การศึกษาครั้งใหม่ระบุว่า การเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ จะส่งผลให้มีไวรัสชนิดใหม่หลายพันชนิดแพร่ระบาดไปตามสัตว์สายพันธุ์ต่าง ๆ ภายในปี 2613 และมีแนวโน้มว่า จะเพิ่มความเสี่ยงที่โรคติดเชื้ออุบัติใหม่ จะกระโดดจากสัตว์ไปสู่มนุษย์อีกด้วย
กรณีดังกล่าวเป็นเรื่องที่น่ากังวลอย่างยิ่ง โดยเฉพาะในแถบแอฟริกา และเอเชีย ซึ่งเป็นทวีปที่มีการแพร่ระบาดของโรคร้ายแรงจากมนุษย์ไปสู่สัตว์ หรือจากสัตว์ไปสู่มนุษย์ในช่วงหลายทศวรรษที่ผ่านมา ซึ่งมีทั้งไข้หวัดใหญ่ เอชไอวี อีโบลา และไวรัสโคโรนา
วีโอเอ รายงานว่า นักวิจัยได้ใช้แบบจำลองเพื่อศึกษาว่า สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมมากกว่า 3,000 สายพันธุ์ จะย้ายถิ่นฐาน และแพร่เชื้อไวรัสได้อย่างไรในอีก 50 ปีข้างหน้า หากโลกร้อนขึ้น 2 องศาเซลเซียส
นักวิจัยพบว่า การแพร่ระบาดของไวรัสข้ามสายพันธุ์นั้น จะเกิดขึ้นมากกว่า 4,000 ครั้งในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมเพียงอย่างเดียว โดยที่ไม่ได้มีการศึกษาสัตว์สายพันธุ์อื่น ๆ เช่น นก และสัตว์ทะเล
แต่ใช่ว่าไวรัสทุกชนิด จะแพร่ระบาดไปสู่มนุษย์ หรือกลายเป็นโรคระบาดใหญ่แบบเดียวกับกรณีของไวรัสโคโรนา หากแต่ว่าการเพิ่มขึ้นของจำนวนไวรัสข้ามสายพันธุ์นั้นหมายถึง “ความเสี่ยง” ที่เพิ่มมากขึ้น สำหรับการแพร่ระบาดไปสู่มนุษย์ได้
การศึกษาชี้ให้เห็นถึงวิกฤตการณ์ระดับโลก 2 ประการ ซึ่งได้แก่ การเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ และการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อ
นักวิจัย กล่าวว่า การค้นคว้าวิจัยก่อนหน้า เน้นไปที่ประเด็นเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างการตัดไม้ทำลายป่า การสูญพันธุ์ของสัตว์ และการค้าสัตว์ป่า กับการแพร่ระบาดของโรคระหว่างในสัตว์และมนุษย์ แต่ยังไม่ค่อยมีงานวิจัยในเรื่องที่ว่าการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ จะส่งผลต่อการแพร่ระบาดของโรคดังกล่าวได้อย่างไร
ผู้เชี่ยวชาญด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพของภูมิอากาศและโรคติดเชื้อต่างเห็นพ้องกันว่า โลกที่ร้อนขึ้น มีแนวโน้มที่จะเพิ่มความเสี่ยงสำหรับการเกิดไวรัสชนิดใหม่
แดเนียล อาร์. บรูคส์ นักชีววิทยาจาก University of Nebraska State Museum และผู้ร่วมเขียนหนังสือ “The Stockholm Paradigm: Climate Change and Emerging Disease” กล่าวว่า การศึกษานี้แสดงความตระหนักรับรู้ ถึงภัยคุกคามอันเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ ในแง่ของความเสี่ยงของการเกิดโรคติดเชื้อที่เพิ่มขึ้น ตลอดจนการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้ออุบัติใหม่ อันเนื่องมาจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศด้วย
ขณะที่ แอรอน เบิร์นสไตน์ กุมารแพทย์ และรักษาการผู้อำนวยการ The Center for Climate, Health และ Global Environment ที่ Harvard T.H. Chan School of Public Health กล่าวว่า การศึกษาดังกล่าวยืนยันความสงสัยที่มีมายาวนาน เกี่ยวกับผลกระทบของภาวะโลกร้อนต่อการเกิดโรคติดเชื้อ และว่าการศึกษานี้ ยังชี้ว่า ปัญหาดังกล่าวอาจเกิดบ่อยครั้งขึ้นในบริเวณใกล้ ๆ กับที่ผู้คนจำนวนมากอาศัยอยู่
ส่วน เกรกอรี อัลเบอรี นักนิเวศวิทยาด้านโรคภัยไข้เจ็บ จากมหาวิทยาลัย Georgetown กล่าวว่า โรคติดเชื้ออันเกิดจากสภาพอากาศนั้น มีแนวโน้มว่า ได้เกิดขึ้นแล้ว ดังนั้น มนุษย์จึงควรพยายามเรียนรู้ และเตรียมพร้อมสำหรับเรื่องนี้ให้มากขึ้น และว่า ปัญหานี้ป้องกันไม่ได้ แม้แต่ในสถานการณ์การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่ไม่เลวร้ายเท่าใดนักก็ตาม
ทางด้าน คอลิน คาร์ลสัน ผู้ช่วยศาสตราจารย์ด้านชีววิทยา จากมหาวิทยาลัย Georgetown ซึ่งเป็นผู้ร่วมเขียนรายงานฉบับล่าสุด จากคณะกรรมการระหว่างรัฐบาลว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ กล่าวว่า ต้องพยายามลดก๊าซเรือนกระจก และเลิกใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล เพื่อลดความเสี่ยงของการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อ
ปิดท้ายที่ จารอน บราวน์ ผู้อำนวยการองค์กร Grassroots Global Justice Alliance กล่าวว่า ผลการศึกษาชี้ให้เห็นถึงความอยุติธรรมด้านสภาพอากาศ ที่ประชากรที่อยู่ในแถบแอฟริกาและเอเชีย ต้องเผชิญกับภัยคุกคามจากการสัมผัสจับต้องกับเชื้อไวรัสที่เพิ่มขึ้นมากที่สุด ซึ่งเป็นการเน้นย้ำอีกครั้งว่า ผู้ที่อยู่ในแนวหน้าของวิกฤติ มักจะเป็นผู้ที่สร้างปัญหาในเรื่องการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศน้อยที่สุด
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- สินค้า ‘คาร์บอนรีไซเคิล’ ช่วยแก้ปัญหา ‘โลกร้อน’ ตลาดใหม่นักลงทุนให้ความสนใจ
- ‘แอปเปิล’ ตั้งกองทุนฟื้นฟูป่ามูลค่า 200 ล้านดอลลาร์ มุ่งลดคาร์บอน
- ‘ยูเอ็น’ เตือน ‘โลกร้อน’ ขึ้น 2.7 องศาเซลเซียส ต้องลดปล่อย ‘ก๊าซเรือนกระจก’ มากกว่านี้
