อย่าหวังพึ่ง เข็มกระตุ้น ‘วัคซีนรุ่นแรก; ดร.อนันต์เผย ผลวิจัยระบุ ป้องกันติด ‘BA.4 BA.5’ ลดลง 10 เท่า ต้องอาศัยตัวช่วยวัคซีนตัวอื่น
ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา ผู้อำนวยการ กลุ่มวิจัยนวัตกรรมสุขภาพสัตว์และการจัดการ ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) โพสต์เพจเฟซบุ๊ก Anan Jongkaewwattana เรื่อง ความแตกต่าง ระดับภูมิคุ้มกัน จากวัตซีนเข็มกระตุ้น Pfizer และการติดเชื้อโดยธรรมชาติ ข้อความว่า
ข้อมูลชิ้นนี้รายงานมาจากกลุ่มวิจัยจากฝรั่งเศส เปรียบเทียบระดับแอนติบอดีในอาสาสมัคร ที่ได้วัคซีนเข็มกระตุ้นเป็น Pfizer เข็ม 3 เทียบกับกลุ่มที่ได้วัคซีน Pfizer 2 เข็มและติดเชื้อโอมิครอนตามธรรมชาติ
โดยทีมวิจัยได้ตรวจวัดระดับแอนติบอดีที่สามารถยับยั้งไวรัส 3 สายพันธุ์แตกต่างกัน คือ สายพันธุ์ G ดั้งเดิม สายพันธุ์ BA.1 และ สายพันธุ์ BA.4/BA.5 ข้อมูลที่ออกมาจากการศึกษาชิ้นนี้พบว่า
ภูมิจากการติดเชื้อโอมิครอนตามธรรมชาติ จะขึ้นได้สูงกว่าและนานกว่า ภูมิจากการกระตุ้นด้วยวัคซีน ซึ่งจะชัดเจนมากเมื่อทดสอบกับไวรัสกลุ่มโอมิครอน ทั้ง BA.1 และ BA.5
วัคซีน 3 เข็ม ภูมิ BA.1 สูงกว่า BA.4/BA.5 10 เท่า
จากเส้นกราฟภูมิจากวัคซีน 3 เข็มจะขึ้นสูงสุดที่ประมาณ 1 เดือนหลังกระตุ้น และ จะตกลงค่อนข้างไว ค่าเฉลี่ยของการตกลงของแอนติบอดีต่อ BA.1 จนถึงระดับที่ยับยั้งไวรัสไม่ได้จะอยู่ที่ประมาณ 8 เดือน (จุดตัดระหว่างเส้นทึบกับเส้นประ) ขณะที่ภูมิต่อ BA.4/BA.5 จะตกไวกว่า เฉลี่ยอยู่ที่ 5 เดือน
นอกจากตกไวกว่าแล้ว ระดับที่กระตุ้นได้ระหว่าง BA.1 และ BA.5 ดูเหมือนจะแตกต่างกันด้วย ภูมิสูงสุดของ BA.1 ดูจะไปได้สูงกว่าของ BA.4/BA.5 ประมาณ 10 เท่า
กลุ่มที่ได้รับภูมิจากการติดเชื้อโอมิครอนมา สามารถกระตุ้นภูมิจากวัคซีน 2 เข็มได้ดีกว่า การศึกษานี้ยังไม่พบการลดลงของภูมิคุ้มกันแบบกรณีของวัคซีน สังเกตได้จากเส้นทึบยังลากมาตัดเส้นประในกลุ่มนี้ไม่ได้ ระดับของแอนติบอดีต่อ BA.1 และ BA.4/BA.5 ขึ้นสูงใกล้เคียงกัน และ อยู่ในระดับที่สูงกว่าการะตุ้นด้วยวัคซีนเข็ม 3 ซึ่งภูมิที่อยู่สูง อยู่นานระดับนี้ ไม่จำเป็นต้องถูกกระตุ้นด้วยวัคซีนอีก โดยเฉพาะวัคซีนที่ไม่ได้มีความจำเพาะต่อสายพันธุ์โอมิครอน
ต้องอาศัยตัวช่วยวัคซีนตัวอื่น
ในอีกมุมหนึ่งที่ทีมวิจัยไม่ได้พูดถึงคือ ถ้าระดับจากการติดเชื้อจากธรรมชาติสามารถขึ้นได้สูง แต่ปัจจุบันเราพบการติดเชื้อซ้ำโดยเฉพาะกลุ่มที่เพิ่งติดโอมิครอนมามากขึ้นเรื่อยๆ ทำให้อดคิดไม่ได้ว่า ไวรัสที่กำลังกระจายอยู่ในตอนนี้ อาจจะกระโดดข้ามระดับภูมิคุ้มกันมาติดได้ดีมาก
เมื่อก่อนเราอาจคิดว่า ค่าแอนติบอดีสัก 100 น่าจะพอป้องกันไวรัสติดเชื้อได้แล้ว แต่วันนี้เราอาจต้องพูดถึงระดับพัน หรือ หลายพัน ซึ่งแน่นอนภูมิจากวัคซีนอยู่ได้ไม่สูงและไม่นานอยู่แล้ว
อย่าคาดหวังว่าภูมิจากวัคซีนจะป้องกันการติดเชื้อได้ดี จุดนี้ต้องอาศัยตัวช่วยวัคซีนตัวอื่นแล้วหล่ะครับ อย่าลืมว่าเส้นประในกราฟ คือระดับที่ป้องกันอาการหนักที่รุนแรง ส่วนระดับที่ป้องกันการติดเชื้ออาจสูงกว่านั้นมาก
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- จับตา ‘BA.2.75’ กลายพันธุ์เหมือน ‘BA.4-BA.5’ หลบภูมิเก่ง แพร่เร็ว สร้างปัญหาในอนาคต
- อภ. เร่งจัดหา ‘ยาโมลนูพิราเวียร์’ เพิ่ม 5 ล้านแคปซูล
- กทม. เผย ‘นักเรียนติดเชื้อ’ เฉลี่ย 65 คนต่อวัน ส่วนใหญ่ติดจากครอบครัว