สถานการณ์ฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ในพื้นที่กรุงเทพฯ และเขตปริมณฑลช่วงเช้าของวันที่ 21 ธันวาคมที่ผ่านมา พบค่าฝุ่นละอองเกินค่ามาตรฐาน ในพื้นที่ริมถนนอยู่ในระดับเริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพ 17 พื้นที่ และมีผลกระทบต่อสุขภาพ 2 พื้นที่ ได้แก่ ริมถนนกาญจนาภิเษก เขตบางขุนเทียน และริมถนนคู่ขนานพระราม 2 ตรวจพบค่าระหว่าง 53 – 103 ไมโครกรัม ต่อลูกบาศก์เมตร ซึ่งทำให้ประชาชนที่อาศัยอยู่ในบริเวณนั้น ได้รับผลกระทบเป็นอย่างมาก
รศ.ดร.นันทวรรณ วิจิตรวาทการ คณบดีวิทยาลัยโลกคดีศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กล่าวว่าสาเหตุจากการเกิดฝุ่นละอองขนาดเล็กในครั้งนี้ เกิดได้หลายปัจจัย ส่วนหนึ่งเกิดจากอากาศ ซึ่งตอนนี้ประเทศไทยเข้าสู่ฤดูหนาว ทำให้สภาพอากาศแห้ง การไหลเวียนของลมจึงไม่ค่อยดีนัก จึงเกิดการสะสม
นอกจากนี้ยังเกิดจากภาคอุตสาหกรรม เพราะในกรุงเทพ ก็มีโรงงานอุตสาหกรรมหลายแห่ง และอีกสาเหตุหนึ่งที่ก่อให้เกิดฝุ่นละอองได้ คือ ยานพาหนะ ซึ่งทุกปีก็จะมีจำนวนรถเพิ่มมากขึ้น แม้ว่าในเรื่องของอุปกรณ์การกรองน้ำมัน หรือส่วนประกอบอื่นๆของรถยนต์รุ่นใหม่ๆจะดีขึ้น แต่การมีปริมาณรถที่มากขึ้น ก็ก่อให้เกิดมลพิษที่มากขึ้นตามไปด้วย ปัจจัยสุดท้าย มาจากการเผาไหม้เกษตร จึงเป็นสาเหตุที่ก่อให้เกิดมลพิษ
ปัญหาการเกิดฝุ่นละอองเกินค่ามาตรฐานมักจะพบเจอได้อยู่ทุกปี รัฐบาลก็พยายามหาวิธีการในการจัดการแก้ไขปัญหาดังกล่าว แต่ก็ยังไม่สามารถจัดการปัญหาได้อย่างยั่งยืน
โดยเห็นว่าการแก้ปัญหาในระยะยาวอย่างยั่งยืน มีด้วยกันอยู่หลายวิธี ที่สำคัญมี 3 วิธีการ ประกอบด้วย
1.การใช้น้ำมันดีเซลให้เป็นยูโร 5 และยูโร 6 ซึ่งรัฐบาลต้องเร่งดำเนินการปรับคุณภาพน้ำมันให้มีคุณภาพดีขึ้น
2.ควบคุมการปล่อยควันรถ ของรถโดยสารประจำทาง รถบรรทุก ซึ่งปัจจุบันยังไม่ได้รับการควบคุมอย่างเข้มงวด
3.เข้มงวดการเผาของเกษตรกร โดยเฉพาะ สวนเกษตรต่างๆ และ เผาขยะ เพราะอากาศที่แห้ง อาจก่อให้เกิดการลุกลามจากการเผาไหม้ได้อย่างรวดเร็ว
สำหรับฝุ่นละอองขนาดเล็กที่กำลังเกิดขึ้นอยู่ขณะนี้ อาจก่อให้เกิดอาการคันจมูก คันคอ มีน้ำมูก วิธีการรับมือในเบื้องต้นก็คือ ควรหลีกเลี่ยงการออกจากบ้าน การออกกำลังกายกลางแจ้ง หรือการทำกิจกรรมกลางแจ้ง หลีกเลี่ยงการเข้าไปอยู่ในจุดที่ทางกรมควบคุมมลพิษประกาศ
หากจำเป็นที่จะต้องไปยังจุดนั้นจริงๆ ในเวลาที่ไม่นาน อาจใช้หน้ากากอนามัยปิดจมูก แต่สำหรับหน้ากากอนามัยที่ใช้กันทั่วไปมีประสิทธิภาพในการกรองฝุ่นขนาดใหญ่ ไม่สามารถกรองฝุ่นขนาดเล็ก PM2.5 ได้ แนะนำใช้หน้ากากอนามัย N95 เพราะจะมีประสิทธิภาพในการกรองฝุ่นขนาดเล็กได้ดีที่สุด
“การแก้ไขในเบื้องต้น เป็นเพียงการแก้ไขที่ปลายเหตุ ภาครัฐควรมุ่งแก้ไขปัญหาระยะยาว เพื่อไม่ให้เกิดปัญหาดังกล่าวอีกในอนาคต” รศ.ดร.นันทวรรณ กล่าว