กลุ่มประเทศอุตสาหกรรมชั้นนำของโลก (จี 7) เห็นพ้องในข้อตกลงครั้งประวัติศาสตร์ ปฏิรูประบบการเก็บภาษีบริษัทข้ามชาติยักษ์ใหญ่ เพื่อแก้ปัญหาการใช้ช่องโหว่ทางกฎหมายหลบเลี่ยงภาษี และเพื่อเพิ่มรายได้ให้รัฐบาลชาติต่าง ๆ
บีบีซี รายงานว่า การบรรลุข้อตกลงครั้งนี้มีขึ้นระหว่างการประชุมของรัฐมนตรีคลัง กลุ่มประเทศจี 7 ในกรุงลอนดอน ของอังกฤษ เมื่อวานนี้ (5 มิ.ย.) โดยมีจุดประสงค์สำคัญ 2 ประการ คือ เพื่อกำหนดให้บริษัทข้ามชาติต่าง ๆ จ่ายภาษีในประเทศที่ดำเนินธุรกิจอยู่ ไม่ใช่เฉพาะประเทศที่จดทะเบียนธุรกิจ
ที่ประชุมยังเห็นพ้องในหลักการ กำหนดอัตราการเรียกเก็บภาษีเงินได้นิติบุคคลขั้นต่ำไว้ที่ 15% ป้องกันประเทศต่าง ๆ ตัดราคาภาษี เพื่อดึงดูดนักลงทุน ซึ่งจะทำให้เกิดปัญหา การแข่งขันไปสู่จุดเสื่อม หรือจุดต่ำสุด (race to the bottom) ที่นำไปสู่การลดค่าแรงคนงาน เพื่อประหยัดรายจ่ายของผู้ประกอบการ
บริษัทที่น่าจะได้รับผลกระทบจากการเคลื่อนไหวข้างต้น คือ บรรดายักษ์ใหญ่ด้านเทคโนโลยีของโลก อย่าง อเมซอน เฟซบุ๊ก และกูเกิล
ข้อตกลงมีอะไรบ้าง
จี7 แถลงว่า ข้อกำหนดที่ให้บริษัทข้ามชาติต้องเสียภาษีในประเทศที่ดำเนินธุรกิจนั้นเรียกว่า “หลักการที่ 1” ของข้อตกลงนี้ ซึ่งจะมีผลบังคับใช้กับ บริษัทข้ามชาติที่มีอัตรากำไรขั้นต้น 10%
ส่วนบริษัทที่มีกำไรเกิน 20% จากอัตรากำไรขั้นต้น 10% ก็จะถูกเฉลี่ย และเสียภาษีในประเทศที่บริษัทนั้น ๆ ดำเนินธุรกิจอยู่
ปัจจุบัน บริษัทยักษ์ใหญ่หลายแห่ง มักใช้ช่องโหว่ทางกฎหมาย เพื่อหลบเลี่ยงการเสียภาษีด้วยกลยุทธ์ต่าง ๆ เช่น การตั้งบริษัทสาขาในประเทศที่มีการเรียกเก็บภาษีเงินได้นิติบุคคลในอัตราต่ำ แล้วยื่นเสียภาษีที่นั่น แม้ว่าบริษัทจะมีผลกำไรส่วนใหญ่ มาจากยอดขายในประเทศอื่นก็ตาม
ในสัปดาห์นี้ มีรายงานว่า บริษัทย่อยของไมโครซอฟท์ ในประเทศไอร์แลนด์ไม่ต้องเสียภาษีเงินได้นิติบุคคลเลยเมื่อปีที่แล้ว แม้จะมีกำไรถึง 315,000 ล้านดอลลาร์ (ราว 9.76 ล้านล้านบาท) เนื่องจาก จดทะเบียนบริษัทในเบอร์มิวดา ซึ่งเป็นดินแดนโพ้นทะเลของสหราชอาณาจักร ในมหาสมุทรแอตแลนติก ที่ไม่เรียกเก็บภาษีนิติบุคคล หรือภาษีเงินได้
ข้อตกลงนี้ส่งผลดีอย่างไร
ข้อตกลงของจี7 ซึ่งประกอบไปด้วย สหรัฐ แคนาดา สหราชอาณาจักร ฝรั่งเศส เยอรมนี อิตาลี และญี่ปุ่น จะช่วยนำรายได้จากการเรียกเก็บภาษีเข้ารัฐจำนวนมหาศาล และช่วยให้รัฐบาลประเทศต่าง ๆ สามารถปลดหนี้ที่เกิดขึ้นในวิกฤติโควิด-19 ได้
หลังจากการเจรจามานานหลายปี กลุ่มจี 7 จะเดินหน้าผลักดันให้ประเทศอื่น ๆ นำมาตรการเหล่านี้ไปใช้ด้วย รวมถึง การผลักดันในที่ประชุมกลุ่มจี20 ที่จะมีขึ้นในเดือนหน้า
นายริชี สุนัค รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง สหราชอาณาจักร ระบุว่า ข้อตกลงนี้ถูกออกแบบมาเพื่อสร้างความเสมอภาคในการแข่งขันของบริษัทข้ามชาติ
“หลังจากหารือมานานหลายปี รัฐมนตรีคลังกลุ่มจี 7 ได้บรรลุข้อตกลงครั้งประวัติศาสตร์ในการปฏิรูประบบภาษีโลกเพื่อให้เหมาะสมกับโลกในยุคดิจิทัล”
🚨 At the @G7 in London today, my finance counterparts and I have come to a historic agreement on global tax reform requiring the largest multinational tech giants to pay their fair share of tax in the UK.
👇The thread below explains exactly what this means. #G7UK pic.twitter.com/HdcK1HuM91
— Rishi Sunak (@RishiSunak) June 5, 2021
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ‘เฉลิม’ โผล่ร่ายยาวอัดรัฐบาลช่วย ‘บริษัทข้ามชาติ’ เลี่ยงภาษีบุหรี่สูญกว่า 9 หมื่นล้าน
- ‘ภาษี e-Service’ รีดธุรกิจออนไลน์มูลค่า 4.2 หมื่นล้าน กลไกการค้ายุคดิจิทัล
- เปิดเบื้องลึก ‘ยูนิลีเวอร์’ ทิ้งอังกฤษ
