อู่ฮั่น – แม้ว่า จีน มีจำนวนผู้ป่วยโรคติดเชื้อ ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ (โควิด-19) ที่ติดโรคภายในประเทศอยู่ในระดับต่ำ อันเป็นผลจาก มาตรการป้องกัน และ ควบคุมการแพร่ระบาด อย่างเข้มงวด แต่ ผู้ป่วยจากต่างประเทศ และบรรดาพาหะไร้อาการของโรคนั้นกลับกลายเป็นประเด็นใหญ่ ในหมู่ผู้ที่หวั่นวิตกว่าจะเกิดการติดเชื้อใหญ่ระลอกที่สอง
ตัวเลขล่าสุดจาก สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติจีน (NHC) เมื่อวันอาทิตย์ (12 เม.ย.) เปิดเผยว่าจีนแผ่นดินใหญ่มี ผู้ป่วยไม่แสดงอาการรายใหม่ 61 ราย ในจำนวนนี้มี 12 ราย มาจากต่างประเทศ ส่วนผู้ป่วยไม่แสดงอาการซึ่งเดินทางจากต่างประเทศ จำนวนทั้งสิ้น 28 ราย ถูกจัดกลุ่มใหม่ให้อยู่ในกลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับการยืนยัน ขณะที่ ผู้ป่วยไม่แสดงอาการที่ยังอยู่ภายใต้การสังเกตการณ์ทางการแพทย์ มีอยู่ 1,064 ราย เมื่อนับถึงวันอาทิตย์ (12 เม.ย.)
4 ประเด็นสำคัญ เพื่อทำความเข้าใจผู้ที่เป็นพาหะซึ่งไม่แสดงอาการให้ดียิ่งขึ้น
1. แพร่เชื้อได้มากแค่ไหน?
“ความสามารถในการแพร่เชื้อของพาหะที่ไม่แสดงอาการขึ้นอยู่กับสถานการณ์ที่แตกต่างกันไป หากพบผู้ป่วยกลุ่มดังกล่าวหลังมีการกักตัวเป็นเวลานานในอู่ฮั่น อัตราการแพร่เชื้อจะอยู่ในระดับต่ำมาก ทว่าหากมีการพบผู้เป็นพาหะที่ไม่แสดงอาการในกลุ่มผู้ที่กลับมาจากที่ที่เกิดการแพร่ระบาดอย่างหนัก อัตราการติดเชื้อจะค่อนข้างสูง” เว่ยเซิ่ง ศาสตราจารย์คณะสาธารณสุขศาสตร์ วิทยาลัยแพทย์ถงจี้ แห่งมหาวิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีหัวจงกล่าว
ถงจาวฮุย รองประธานโรงพยาบาลปักกิ่งเฉาหยาง ระบุว่า การติดเชื้อที่ไม่แสดงอาการมีอยู่ 2 สองประเภท
1.1 กลุ่มก่อนเกิดอาการ (pre-symptomatic) หมายถึงผู้ป่วยที่ ยังไม่พัฒนาอาการใดๆ แต่ที่จริงแล้ว อยู่ในระยะฟักตัว (incubation) คนกลุ่มนี้ต้องถูกแยกออกมา และจัดการในลักษณะเดียวกับผู้ป่วยที่ได้รับการยืนยันว่าเป็นโรค
1.2 กลุ่มที่ทั้งไม่แสดงอาการและไม่มีการเปลี่ยนแปลงทางพยาธิวิทยา (pathological changes) ในผลเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT scan) ซึ่งเป็น พาหะที่ไม่แสดงอาการโดยแท้จริง พวกเขาไม่ถูกนับเป็นผู้ป่วย แต่ มีผลทดสอบกรดนิวคลีอิกออกมาเป็นบวก
ผลการวิเคราะห์โดยคณะกรรมการฯ เกี่ยวกับผู้ที่เป็น ‘พาหะเงียบ’ ของ ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ (โควิด-19) ที่มีการรายงานจาก จีนแผ่นดินใหญ่ ตั้งแต่วันที่ 29 ม.ค.-8 เม.ย. ชี้ว่า สัดส่วนของพาหะเงียบที่พัฒนาไปสู่ผู้ป่วยยืนยันผลนั้นกำลังลดต่ำลง โดยอัตราส่วนยังคงต่ำกว่า 11.2% หลังจากวันที่ 10 มี.ค. เป็นต้นมา และในบางสถานที่ยังต่ำกว่า 6% อีกด้วย
“พาหะที่ไม่แสดงอาการจะมีความสามารถในการแพร่เชื้อในระดับหนึ่ง แต่โดยทั่วไปจะอยู่ในระดับต่ำ และต่ำกว่าผู้ติดเชื้อที่แสดงอาการ และ ละอองที่มีเชื้อไวรัสไม่สามารถกระจายออกมาได้หากไม่จาม ไอ หรือมีอาการอื่นๆ ดังนั้นพาหะเงียบจึงมีโอกาสที่จะแพร่เชื้อสู่ผู้อื่นน้อยกว่า” ถง กล่าว
“ผู้คนในอู่ฮั่นส่วนใหญ่ถูกกักตัวนานกว่า 70 วัน โอกาสที่จะมีการติดเชื้อจากคนอู่ฮั่นที่ถือรหัสสุขภาพสีเขียวหรือรหัสที่ชี้ว่ามีสุขภาพดี จึงมีน้อยมาก” เว่ย กล่าว
2. การติดเชื้อแบบไม่แสดงอาการจะก่อให้เกิดการระบาดซ้ำได้หรือไม่?
