เกาะติด “กฎหมาย DPS” หลังมีผลบังคับใช้แล้ว 7 เดือน ผู้ใช้แพลตฟอร์มดิจิทัลแจ้งข้อมูลแล้ว 1,273 แพลตฟอร์ม เตรียมออก Code of Conduct เพิ่มความชัดเจน กำกับ-ดูแล
หากพูดถึง กฎหมายที่ทันสมัยทันกับวิถีชีวิต ที่ปัจจุบันหลายกิจกรรมต่างขับเคลื่อนด้วยแพลตฟอร์มดิจิทัลแล้ว เชื่อว่า หลายคนคงนึกถึง กฎหมาย DPS (Digital Platform Services) หรือชื่อทางการ คือ พระราชกฤษฎีกา การประกอบธุรกิจบริการแพลตฟอร์มดิจิทัลที่ต้องแจ้งให้ทราบ พ.ศ. 2565 ที่กำกับดูแลโดย สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ หรือ ETDA เพื่อกำกับ ดูแลบริการแพลตฟอร์มดิจิทัลที่ให้บริการคนไทย มีความโปร่งใสเป็นธรรม
ทั้งนี้ หากจะพูดให้เข้าใจง่าย ๆ คือ ถ้าใช้บริการแพลตฟอร์มดิจิทัลแล้ว เกิดเหตุถูกโกง ถูกหลอก หรือปัญหาจากการใช้งาน ผู้ใช้งานก็สามารถเชื่อมั่นได้ว่า จะได้รับการดูแลและความช่วยเหลือจากผู้ให้บริการแพลตฟอร์มดิจิทัล อย่างทันท่วงทีนั่นเอง
นับแต่กฎหมายดังกล่าว มีผลบังคับใช้เกือบ 7 เดือน มีผู้ให้แพลตฟอร์มดิจิทัล มาแจ้งข้อมูลการประกอบธุรกิจบริการแพลตฟอร์มดิจิทัล ในระบบแล้ว 1,273 แพลตฟอร์ม (ข้อมูล ณ วันที่ 8 มีนาคม 2567) โดยเฉพาะในกลุ่มออนไลน์มาร์เก็ตเพลซ บริการสื่อสารออนไลน์ และบริการรวบรวมและเผยแพร่เนื้อหาข่าวสารที่เป็น 3 กลุ่มแพลตฟอร์ม ที่เข้ามาแจ้งมากที่สุด
ETDA เปิดเป้าหมายขับเคลื่อน กฎหมายคุมแพลตฟอร์มดิจิทัล
“ETDA DPS Notified” เพิ่มความมั่นใจก่อนตัดสินใจใช้บริการ
จากที่ ETDA ได้เปิดระบบแจ้งความประสงค์ใช้เครื่องหมายรับแจ้งหรือ ETDA DPS Notified เมื่อวันที่ 6 มีนาคม 2567 ที่ผ่านมา ได้สร้างแรงจูงใจให้แพลตฟอร์มดิจิทัลที่ยังไม่ดำเนินการแจ้งให้รีบเข้ามาแจ้งข้อมูล มากขึ้น เพราะเครื่องหมายรับแจ้งนี้ จะช่วยสะท้อนสถานะของแพลตฟอร์มว่า ได้มีมาตรการขั้นต้นในการดำเนินการตามกฎหมาย DPS
ทั้งนี้ ETDA ได้เร่งกระตุ้นให้แพลตฟอร์มทำความเข้าใจในเงื่อนไขการใช้เครื่องหมายผ่านกระบวนการ Workshop ที่จัดไปเป็นที่เรียบร้อยแล้ว และการที่แพลตฟอร์มจะสามารถใช้เครื่องหมายรับแจ้งได้ จะต้องเป็นแพลตฟอร์มดิจิทัลประเภททั่วไป ที่มีการแจ้งการประกอบธุรกิจบริการมาให้ ETDA ทราบก่อนแล้วเท่านั้น เพื่อให้ ETDA ได้ดำเนินการตรวจสอบข้อมูลความครบถ้วนตามกฎหมาย
ปัจจุบันสำหรับผู้ประกอบการที่ประสงค์ใช้เครื่องหมายสามารถแจ้งผ่านระบบได้ ซึ่งในเร็ว ๆ นี้ จะเตรียมปล่อยคู่มือเพื่อเพิ่มความสะดวกในการใช้งานมากขึ้น ส่วนสาเหตุที่จะต้องเป็นแพลตฟอร์มดิจิทัลประเภททั่วไป เพราะถือเป็นแพลตฟอร์มกลุ่มใหญ่ที่ให้บริการแก่คนไทย
ดังนั้น เครื่องหมายนี้ จึงจะเข้ามาเป็นเครื่องมือสำคัญ ที่ทำให้ผู้ใช้บริการเกิดความมั่นใจได้ว่า แพลตฟอร์มดิจิทัลทีมีเครื่องหมายนี้แสดงอยู่ ที่เขากำลังเลือกใช้บริการนั้น เป็นแพลตฟอร์มที่ผ่านการยืนยันตัวตน มีแนวทางการให้บริการ การดูแล เยียวยา มีช่องทางการติดต่อ ภายใต้การดูแลของกฎหมายดังกล่าว
ถ้าให้พูดแบบเข้าใจง่ายๆ คือ เครื่องหมาย ETDA DPS Notified ก็เปรียบเสมือนเครื่องหมายมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม หรือ มอก. ที่ติดบนเครื่องใช้ไฟฟ้า เมื่อเราเลือกใช้ก็มั่นใจได้ว่า มีคุณภาพนั่นเอง
