‘Dow’ ผนึก ‘สมาคมเคมีฯ-สพฐ.’ อบรมออนไลน์ ‘โครงการห้องเรียนเคมีดาว’ รุ่น 8

โดย KANYAPORN PHUAKVISUTHI 7 กรกฎาคม 2564

กลุ่มบริษัท ดาว ประเทศไทย (Dow) บริษัทชั้นนำด้านแมททีเรียล ไซแอนซ์ (Materials Science) ร่วมกับสมาคมเคมีแห่งประเทศไทยฯ และสำนักวิชาการ และมาตรฐานการศึกษา (สพฐ.) เดินหน้าส่งเสริมศักยภาพครูวิทยาศาสตร์อย่างต่อเนื่อง จัดเวิร์คช้อปออนไลน์ “การอบรมเทคนิคปฏิบัติการเคมีแบบย่อส่วน สำหรับโรงเรียนมัธยมศึกษา โครงการห้องเรียนเคมีดาว รุ่นที่ 8” ให้กับครูวิทยาศาสตร์ทั่วประเทศจำนวนกว่า 200 คน

การเคลื่อนไหวดังกล่าว มุ่งขยายผล และประยุกต์เทคนิค การทดลองที่มีความปลอดภัย ประหยัด ใช้สารเคมีน้อย สู่ชั้นเรียนวิทยาศาสตร์ ที่สามารถเข้าถึงได้ง่ายขึ้นของเด็กไทยทั่วประเทศ โดยมีครูต้นแบบของโครงการฯ ในรุ่นก่อน ๆ ร่วมถ่ายทอดเทคนิคการสอน ที่สร้างการมีส่วนร่วม ของนักเรียนผ่านการลงมือปฎิบัติจริง ด้วยชุดการทดลองเคมีแบบย่อส่วนต่อเนื่องเป็นปีที่ 9

นางภรณี กองอมรภิญโญ ผู้อำนวยการฝ่ายองค์กรสัมพันธ์ ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ กลุ่มบริษัท ดาว ประเทศไทย กล่าวว่า บริษัทเล็งเห็นถึงความยากลำบาก ในการจัดการเรียนการสอนของครู การเข้าถึงการทดลอง และชุดอุปกรณ์ต่าง ๆ ซึ่งแม้กระทั่งในภาวะปกติ ก็มีความลำบาก ในการจัดหาสารเคมี หรือชุดการทดลองอยู่แล้ว ยิ่งต้องเผชิญกับการจัดการเรียนการสอนออนไลน์ เนื่องจากวิกฤติโควิด-19 วิชาวิทยาศาสตร์ ที่ต้องเรียนรู้ผ่านการทดลอง อาจไม่ได้รับความสะดวก ในการลงมือปฏิบัติจริงมากยิ่งขึ้น

ด้วยเหตุนี้ DOW จึงยินดีอย่างยิ่ง ที่จะส่งมอบความรู้เทคนิคปฏิบัติการเคมีแบบย่อส่วน ให้กับครูทุกคน เพื่อนำไปประยุกต์ใช้ทั้งในห้องเรียน และทางออนไลน์ ให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด อีกทั้งยังยินดีเป็นอย่างมาก ที่มีคุณครูในหลาย ๆ จังหวัดที่ห่างไกล หรือยังมีสถานการณ์การระบาด ได้เข้าร่วมการอบรมในครั้งนี้ด้วย

ระบบการเรียนผ่านเทคนิคปฏิบัติการทดลองเคมีแบบย่อส่วน (Small-Scale Chemistry Laboratory) เป็นสื่อการสอน ที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากในต่างประเทศ ซึ่งใช้สารเคมีน้อยกว่าการทดลองแบบปกติถึง 2,000 เท่า

ชุุดการทดลองมีขนาดเล็ก และมีความปลอดภัยสููง นักเรียนสามารถลงมือทำได้ด้วยตนเอง ทำให้เกิดความเข้าใจ จดจำง่าย และมีทัศนคติที่ดีต่อการเรียน อันจะกระตุ้นความอยากรู้อยากเห็นของนักเรียน และส่งผลต่อความสนใจในการเรียนวิชาวิทยาศาสตร์ ยิ่งไปกว่านั้นยังได้รับการยอมรับจากยููเนสโกว่าได้ผลลัพธ์เสมือนชุดการทดลองปกติ

ทางด้าน ศ.ดร.สุภา หารหนองบัว นายกสมาคมเคมีแห่งประเทศไทยฯ กล่าวว่า โครงการห้องเรียนเคมีดาว ได้สร้างการเรียนรู้เชิงประจักษ์ให้กับทั้งครูผู้สอน และนักเรียน จากการทำวิจัยแสดงผลความสอดคล้องของการใช้ชุดการทดลองเคมีแบบย่อส่วนเสริม เข้ามาใช้ในการเรียนการสอนจริงในชั้นเรียน แทนการทดลองแล็บปกติ