คำสั่งปิดการเดินทางเข้าออกของนครอู่ฮั่น ศูนย์กลางการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ในจีน ถูกยกเลิกอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 8 เม.ย. หลังปิดเมืองไป 76 วัน จึงมีการมุ่งความสนใจไปที่ ความเสี่ยงของการแพร่เชื้อในที่ทำงาน มากขึ้น
“การติดเชื้อแบบไม่แสดงอาการไม่ใช่อะไรที่พิเศษนักสำหรับโรคโควิด-19 โรคติดเชื้อต่างๆ อาทิ โรคหัด ไข้หวัดใหญ่ และโรคซาร์ส (SARS) ล้วนมีสัดส่วนของผู้ติดเชื้อที่ไม่แสดงอาการในระดับหนึ่ง และไม่มีพาหะเงียบรายใดที่ก่อให้เกิดการระบาดเป็นวงกว้างในสังคม” ถง กล่าว
ถง ระบุว่า การตรวจสอบทางระบาดวิทยาเบื้องต้นของทั้งโรคซาร์สและโรคโควิด-19 ได้พิสูจน์แล้วว่าพาหะที่ไม่แสดงอาการจะมีการแพร่เชื้อในระดับที่จำกัดมาก และ ไม่ทำให้เกิดการแพร่เชื้อเป็นวงกว้าง พร้อมเสริมว่าความเสี่ยงต่างๆ ยังสามารถควบคุมได้อยู่ ตราบเท่าที่ยังมีการบังคับใช้มาตรการป้องกันและควบคุมการแพร่ระบาดของโรคอย่างเต็มที่
หลี่ฉวิน ผู้อำนวยการศูนย์เหตุฉุกเฉินสาธารณสุข ของศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคของจีน (China CDC) กล่าวว่าที่ผ่านมาได้ มีการเตรียมการรองรับการกลับไปทำงานและการผลิต เพื่อรับมือกับความเสี่ยงแพร่เชื้อที่อาจเกิดขึ้นจากการเดินทางของบุคคลที่เพิ่มขึ้น
“เมื่อ พบพาหะที่ไม่แสดงอาการ จะดำเนินการ สังเกตการณ์แบบแยกเชื้อ และ การตรวจสอบทางระบาดวิทยาอย่างละเอียด ในระยะเวลาที่เหมาะสม ต้อง ยกระดับการควบคุมและการคัดกรองให้ละเอียดขึ้นในพื้นที่สำคัญและในกลุ่มผู้สัมผัสใกล้ชิด เราหวังว่ามาตรการเหล่านี้จะช่วยติดตามพาหะที่ไม่แสดงอาการและลดโอกาสการแพร่เชื้อได้”
“ขณะนี้ทุกฝ่ายต่างให้ความสำคัญอย่างยิ่งต่อการป้องกันและควบคุมพาหะที่ไม่แสดงอาการ ดังนั้นประชาชนจึงไม่จำเป็นต้องวิตกจนเกินไป” หลี่ กล่าว

3. มีการคัดกรองและจัดการพาหะที่ไม่แสดงอาการอย่างไรบ้าง?