“Code of Conduct” แก้ปัญหาโฆษณาออนไลน์-สินค้าไม่ได้มาตรฐาน
หลังจากที่กฎหมาย DPS ประกาศใช้แล้ว การดำเนินงานที่สำคัญอีกเรื่อง คือ การติดตามประเด็นความเสี่ยงที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานของแพลตฟอร์มดิจิทัลทั้งในมุมที่กระทบต่อผู้ประกอบการและผู้บริโภค ซึ่งในช่วงที่ผ่านมา จะพบประเด็นปัญหาที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง ในด้านการฉ้อโกงและการหลอกลวงที่เกิดจากการโฆษณาออนไลน์ รวมถึง สินค้าที่ไม่ได้มาตรฐานบนแพลตฟอร์มดิจิทัล อย่าง แพลตฟอร์มโซเชียลมีเดีย และ ออนไลน์มาร์เก็ตเพลซ
ขณะนี้ ได้มีการจัดทำ Code of Conduct จำนวน 2 ฉบับ ได้แก่ ร่าง Code of Conduct ที่เป็นแนวทางการทำงานเพื่อดูแลเนื้อหาการโฆษณาบนบริการแพลตฟอร์มดิจิทัล และ ร่าง Code of Conduct ที่เป็นแนวทางการแก้ปัญหาการขายสินค้าไม่ได้มาตรฐานบนบริการแพลตฟอร์มดิจิทัล
สำหรับสาระสำคัญของร่างทั้ง 2 ฉบับ จะครอบคลุมแนวทางการดูแลตั้งแต่ การตรวจสอบคนที่เข้ามาดำเนินการในแพลตฟอร์ม การกรองโฆษณาที่ทำและสินค้าที่จะนำเสนอหรือขายว่ามีความปลอดภัยหรือไม่อย่างไร และหากไม่ปลอดภัยจะต้องมีแนวทางในการจัดการความเสี่ยงอย่างไร รวมถึงแนวทางการแจ้งเตือนทั้งทางฝั่งของผู้ประกอบการ พ่อค้า แม่ค้าเอง ตลอดจนผู้บริโภค ให้ทราบถึงความเสี่ยงที่อาจจะเกิดขึ้น เป็นต้น
ขณะที่ ETDA ได้มีการประชุมหารือกับทั้งผู้ประกอบธุรกิจแพลตฟอร์มดิจิทัล รวมไปถึงหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น สคบ., มอก., อย., DBD, ธปท. และ คปภ. เป็นต้น พร้อมผนวกความร่วมมือกับศูนย์ช่วยเหลือและจัดการปัญหาออนไลน์ หรือ 1212 ETDA ทั้งในมุมสถิติที่เกิดขึ้น กระบวนการจัดการปัญหาในปัจจุบัน และแนวทางการดำเนินงานที่ ETDA จะเสนอเป็นมาตรการในการดูแลโฆษณาบนบริการต่างๆ เป็นต้น
การดำเนินงานในระยะต่อไป ก่อนเข้าสู่กระบวนการรับฟังความคิดเห็นต่อ ร่าง Code of Conduct เพื่อปรับปรุงร่างและประกาศใช้เร็ว ๆ นี้ ยังมีการดำเนินงานในหลาย ๆ ส่วนที่ ETDA ได้เร่งทำงานแบบคู่ขนาน ทั้งการเร่งตรวจสอบข้อมูลของแพลตฟอร์มดิจิทัลที่ได้มีการแจ้งเข้ามา เพื่อการจัดแบ่งประเภทเพิ่มเติมทั้งในส่วนของแพลตฟอร์มขนาดใหญ่ แพลตฟอร์มเสี่ยงสูงและแพลตฟอร์มเฉพาะด้าน ที่จะต้องมีการออกมาตรการที่เกี่ยวข้อง
ทั้งหมดนี้ ถือเป็นความท้าทายในการดำเนินงาน แต่ก็เป็นการสะท้อนให้เห็นถึงความพยายามในการสร้างความเชื่อมั่น ลดความเสี่ยงที่จะเกิดขึ้นทั้งในมุมของผู้ประกอบการและผู้บริโภคอย่างเป็นรูปธรรมมากยิ่งขึ้น
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- แพลตฟอร์มดิจิทัล แจ้งข้อมูลตาม ‘กฎหมายDPS’ แล้ว 441 แพลตฟอร์ม ก่อนเส้นตาย 18 พ.ย.นี้
- ตำรวจไซเบอร์ แฉกลโกง ผู้ซื้อ-ผู้ขาย เตือนภัยนักช้อปออนไลน์
- เช็กด่วน!! 15 บริการแพลตฟอร์มดิจิทัล ที่ต้องแจ้งข้อมูลกับ ETDA
ติดตามเราได้ที่
- เว็บไซต์: https://www.thebangkokinsight.com/
- Facebook: https://www.facebook.com/TheBangkokInsight
- X(Twitter): https://twitter.com/BangkokInsight
- Instagram: https://www.instagram.com/thebangkokinsight/
- Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCYmFfMznVRzgh5ntwCz2Yxg
