จำชื่อไม่ทัน! มาใหม่อีกแล้ว ‘BQ.1.1’ เหลนของโอไมครอน BA.5 ผู้เชี่ยวชาญทั่วโลกจับตามอง เพราะระบาดอย่างรวดเร็ว
ศูนย์จีโนมทางการแพทย์ รพ.รามาธิบดี โพสต์เพจเฟซบุ๊ก Center for Medical Genomics เปิดเผยการพบ โอไมครอน “BQ.1.1” เหลนของ BA.5 ที่พบการระบาดอย่างรวดเร็วในประเทศอังกฤษ และกำลังถูกจับตาจากผู้เชี่ยวชาญทั่วโลก ข้อความดังนี้
“BQ.1.1” เหลนของโอไมครอน BA.5 มีแนวโน้มที่จะระบาดมาแทนที่ “BA.5” และ “BA.2.75.2”
ขณะนี้จำนวนผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่อไวรัสโคโรนา 2019 ทั้งจากการติดเชื้อตามธรรมชาติและจากการฉีดวัคซีนเพิ่มขึ้นทั่วโลกอย่างต่อเนื่อง ทำให้จำนวนผู้ติดเชื้อรายใหม่และผู้เสียชีวิตทั่วโลกลดลงอย่างมีนัยสำคัญ หลายประเทศได้ปรับสถานะให้โควิด-19 เป็นโรคประจำถิ่น
ภูมิคุ้มกันในมนุษย์ทั่วโลกที่มีเพิ่มขึ้น เป็นแรงผลักดันให้ไวรัสต้องเร่งกลายพันธุ์เพื่อความอยู่รอด โดยเฉพาะการเปลี่ยนแปลงบริเวณส่วนหนามเพื่อหลบเลี่ยงภูมิคุ้มกัน ให้สามารถแพร่ระบาดจากคนสู่คนตราบนานเท่านาน
จากการประสานความร่วมมือของ “นักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกในยุคดิจิทัล” ได้ร่วมด้วยช่วยกันถอดรหัสพันธุกรรมไวรัสโคโรนา-2019 ทั้งจีโนม อัปโหลด และ แชร์ไว้บนฐานข้อมูลรหัสพันธุกรรมโควิดโลก “GISAID” ทำให้เราสามารถรู้เท่าทันการกลายพันธุ์ของไวรัสโคโรนา 2019 ทั่วโลกได้ในแบบเรียลไทม์
ตรวจพบโอไมครอน “รุ่นเหลนของ BA.5″ ในประเทศอังกฤษ
ในระหว่างที่ผู้เชี่ยวชาญทั่วโลกกำลังติดตามเฝ้าระวังการระบาดของโอไมครอนสายพันธุ์ย่อย “BA.2.75.2” ที่พบการระบาดในอินเดียเป็นประเทศแรกและแพร่ไปทั่วโลกโดยเข้ามาแทนที่ BA.5 และ BA.4.6 อย่างช้าๆ ก็สามารถตรวจพบโอไมครอน “รุ่นเหลนของ BA.5″ ตัวใหม่ในประเทศอังกฤษ มีชื่อว่า BA.5.3.1.1.1.1(.1) หรือ “BQ.1.1” (ภาพ1)
โอไมครอนสายพันธุ์ย่อยที่มีการกลายพันธุ์เกินหน้าและมีแนวโน้มที่อาจมาแทนที่โอไมครอน BA.5 ที่เป็นสายพันธุ์หลักที่กำลังระบาดไปทั่วโลกในขณะนี้ คือ
- BA.5.3.1.1.1.1(.1) / BQ.1. 1
- BA.2.3.20
- BA.2.75.6.1 / BY.1
- BA.2.75.5.1 / BN.1
- BA.2.75.2
- BA.5.2.1.7 / BF.7
BQ.1.1 ถูกจับตามากที่สุด ติดเชื้อเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว
โดยผู้เชี่ยวชาญทั่วโลกกำลังจับตามอง BQ.1.1 มากที่สุดเนื่องจากมีจำนวนผู้ติดเชื้อเพิ่มอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศอังกฤษ
ตรวจพบตัวอย่างแรกเมื่อวันที่ 26 สิงหาคม 2565 ขณะนี้ (22 กันยายน 2565) พบในฐานข้อมูล “GISAID” แล้ว 28 ราย โดยทั้งโลกพบแล้ว 78 ราย เรียงตามจำนวนตัวอย่างที่พบคือประเทศ อังกฤษ, สหรัฐ, ฝรั่งเศส,ออสเตรเลีย,อิตาลี,เดนมาร์ก,เบลเยียม, ญี่ปุ่น,ออสเตรีย, เนเธอร์แลนด์, เยอรมนี (ภาพ2)
โอไมครอน BQ.1. 1 ซึ่งเป็นเหลนของ BA.5 มีการกลายพันธุ์อย่างจำเพาะบนส่วนหนาม 3 ตำแหน่ง คือ R346T, K444T and N460K ที่ต่างไปจาก BA.5 (ภาพ3) และเหมือนกับ BA.4/BA.5 อีก 4 ตำแหน่งคือ 69-70 ที่ขาดหายจากจีโนม, L452R, R493Q, และ F486V
โอไมครอน BQ. 1.1 กลายพันธุ์อย่างจำเพาะบนส่วนหนาม 6 ตำแหน่ง เมื่อเทียบกับ BA.2.75.2 คือ 69-70 ที่ขาดหายจากจีโนม, L452R, K444T, G339D, และ F486V(ภาพ4)
ยังไม่พบโอไมครอน BQ.1. 1 ในประเทศไทย
แพร่เร็วกว่า BA.5 ประมาณ 5.3 เท่า
BQ .1.1 มีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด (relative growth advantage) มากกว่า BA.5 ประมาณ 5.3 เท่า (531%) (ภาพ5) และมีความได้เปรียบในการเติบโต-แพร่ระบาด (relative growth advantage) มากกว่า BA.2.75.2 ประมาณ 3.2 เท่า (327%) (ภาพ6) ซึ่งถือได้ว่าเป็นโอไมครอนสายพันธุ์ย่อยที่มีความสามารถในการแพร่ระบาดรวดเร็วที่สุดในโลก ส่วนอาการความรุนแรงของการติดเชื้อยังไม่แตกต่างจาก BA.5 อย่างมีนัยสำคัญ
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- เตรียมขอขึ้นทะเบียน ‘Evusheld’ ใช้รักษาผู้ป่วยโควิด ติดเชื้อระยะแรกและเสี่ยงอาการรุนแรง
- หมอยง คาด คนไทย ‘เป็นโควิด’ แล้ว 70% เตรียมศึกษาหาจำนวนผู้ติดเชื้อ 3 ปีที่มีการระบาด เริ่ม ต.ค.นี้
- ‘โค วิดขาลง’ ดร.อนันต์ ชี้ ไม่ง่าย มี ‘ไวรัสกลายพันธุ์’ ต่อคิวมาทดสอบ ภูมิคุ้มกัน อีกเพียบ
