ต้องหาวัคซีนรุ่นใหม่ เปิดผลการวิจัย วัคซีนจากสไปค์หนามของ ‘โอไมครอน’ กระตุ้นภูมิไม่ดีเท่าของเดิม
วันนี้ (10 เม.ย.) ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา ผู้อำนวยการกลุ่มวิจัยนวัตกรรมสุขภาพสัตว์และการจัดการ ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) และนักไวรัสวิทยา ได้โพสต์เฟซบุ๊ก Anan Jongkaewwattana เรื่องผลงานวิจัยวัคซีน จากสไปค์หนามของโอไมครอน ข้อความดังนี้
ไปอ่านเจองานวิจัยสั้นๆชิ้นนึงที่เพิ่งตีพิมพ์ออกมาเมื่อวานนี้ เกี่ยวกับความหวังวัคซีน ที่จะออกแบบมาเพื่อให้มีความจำเพาะต่อไวรัสโอมิครอน เนื่องจากวัคซีนที่ออกแบบมาใช้ตอนนี้ ใช้ข้อมูลหนามสไปค์ของไวรัสสายพันธุ์เริ่มต้น และ วัคซีนดูเหมือนจะใช้ได้ดีมาก ภูมิคุ้มกันที่ร่างกายตอบสนองต่อวัคซีน โดยเฉพาะแอนติบอดีที่วัคซีนกระตุ้นขึ้นมาได้ มีความจำเพาะสูงและมีประสิทธิภาพการยับยั้งไวรัสได้ดี ซึ่งเห็นได้จากประสิทธิภาพของวัคซีน ที่ได้สูงมากกว่า 90% ซึ่งเกินความคาดหมายที่ 50% ไปแบบเกินคาด
โปรตีนหนามสไปค์ของโอมิครอน ไม่ได้มีคุณสมบัติ กระตุ้นภูมิคุ้มกันได้ดี เหมือนกับของไวรัสดั้งเดิม
พอไวรัสโอมิครอนอุบัติขึ้น และหนีภูมิจากวัคซีนรุ่นเก่าไปมาก ความพยายามปรับวัคซีนให้ออกแบบมา จำเพาะต่อโอมิครอน จึงได้เริ่มขึ้น ประสบการณ์จากวัคซีนรุ่นแรก ทำให้มีความคาดหวังว่า วัคซีนรุ่นสองน่าจะสามารถกระตุ้นภูมิต้านโอมิครอนได้สูงมากเช่นกัน เพราะอย่างไรก็มาจากโปรตีนหนามสไปค์เหมือนกัน กลไกการกระตุ้นภูมิจึงไม่ควรแตกต่างกันมาก แต่พอเห็นหัวข้อของงานวิจัยชิ้นนี้แล้ว เหมือนจะไม่ใช่ข่าวดีเท่าไหร่ครับ
ข้อมูลที่รายงานมาบอกว่า โปรตีนหนามสไปค์ของโอมิครอน ไม่ได้มีคุณสมบัติกระตุ้นภูมิคุ้มกันได้ดีเหมือนกับของไวรัสดั้งเดิม ถึงแม้ว่าปริมาณแอนติบอดีที่จับโปรตีนสไปค์ในสัตว์ทดลอง ที่ถูกฉีดด้วยวัคซีนแบบเก่า และ แบบใหม่ จะมีปริมาณสูงทั้งคู่ แต่ ความสามารถในการกระตุ้นภูมิคุ้มกัน ของวัคซีนที่ออกแบบมาจากสไปค์โอมิครอนไม่ดีเท่าของเดิม
ข้อมูลสำคัญคือ แอนติบอดีของหนูที่ฉีดวัคซีนเดิม สามารถยับยั้งไวรัสสายพันธุ์อื่นๆเช่น Alpha, Beta และ Delta ได้ดี และ สูงกว่าภูมิจากภูมิจากสไปค์โอมิครอนมากๆ ที่น่าผิดหวังคือ ภูมิต่อไวรัสโอมิครอนจากสไปค์โอมิครอนเอง ก็ไม่แตกต่างจากสไปค์สายพันธุ์ดั้งเดิม
การใช้สไปค์ของโอมิครอน อาจไม่สามารถนำมาเป็นวัคซีนต่อโอมิครอน ได้แบบตรงไปตรงมา
ทีมวิจัยยังแสดงผลอื่นๆของระบบภูมิคุ้มกันนอกจากคุณสมบัติการยับยั้งของแอนติบอดี เช่น ปริมาณ T cell หรือ คุณสมบัติการกระตุ้น T cell จากวัคซีน ก็พบว่า สไปค์โอมิครอนสู้สไปค์ตัวเดิมไม่ได้ การใช้สไปค์ของโอมิครอนอาจจะไม่สามารถนำมาเป็นวัคซีนต่อโอมิครอนได้แบบตรงไปตรงมาเหมือนวัคซีนรุ่นแรกได้ เทคนิคต่างๆอาจจะต้องหามาเพิ่มให้วัคซีนรุ่นใหม่จริงๆแล้วหล่ะครับ…เป็นความท้าทายของวงการวิจัยด้านวัคซีนจริงๆครับ
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ‘ดร.อนันต์’ ชี้ โควิดเป็น โรคประจำถิ่นยาก ทำไมจึงเป็นเช่นนั้น??
- หมอประสิทธิ์ ชี้ วัดดวง ‘สงกรานต์’ ตัวบ่งชี้ โควิดเป็นโsคประจำถิ่น หรือไม่??
- “สงกรานต์” กทม. ออกกฎเข้ม มีอะไรบ้าง เช็คเลย!
