลายล้าน ทั้งหมดที่เสนอไป ราคาใกล้เคียงรถ EV จากจีน)
ทั้งหมดนั้นคือที่สรุปมาให้เพื่อนธรณ์ ในฐานะคนในคณะทำงานครับ (ไม่ได้ตังค์ ไม่มีเบี้ยประชุม ไม่มีโครงการวิจัยในส่วนนี้ ฯลฯ)

จะพยายามต่อไปเท่าที่ทำได้ ยังไงก็ต้องหาทางช่วยน้องครับ

อ่านข่าวเพิ่มเติม

ติดตามเราได้ที่