พาณิชย์ชี้ช่องส่งออกอาหารไปสหรัฐ เกิดความกังวลภาวะขาดแคลนอาหารในประเทศ หลังสภาพอากาศหนาวทวีความรุนแรงขึ้น อุตสาหกรรมได้รับผลกระทบหนัก
นางสาวชุติมา บุณยประภัศร รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงพาณิชย์ กล่าวถึงผลพวงของสภาพอากาศที่เลวร้ายในสหรัฐ หลายพื้นที่กำลังประสบกับสภาพอากาศหนาวเย็นอย่างหนัก ส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตแล้วจำนวนหนึ่ง มีรายงานความเสียหายของพื้นที่ทางการเกษตรจำนวนมาก รวมทั้งการคมนาคมขนส่งสินค้าบางส่วนเกิดภาวะชะงักงัน มีความกังวลว่าอาจเกิดภาวะขาดแคลนอาหารในประเทศ ในไม่ช้า กระทรวงพาณิชย์ คาดว่าผลผลิตด้านการเกษตรของสหรัฐจะลดลง เพื่อป้องกันและบรรเทาปัญหาการขาดแคลนอาหารในอนาคต คาดว่าสหรัฐอาจมีการนำเข้ามากขึ้น จึงเป็นช่องทางสำหรับผู้ส่งออกสินค้าเกษตรและอาหารไทย
ผลของสภาพอากาศที่หนาวเย็นในสหรัฐ เริ่มทวีความรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ สำหรับอุตสาหกรรมที่ได้รับผลกระทบมาก ได้แก่ อุตสาหกรรมปศุสัตว์ แม้จะยังไม่มีปัญหาสัตว์ล้มตาย แต่กลับมีต้นทุนสูงการจัดการเพิ่มขึ้น จากการฉีดพ่นไอร้อน และเสริมอาหารพิเศษที่มีต้นทุนสูงให้กับสัตว์เพื่อใช้คลายความหนาว
นอกจากนี้ ยังมีเกษตรกรผู้ปลูกพืชไร่ที่ต้องปิดตัวในหลายพื้นที่ โดยผู้เพาะปลูกคาดการณ์ว่าหากสภาพอากาศเลวร้ายลง หิมะอาจเปลี่ยนเป็นน้ำแข็งปกคลุม ซึ่งจะทำให้ต้นพืชไม่สามารถอยู่รอดได้
จากสถิติการส่งออกสินค้าเกษตรและอุตสาหกรรมเกษตรของไทยปี 2561 มีมูลค่ารวม 3.7 หมื่นล้านดอลลาร์ มีสัดส่วน 14.8% ของการส่งออกทั้งหมดของไทย การส่งออกสินค้ากลุ่มนี้ไปยังสหรัฐ มีมูลค่า 3,961 ล้านดอลลาร์ เป็นสินค้าเกษตร 1,451.3 ล้านดอลลาร์ สินค้าเกษตรที่ไทยส่งออกไปยังสหรัฐ 5 อันดับแรก ได้แก่ ข้าว ยางพารา กุ้ง ผลิตภัณฑ์มันสำปะหลัง และผลไม้สด และสินค้าอุตสาหกรรมเกษตร 2,510.1 ล้านดอลลาร์ สินค้าอุตสาหกรรมเกษตรที่ไทยส่งออกไปยังสหรัฐ 5 อันดับแรก ได้แก่ อาหารทะเลกระป๋อง ผลไม้กระป๋อง อาหารสัตว์ ผลิตภัณฑ์ข้าวสาลี และเครื่องปรุงรส
