‘โควิดขาลง’ ดร.อนันต์ ชี้ ไม่ง่ายขนาดนั้น มี ‘ไวรัสกลายพันธุ์’ ต่อคิวมาทดสอบ ภูมิคุ้มกัน อีกเพียบ
ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา ผู้อำนวยการกลุ่มวิจัยนวัตกรรมสุขภาพสัตว์และการจัดการ ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) โพสต์เพจเฟซบุ๊ก Anan Jongkaewwattana ตอบคำถามที่ว่า โอไมครอน ฺBA.2.75.2 หนีภูมิเก่ง แพร่กระจายเร็ว ทำไมยังไม่สามารถชนะ BA.5 ที่ระบาดอยุ่นปัจจุบัน ดังนี้
BA.2.75.2 หนีภูมิได้ดี แต่ทำไมยังไม่ชนะ BA.5 ?
ผมได้คำถามนึงน่าสนใจครับ เกี่ยวกับไวรัส BA.2.75.2 ที่มีรายงานมาสักพักแล้ว และ มีคุณสมบัติหนีภูมิคุ้มกันได้ดีมาก ถ้าความสามารถของไวรัสแพร่กระจายไวได้จริงๆ ทำไมไวรัสตัวนี้ยังไม่เห็นชนะ BA.5 ที่ครองพื้นที่หลักไว้อยู่ หรือว่า BA.2.75.2 คงไม่ใช่สายพันธุ์ที่จะมาแทน เพราะ ถ้าไวกว่าจริงน่าจะมาแทนให้เห็นแล้ว ซึ่งตอนนี้ดูไม่เป็นแบบนั้น
ต้องยอมรับครับว่าคงไม่มีใครตอบได้ว่าจะเกิดอะไรขึ้นต่อไปนะครับ แต่สิ่งที่น่าจะเป็นประโยชน์ต่อการทำนายต่อคือข้อมูลครับ ในช่วงตั้งแต่ต้นปี 2022 ที่ผ่านมา 9 เดือนกว่าๆ เราพบกับไวรัส 3 สายพันธุ์หลัก คือ BA.1 ตามมาด้วย BA.2 และ ปัจจุบันคือ BA.5 โดยเฉลี่ยแล้วไวรัสแต่ละสายพันธุ์จะมีระยะการระบาดหนักประมาณ 2-3 เดือน ก่อนจะเป็นขาลง
แต่ถ้าเราไปดูข้อมูลการอุบัติขึ้นของไวรัสแต่ละสายพันธุ์ที่ประเทศแอฟริกาใต้ ตีพิมพ์ไว้ในวารสาร Nature Medicine จะเห็นได้ว่า ทั้ง BA.2, BA.4 และ BA.5 เกิดขึ้นมาใกล้เคียงกัน โดยเป็นช่วงระยะเวลาตั้งแต่ปลายปี 2021 ก่อนการระบาดระลอกแรกของ BA.1 ด้วยซ้ำ แต่ไวรัสทั้ง 3 ตัวไม่ได้แพร่กระจายเป็นวงกว้างในช่วงที่ BA.1 แพร่กระจายเป็นวงกว้างในช่วงต้นปี หลังจากนั้นไม่นาน BA.2 ก็เข้ามามีบทบาท และ ตามด้วย BA.4/BA.5 ในที่สุด
ยังไม่มีใครทราบแน่ชัดว่า เหตุใดทั้ง 3 สายพันธุ์ไม่มาแย่งพื้นที่กันในเวลาเดียวกัน แต่ มากันเป็นระลอกๆ….อาจเป็นได้ว่า ภูมิที่สร้างได้จาก BA.1 อาจไม่พอป้องกัน BA.2 และ ภูมิจาก BA.2 ไม่พอป้องกัน BA.5 ทำให้มองเห็นเป็นการระบาดแบบนี้
สำหรับนักไวรัสวิทยา ขาลง ไม่ง่าย
ตอนนี้ BA.2.75.2 และ สายพันธุ์อื่นๆที่โตไวกว่า BA.5 มาให้เห็นมากขึ้น สถานการณ์คงอาจจะไม่ต่างอะไรมากจากช่วงต้นปี ที่โลกเรามีไวรัสต่อคิวมาทดสอบคุณสมบัติของภูมิคุ้มกันของประชากรอยู่
ผู้นำของหลายประเทศประกาศว่าโควิดใกล้จบแล้ว แต่สำหรับนักไวรัสวิทยาหลายๆคนทั่วโลก ดูเหมือนจะไม่ง่ายขนาดนั้น
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ศูนย์จีโนมฯ เร่งพัฒนาชุดตรวจ ‘BA.2.75.2- BA.4.6’ เตรียมรับมือ หากระบาดในไทย
- เอาไงดี! ผลวิจัยชี้ ฉีดเข็มกระตุ้น ‘สูตรเดิม’ มากไป ‘วัคซีนรุ่น 2’ จะกระตุ้นภูมิป้องกัน ‘โอไมครอน’ ไม่ขึ้น
- พบในไทยอีกราย ‘BA.2.75. 2’ เป็นหญิง เผยดื้อต่อ ‘ยารักษาโควิด’ แทบทุกชนิด รวมทั้ง Evusheld