ผลออกมาพบว่า ชุดการทดลองเคมีแบบย่อส่วนช่วยให้ได้ผลการเรียนรู้ที่ครบถ้วน มีประสิทธิภาพ และเป็นประโยชน์ต่อผู้เรียน และผู้สอนอย่างมีนัยสำคัญ โดยเฉพาะเมื่อเปรียบเทียบกับโรงเรียนที่ยังไม่ได้ใช้ชุดการทดลองแบบย่อส่วน หรือมีข้อจำกัดด้านอุปกรณ์ และห้องทดลอง ที่จำเป็นสำหรับการเรียนการสอน

นับตั้งแต่ปี 2556 โครงการนี้ ช่วยส่งเสริมให้เกิดการเรียนรู้การทดลองเคมีอย่างทั่วถึง และปลอดภัย สอดคล้องกับเป้าหมายพัฒนาอย่างยั่งยืนของสหประชาชาติ (Sustainability Development Goal – SDG) ได้แก่

เป้าหมายที่ 4 การได้รับการศึกษาที่มีคุณภาพ
เป้าหมายที่ 10 การลดความเหลื่อมล้ำของรายได้
เป้าหมายที่ 12 การบริโภคและการผลิตด้วยความรับผิดชอบ
เป้าหมายที่ 17 ความร่วมมือเพื่อเดินไปสู่เป้าหมายร่วมกัน

หากวงการศึกษาไทยนำเทคนิคมาใช้ จะช่วยส่งเสริม และสนับสนุนเชิงบวก ในแง่ของการลดต้นทุนของการใช้สารเคมี และค่าใช้จ่ายลงกว่า 90% ช่วยลดปริมาณของเสีย ซึ่งสอดคล้องกับกระแสโลก ที่ต้องการรักษาสิ่งแวดล้อม

อีกทั้ง ครูก็สามารถสร้างสรรค์โจทย์การทดลองหัวข้อทางวิทยาศาสตร์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เกิดมุมมองการคิดค้น และต่อยอดชุดการทดลองใหม่ ๆ ในชั้นเรียน

ขณะที่ ดร.โชติมา หนูพริก ผู้อำนวยการกลุ่มพัฒนาการศึกษาสำหรับผู้มีความสามารถพิเศษ สำนักวิชาการ และมาตรฐานการศึกษา (สพฐ.) ซึ่งได้เข้ามาร่วมต่อยอด และขยายผลโครงการในปีนี้ เพื่อเชื่อมโยงเทคนิคปฏิบัติการเคมีแบบย่อส่วน เข้าสู่หลักสูตรการเรียนการสอน ตามนโยบายของกระทรวงศึกษาธิการ กล่าวเสริมว่า การอบรมหลักสูตรนี้ สอดคล้องกับนโยบายของ สพฐ. ทั้งในด้านการยกระดับของครูผู้สอนให้เป็นผู้อำนวยการเรียนรู้ (Facilitator) ที่ให้ความสำคัญกับการส่งเสริม ให้เกิดการเรียนรู้ เพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้ไปสู่นักเรียนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

นับเป็นตัวอย่างที่ดี และน่าชื่นชมของการก้าวสู่การพัฒนาการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ซึ่งมุ่งสร้างโอกาส และความเสมอภาคทางการศึกษา ปฏิรูปกลไก และระบบการผลิตและพัฒนาครู และบุคลากรทางการศึกษา ให้มีคุณภาพมาตรฐาน อีกทั้งส่งเสริมการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนในการบริหารและจัดการศึกษาตามนโยบายของกระทรวงศึกษาธิการ ซึ่งจะส่งผลทำให้นักเรียนมีความสามารถในการเรียนรู้ รักที่จะเรียนรู้ในรูปแบบที่หลากหลาย มีความสนุกกับการเรียนรู้ และมีโอกาสได้เรียนรู้นอกห้องเรียนอย่างสร้างสรรค์ต่อไป

ศ.ดร.ศุภวรรณ ตันตยานนท์ ผู้อำนวยการโครงการห้องเรียนเคมีดาว กล่าวว่า ตลอด 9 ปีที่ผ่านมา โครงการห้องเรียนเคมีดาว ได้จัดอมรมเทคนิคปฏิบัติการเคมีแบบย่อส่วนให้ครูทั่วประเทศ และครูในอาเซียนอย่างต่อเนื่อง โดยสร้างครูต้นแบบที่เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านเทคนิคปฏิบัติการเคมีแบบย่อส่วนกว่า 80 คน ที่ช่วยเผยแพร่ความรู้ให้กับโรงเรียนมากกว่า 1,000 แห่ง ส่งผลให้เกิดความเปลี่ยนแปลงในการเรียนการสอนแก่เด็กนักเรียนมากกว่า 150,000 คนทั่วประเทศ

“ในอนาคต เรายังมีแผนงานในการส่งมอบความรู้ และนวัตกรรมด้านการศึกษาวิทยาศาสตร์ใหม่ ๆ ผลิตสื่อการเรียนการสอน ที่ทุกคนสามารถเข้าถึงได้ เพื่อพัฒนาศักยภาพครูวิทยาศาตร์ไทยและอาเซียนให้ก้าวสู่มาตรฐานระดับโลกต่อไป”