ทั้งนี้ สินค้าเกษตรที่การส่งออกยังเติบโตดี อาทิ ข้าว 38.7% ผลิตภัณฑ์มันสำปะหลัง 32.1% และผลไม้สด 25.8% สินค้าอุตสาหกรรมการเกษตรที่ยังขยายตัวได้ดี อาทิ อาหารสัตว์ 27.6% ผลิตภัณฑ์ข้าวสาลีและอาหารสำเร็จรูป 8.1% เครื่องปรุงรส 8.3% ผักกระป๋องและผักแปรรูป 10% และผลิตภัณฑ์ข้าว 18.1%
นางสาวชุติมา กล่าวว่าผลจากสภาพอากาศในสหรัฐ อาจส่งผลให้สินค้าประเภทอาหาร โดยเฉพาะอาหารสดและแช่แข็ง อาหารกึ่งสำเร็จรูปมีโอกาสการส่งออกไปสหรัฐฯ เพิ่มขึ้น เนื่องจากประชาชนมีความต้องการเก็บสะสมอาหารมากขึ้นเพื่อรับมือกับภัยพิบัติ สินค้าเช่น อาหารทะเลกระป๋อง ผักและผลไม้กระป๋อง มีโอกาสในการส่งออกเพิ่มขึ้น
ขณะที่สินค้าปศุสัตว์ อย่างไก่สดแช่แข็ง คาดว่าจะไม่ได้รับอานิสงส์เท่าใดนัก เนื่องจากอุตสาหกรรมปศุสัตว์ในสหรัฐฯ มีการเตรียมความพร้อมรับมืออยู่พอสมควร และสหรัฐ มีข้อตกลงกับประเทศในแถบอเมริกาใต้ และแอฟริกาในการนำเข้าสินค้าไก่สดแช่แข็งอยู่แล้ว จึงคาดว่าการส่งออกไก่สดจะไม่เพิ่มขึ้น ขณะที่สินค้าปศุสัตว์อื่นๆ เช่น เนื้อหมู และเนื้อวัว ไม่ใช่สินค้าส่งออกหลักของไทยไปสหรัฐ
นอกจากนี้ คาดว่าสินค้าที่ไทยน่าจะส่งออกได้มากขึ้น คือสินค้าเกษตรที่ใช้เป็นอาหารสัตว์ เนื่องจากผลผลิตการเกษตร เช่น ข้าวโพด และถั่วเหลือง เป็นสินค้าที่สหรัฐ ต้องการส่งออกไปจีนเพื่อใช้เป็นส่วนประกอบอาหารสัตว์
ล่าสุดจีนตกลงที่จะนำเข้าถั่วเหลืองจากสหรัฐกว่า 5 ล้านตัน เพื่อบรรเทาปัญหาการขาดดุลการค้าของสหรัฐ หากสหรัฐต้องส่งออกไปจีนและหากผลผลิตในประเทศลดลง ย่อมจะส่งผลต่อปริมาณวัตถุดิบอาหารสัตว์ในประเทศที่อาจมีไม่เพียงพอ และทำให้ต้องนำเข้ามากขึ้น
กระทรวงพาณิชย์มองว่า สภาพอากาศดังกล่าวอาจเป็นปัจจัยสนับสนุนการส่งออกสินค้าเกษตรและอาหารของไทย โดยเฉพาะอาหารกึ่งสำเร็จรูป เช่น อาหารทะเลแช่แข็ง กระป๋อง ผักผลไม้กระป๋อง และผลิตภัณฑ์ข้าวสาลี ในระยะสั้นการส่งออกของไทยอาจยังไม่เพิ่มขึ้นมาก สหรัฐเพิ่งผ่านพ้นฤดูเก็บเกี่ยวไปเมื่อเดือนพฤศจิกายนและธันวาคมที่ผ่านมา ทำให้สต็อกอาหารของประเทศยังมีเพียงพอ
หากสภาพอากาศยังเลวร้ายต่อเนื่อง สหรัฐก็อาจพิจารณานำเข้าสินค้าอาหารเพิ่มขึ้น จะเป็นโอกาสของสินค้าไทยที่จะเข้าไปขยายตลาดในสหรัฐ
