SCB EIC ประเมินธุรกิจค้าปลีก 2566 มูลค่า 3.7 ล้านล้านบาท โตต่อเนื่อง จากกิจกรรมทางเศรษฐกิจ และการฟื้นตัวของการบริโภค หวังนักท่องเที่ยวจีนเข้าไทยเพิ่ม ช่วยกระตุ้นยอดขาย
ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจและธุรกิจ ธนาคารไทยพาณิชย์ (SCB EIC) คาดการณ์ธุรกิจค้าปลีกปี 2566 มีแนวโน้มเติบโตดีขึ้นต่อเนื่อง โดยคาดว่ามูลค่าตลาดจะเติบโตราว 10% จากกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่เพิ่มขึ้น และการฟื้นตัวของการบริโภค โดยคาดว่าจะมีมูลค่าตลาดอยู่ที่ 3.7 ล้านล้านบาท
ทั้งนี้ กลุ่ม Store-base retailing จะกลับมามีมูลค่าเท่าก่อนช่วงโรคระบาดในปี 2024 ส่วน Non-store retailing ยังคงเติบโตต่อเนื่อง
สำหรับในช่วงครึ่งแรกของปี 2566 ธุรกิจค้าปลีกสามารถเพิ่มยอดขายจากนโนบายกระตุ้นเศรษฐกิจของภาครัฐ และคาดการณ์ว่านักท่องเที่ยวจีนจะเข้ามาในประเทศมากขึ้นในครึ่งหลัง
อย่างไรก็ดี มีปัจจัยที่ยังต้องระวัง เช่น ราคาสินค้าและหนี้ภาคครัวเรือนที่ยังอยู่ในระดับสูง ทำให้กำลังซื้อของผู้บริโภคยังมีความเปราะบาง อัตราดอกเบี้ยที่สูงขึ้น ทำให้ต้นทุนด้านการเงินเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะกลุ่มที่มีระดับการกู้ยืมสูง การอ่อนค่าของเงินบาทที่กระทบกลุ่มสินค้านำเข้า
นอกจากนี้ การเติบโตของ E-commerce ยังคงเป็นไปอย่างต่อเนื่อง และยังมีแนวโน้มแข่งขันรุนแรง แม้จะมีการชะลอตัวลงหลังจากผู้บริโภคกลับมาใช้ชีวิตใกล้เคียงกับก่อนช่วงโรคระบาด
อย่างไรก็ดี พฤติกรรมของผู้บริโภค มีการเปลี่ยนแปลงมาเป็นการซื้อสินค้าออนไลน์มากขึ้น เนื่องจากมีความสะดวกสบาย โดยเฉพาะกลุ่ม Marketplace retailers ที่มีสินค้าที่หลากหลายจากผู้ขายหลายราย ทำให้ผู้บริโภคสามารถเปรียบเทียบราคาและบริการของแต่ละร้านค้า
ขณะที่กลยุทธ์ Buy Now. Pay Later (BNPL) ซื้อก่อนจ่ายทีหลัง เข้ามามีบทบาทสำคัญในตลาดค้าปลีก โดยเฉพาะในกลุ่มการซื้อขายสินค้าออนไลน์ ผู้ประกอบการจะต้องปรับตัว อาจนำ BNPL มาเป็นอีกหนึ่งช่องทางการชำระเงินเพื่อซื้อสินค้า เพื่อกระตุ้นให้ผู้บริโภคตัดสินใจซื้อสินค้าได้ง่ายขึ้น แต่ยังต้องมีความระมัดระวังเรื่องหนี้ภาคครัวเรือน
กลุ่มตลาดค้าปลีกที่ฟื้นตัวได้ดีต่อเนื่อง
กลุ่มค้าปลีกที่ฟื้นตัวได้ดีอย่างต่อเนื่อง ยังคงเป็นหมวดร้านค้าสินค้าจำเป็น เช่น คอนวีเนียนสโตร์ หรือ CVS และซูเปอร์มาร์เก็ต โดยมูลค่าตลาดฟื้นกลับมาในระดับก่อนโควิด แล้วในปี 2566 รวมถึงมีการขยายสาขาเพื่อเข้าถึงผู้บริโภคมากขึ้น