แหล่งของพาหะที่ไม่แสดงอาการที่พบในอู่ฮั่น แบ่งเป็น 4 ประเภท ได้แก่
3.1 ผู้ติดต่อใกล้ชิดกับผู้ป่วยที่ได้รับการยืนยัน
3.2 ผู้ป่วยนอกทั่วไป
3.3 พนักงานที่ผ่านการคัดกรองก่อนเข้าทำงาน
3.4 ผู้ที่ผ่านการคัดกรองก่อนเดินทางออกจากอู่ฮั่น
หลี่ ระบุว่าปกติจะมี การรายงานผู้ป่วยไม่แสดงอาการรายใหม่ ต่อศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคในพื้นที่ ภายใน 2 ชั่วโมง และจะเสร็จสิ้น การสอบสวนภายใน 24 ชั่วโมง
ผู้เป็นพาหะที่ไม่แสดงอาการ ต้องเข้าสู่ มาตรการกักตัวและการสังเกตการณ์ทางการแพทย์ เช่นเดียวกับผู้ป่วยที่ได้รับการยืนยัน ผู้เป็นพาหะที่ไม่แสดงอาการนั้นควรอยู่ภายใต้การสังเกตการณ์ทางการแพทย์แบบรวมศูนย์เป็นเวลา 14 วัน หากปรากฏอาการใดๆ พวกเขาจะถูกส่งตัวไปยังโรงพยาบาลที่กำหนดทันที และจะถูกจัดให้อยู่ในกลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับการยืนยัน
ผู้ป่วยกลุ่มนี้จะต้องมี ผลทดสอบกรดนิวคลีอิกออกมาเป็นลบ 2 ครั้ง หลังผ่านการสังเกตการณ์ทางการแพทย์ และต้องกลับมาติดตามผลเมื่อผ่านไป 2 สัปดาห์ ส่วนผู้ที่ติดต่อใกล้ชิดกับกลุ่มดังกล่าวจะต้องเข้าสู่ขั้นตอนการสังเกตการณ์ทางการแพทย์แบบรวมศูนย์เป็นเวลา 14 วัน เช่นกัน
4. เราจะทำอะไรได้บ้าง เมื่อเจอพาหะที่ไม่แสดงอาการ?
ที่ผ่านมา ผู้เป็นพาหะที่ไม่แสดงอาการส่วนใหญ่ พบได้จากผู้ที่สัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยที่ได้รับการยืนยัน “ดังนั้นผู้ที่ไม่เคยสัมผัสกับผู้ป่วยโรคโควิด-19 จึงไม่น่าจะติดเชื้อและไม่ต้องวิตกกังวล” ถง กล่าว
“สิ่งสำคัญที่สุดคือการใช้มาตรการป้องกันที่เหมาะสม” หลี่สำทับ
บรรดาผู้เชี่ยวชาญต่างชี้แจงว่าไม่มีความจำเป็นแต่อย่างใดที่ผู้ที่ไร้อาการต้องสงสัย หรือไม่ได้สัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยที่ได้รับการยืนยันว่าเป็นโรคโควิด-19 จะต้องเข้ารับการทดสอบกรดนิวคลีอิก พร้อมทั้งเสริมว่าควรรักษานิสัยการรักษาสุขอนามัยที่ดีไว้ แม้จะผ่านพ้นการแพร่ระบาดไปแล้ว
ควรระวังตัวและหลีกเลี่ยงบางพฤติกรรมที่เกิดจากความไม่รู้ตัว เช่น การขยี้ตาหลังจากสัมผัสหน้ากาก

ที่มา: สำนักข่าวซินหัว
- ทั่วโลกติดเชื้อ ‘โควิด-19’ 1.27 ล้านคน ‘สิงคโปร์’ กักโรคต้องสงสัยเกือบ 2 หมื่น
- ‘อู่ฮั่น’ แบ่งปันประสบการณ์รักษา ‘โควิด-19’ แนะสวมหน้ากากอนามัย-งดกักตัวผู้ป่วยที่บ้าน
- ‘บะหมี่แห้งร้อนฟื้นแล้ว!’ ภาพการ์ตูนสุดน่ารักตัวแทน ‘เมืองอู่ฮั่น’ ที่กำลังจะหายดี