กรม สบส. เผยภาคอีสานนิยมกิน “ปลาน้ำจืดดิบ” สูงสุด เสี่ยงพยาธิใบไม้ตับ มะเร็งท่อน้ำดี เร่งให้ความรู้บริโภคอย่างถูกวิธี
นายแพทย์สุระ วิเศษศักดิ์ อธิบดีกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กล่าวว่า การบริโภคปลาน้ำจืดดิบ ยังเป็นที่นิยมของประชาชนโดยทั่วไป ซึ่งเสี่ยงต่อการเกิดโรคพยาธิใบไม้ตับ การอักเสบของท่อน้ำดี มะเร็งท่อน้ำดี และอาจเสียชีวิตได้ตามลำดับ
กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ โดยกองสุขศึกษา ได้ดำเนินการเฝ้าระวังพฤติกรรมการบริโภคปลาน้ำจืด ดิบ ระหว่างวันที่ 20 มีนาคม – 7 เมษายน 2566 โดยดำเนินการร่วมกับสำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร สำนักการศึกษา กรุงเทพมหานคร สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด และศึกษาธิการจังหวัด กลุ่มตัวอย่างจำนวน 12,356 คน จากทุกภูมิภาค พบว่า
คนอีสานนิยมบริโภค คิดว่าอร่อยกว่าปรุงสุก
ประชาชนไทยมีพฤติกรรมการบริโภคปลาน้ำจืดดิบ 10.9% โดยภาคอีสานเป็นภาคที่มีการบริโภคมากที่สุด 18.7% รองลงมาเป็นภาคเหนือ 13% ภาคกลาง 8.7% และภาคใต้ 7% ตามลำดับ เมนูที่นิยมรับประทาน ดิบมากที่สุด คือ ปลาร้า แจ่วบองดิบ และลาบ
โดยเหตุผลหลักๆ คือ รับประทานตามครอบครัว ญาติพี่น้อง รับประทานเพราะมีเทศกาลหรืองานสำคัญ หาซื้อรับประทานได้ง่าย และคิดว่ารสชาติอร่อยกว่าปลาปรุงสุก
นอกจากนี้ผู้ที่ทำอาหารให้กับครอบครัวมีความเชื่อว่าการทำให้เนื้อปลาสุก ทำได้โดยนำปลาไปสะดุ้งในน้ำร้อนแล้วยกขึ้นทันที หรือนำเนื้อปลาแช่ในน้ำโซดา 3 นาที และบีบมะนาวหรือใส่พริกลงในเนื้อปลา ซึ่งเป็นความเชื่อที่ไม่ถูกต้อง นำไปสู่พฤติกรรมการบริโภคปลาดิบได้
ให้ความรู้บริโภคอย่างถูกวิธี
กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ ได้ดำเนินการขับเคลื่อนตำบลจัดการคุณภาพชีวิตปลอดโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี โดยนำร่องในพื้นที่ภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 30 จังหวัด ที่เป็นพื้นที่เสี่ยงผ่านกระบวนการสนับสนุนชุดสื่อความรู้ให้กับ อสม. ให้ความรู้เรื่องวิธีการบริโภคปลาน้ำจืดที่ถูกวิธีกับประชาชนในพื้นที่เสี่ยง และเฝ้าระวังเตือนภัยพฤติกรรมเสี่ยงของคนในชุมชนอย่างเป็นระบบ
ด้าน นายแพทย์สามารถ ถิระศักดิ์ รองอธิบดีกรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กล่าวว่า การบริโภคปลา ควรล้างให้สะอาด และปรุงสุกด้วยความร้อนอย่างทั่วถึงก่อนนำมารับประทาน ตามหลักสุขบัญญัติข้อที่ 4 กินอาหารสุก สะอาด ปราศจากสารอันตราย ไม่ทาน สุกๆ ดิบๆ ไม่ใช้เขียง มีด ที่หั่นหรือสับเนื้อปลาดิบร่วมกันกับวัตถุดิบอื่น เช่น ผักสด ผลไม้
ที่สำคัญจะต้องล้างมือให้สะอาดก่อนปรุงอาหารและก่อนรับประทานอาหาร ต้องขับถ่ายในส้วมให้ถูกสุขลักษณะ หากถ่ายไม่ถูกที่ ของเสียที่ลงสู่แม่น้ำลำคลอง จะทำให้ไข่ของพยาธิใบไม้ตับมีโอกาสแพร่กระจายเข้าสู่สัตว์น้ำจืดที่เป็นพาหะของพยาธิใบไม้ตับได้
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- สาวก ‘ซาชิมิ’ ต้องอ่าน! กรมประมงเตือน ระวัง ‘สารพัดพยาธิ’ แนะเลือกซื้อจากแหล่งที่เชื่อถือได้
- ร้อนนี้!! อย. แนะวิธีเลือกซื้อ ‘น้ำดื่ม-น้ำแข็ง’ อย่างปลอดภัย ทำตามนี้!
- ดูแลสุขภาพ ด้วยศาสตร์ ‘แพทย์แผนไทย’ ห่างไกล ‘โรคฤดูร้อน’
