วัดกลางบางแก้ว ตั้งอยู่ในอำเภอนครชัยศรี จังหวัดนครปฐม เป็นวัดเก่าแก่ตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา เดิมมีชื่อว่า วัดคงคาราม คนทั่วไปแถบนครชัยศรีมักเรียกว่า วัดกลาง
จากหลักฐานที่พบ สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นสมัยตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนปลาย และเจริญรุ่งเรืองในยุครัตนโกสินทร์ตราบจนปัจจุบัน ในอดีตอุโบสถหลังเก่า มีภาพจิตรกรรมฝาผนังเรื่องพุทธประวัติที่งดงามมาก โดยเฉพาะตอนมารผจญ แต่เกิดเพลิงไหม้เมื่อเดือนกรกฎาคม 2541 ทำให้อุโบสถเสียหายหมดทั้งหลัง
เมื่อดูจากสภาพโบราณวัตถุภายในวัด เป็นต้นว่า อุโบสถ ใบเสมา และวิหาร ตลอดจนพระพุทธรูปหินทรายแดง ซึ่งเป็นพระประธานในอุโบสถ คือ หลวงพ่อโต ทำให้ทราบว่า วัดกลางบางแก้วไดัรับการปฏิสังขรณ์ซ่อมสร้างสืบต่อกันเรื่อยมา
สถาปัตยกรรม และศิลปะของ วัดกลางบางแก้ว ทั้งวิหาร อุโบสถ และหอไตร เป็นสถาปัตยกรรมในสมัยกรุงศรีอยุธยาแต่ดั้งเดิม เพียงแต่มีการซ่อมแซมต่อเติมในภายหลัง โดยภาพจิตรกรรมฝาผนังในอุโบสถ เป็นตัวอย่างของผลงานศิลปะที่มาแต่งเติมในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ วาดด้วยช่างยอดฝีมือ ทำให้มีลวดลายงดงามประณีต อีกทั้งยังมีภาพจิตรกรรมบนฝาไม้ ที่เก็บรักษาไว้ในหอไตร วาดโดยช่างฝีมือกรุงรัตนโกสินทร์
สิ่งที่น่าสนใจภายในวัด
หอไตร วัดกลางบางแก้ว เคยเป็นสถานที่เก็บพระคัมภีร์ และสมุดข่อยโบราณ แต่ปัจจุบันได้นำไปเก็บรักษาไว้ที่ พิพิธภัณฑ์พระพุทธวิถีนายก ซึ่งจัดแสดงโบราณวัตถุ เครื่องลางของขลัง พระคัมภีร์ และตำราโบราณต่าง ๆ เพื่อให้ความรู้แก่ผู้ที่มาเยือน และอนุรักษ์วัตถุหายากเหล่านี้ให้คงสภาพไว้ให้ดีที่สุด
พิพิธภัณฑ์พระพุทธวิถีนายก แบ่งออกเป็น 3 ชั้น
ชั้นที่ 1 แบ่งออกเป็น 2 โซน ส่วนแรกไว้จัดแสดงประวัติและข้าวของเครื่องใช้ เครื่องรางของขลัง วัตถุมงคล และพระบูชาของ หลวงปู่บุญ และ หลวงปู่เพิ่ม อดีตเจ้าอาวาสวัดกลางบางแก้ว
อีกส่วนจัดแสดงเกี่ยวกับสมุนไพรไทย ยารักษาโรค ปฏิทินโหราศาสตร์เขียนด้วยลายมือหลวงปู่ รูปปั้นและรูปถ่ายของหลวงปู่ รวมถึงคัมภีร์ใบลาน สมุดข่อย ตำราโหราศาสตร์ ตำรายาไทย และสมุดภาพพระมาลัยที่ถูกเก็บรักษาไว้เป็นอย่างดีในพิพิธภัณฑ์
ชั้นที่ 2 จัดแสดงเครื่องถ้วยชาม แก้วเจียระไน เครื่องทองเหลือง และธรรมาสน์มุกของหลวงปู่บุญที่ พระวรวงศ์เธอพระองค์เจ้า อาทิตย์ทิพอาภา ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ในรัชกาลที่ 8 สร้างถวาย
ชั้นที่ 3 เป็นที่ประดิษฐานพระบุเงิน และพระบูชาไม้แกะ ธรรมาสน์บุษบกเก่าสลักไม้ลงรักปิดทอง รวมถึงกุฏิเก่าของหลวงปู่ที่นำมาจำลองในลักษณะเดิมเพื่อประดิษฐานหุ่นขี้ผึ้งของหลวงปู่
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ศุกร์ (สุข) ละวัด ‘หลวงพ่อใหญ่’ วัดม่วง จังหวัดอ่างทอง
- ศุกร์ (สุข) ละวัด ที่วัดอัปสรสวรรค์ วัดเก่าแก่ปากคลองภาษีเจริญ
- ศุกร์ (สุข) ละวัด วัดใต้น้ำที่ สังขละบุรี ‘ล่องเรือขอพร 3 วัด 3 ชนชาติ’