กลุ่มธุรกิจสุขภาพและความงาม (Health & Beauty) ได้รับอานิสงส์จากกระแสรักษาสุขภาพเชิงป้องกัน และกลุ่มบ้านและสวน (Home & Garden) ที่เติบโต โดยมีปัจจัยสนับสนุนจากการรีโนเวท ที่อยู่อาศัย/ร้านค้า/ร้านอาหาร
ดีพาร์ทเมนต์สโตร์ ที่มีปัจจัยหนุนจากการฟื้นตัวของตลาดนักท่องเที่ยว โดยเฉพาะกลุ่ม ASEAN และนักท่องเที่ยวจีน และการกลับมาทำกิจกรรมนอกบ้านของผู้บริโภคมากขึ้น อย่างไรก็ดี ราคาสินค้าที่สูงขึ้น ทำให้ผู้บริโภคมีความระมัดระวังในการใช้จ่ายในสินค้าไม่จำเป็นมากขึ้น
สำหรับกลุ่มที่ฟื้นตัวแต่ยังมีข้อจำกัด เช่น ไฮเปอร์มาร์เก็ต (Hypermarket) เนื่องจากเผชิญกับการแข่งขันที่รุนแรง รวมถึงลูกค้าหลักเป็นที่เป็นกลุ่มผู้มีรายได้ปานกลางลงมาซึ่งมีข้อจำกัดด้านกำลังซื้อที่อาจฟื้นตัวได้ช้า
กลุ่มที่ฟื้นตัวช้า ได้แก่ สินค้าแฟชั่นที่ฟื้นตัวอย่างช้า ๆ เนื่องจากเป็นสินค้าฟุ่มเฟือย อีกทั้ง ในสถานการณ์ที่ราคาสินค้าปรับตัวสูงขึ้น ผู้บริโภคจึงชะลอการใช้จ่ายในสินค้าฟุ่มเฟือยรวมทั้งเผชิญปัญหาด้านความยั่งยืน
ประเด็นด้าน ESG กับธุรกิจค้าปลีก
ผู้ประกอบการค้าปลีกไทยตั้งเป้าหมายการดำเนินการด้าน ESG โดยเฉพาะในเรื่องของ Environment และการลดการปล่อย GHG ในด้านสังคม ผู้ประกอบการมุ่งเน้นการสร้างอาชีพ และให้ความสำคัญกับความโปร่งใส อย่างไรก็ดี ผู้บริโภคยังเผชิญกับปัจจัยที่เป็นอุปสรรคในการซื้อสินค้าที่ยั่งยืน (Sustainable products) เช่น
ปัจจัยด้านราคา: ผู้บริโภคมองว่าการซื้อสินค้าอย่างยั่งยืนนั้น มีราคาที่สูงเกินไป ทำให้ไม่สามารถที่จะสนับสนุนความยั่งยืนในการค้าปลีกได้
ปัจจัยด้านทางเลือก: ผู้บริโภคมองว่าสินค้าที่มีความยั่งยืนนั้นมีให้เลือกน้อย อีกทั้ง สินค้าบางชนิดที่ผู้บริโภคต้องการซื้อก็ไม่ได้มีสินค้าที่ Sustainable เป็นอีกตัวเลือก
ปัจจัยด้านข้อมูลและความน่าเชื่อถือ: ผู้บริโภคอาจรับรู้ข้อมูลเกี่ยวกับ Sustainability น้อยเกินไป รวมไปถึงไม่มีความเชื่อมั่นในสิ่งที่ผู้ค้าปลีกให้ข้อมูล
ปัจจัยด้านความสะดวก: การหาซื้อสินค้าที่ยั่งยืน บางครั้งไม่ได้มีวางจำหน่ายทั่วไป ทำให้ต้องเสียเวลาในการหาซื้อ
คุณลักษณะของผลิตภัณฑ์: ผู้บริโภคมองว่าสินค้าที่วางขายอาจมีบางขั้นตอนที่ไม่ได้ผลิตหรือจำหน่ายอย่างยั่งยืนทำให้ชะลอการซื้อสินค้าดังกล่าว
วิเคราะห์โดย: ชญานิศ สมสุข นักวิเคราะห์ ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจและธุรกิจ (SCB EIC)
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ‘สหรัฐ’ เผยยอดค้าปลีกเดือน มิ.ย. ต่ำกว่าคาด ฉุด ‘ดาวโจนส์ฟิวเจอร์-ดอลลาร์’
- ค้าปลีกซึม วอนรัฐบาลใหม่ เร่งใช้มาตรการพุ่งเป้า กระตุ้นเศรษฐกิจ
- ส่องอนาคต ‘ค้าปลีก’ ทุ่มลงทุนเทคโนโลยีเพิ่ม รับความต้องการลูกค้า
