COVID-19

หมอยงชี้ ‘ภาระหนี้ภูมิต้านทาน’ ช่วงโควิด ทำโรคติดเชื้อเพิ่มสูงขึ้น

โดย WANPEN PUTTANONT 13 สิงหาคม 2567

หมอยง เผยสาเหตุโรคติดเชื้อเพิ่มสูงขึ้น เหตุจากช่วงโควิด คนไปโรงพยาบาลน้อยลง โรคต่าง ๆ ลดลง ส่งให้เกิดภาระหนี้ภูมิต้านทาน

ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ ราชบัณฑิต และหัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยา คลินิก ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์เพจเฟซบุ๊ก Yong Poovorawan เรื่อง โรคติดเชื้อที่เพิ่มขึ้นในปีที่แล้วและปีนี้ จากภาระหนี้ของระบบภูมิต้านทาน (Immune debt, Immunity debt or Immune shortage) โดยระบุว่า

ในช่วงการระบาดใหญ่ของโควิด 19 โดยเฉพาะใน 2-3 ปีแรก เรามีมาตรการเข้มงวด ในการลดการระบาดของโรคโควิด 19 ไม่ว่าจะเป็นการล็อกดาวน์ หยุดอยู่บ้าน กำหนดระยะห่าง ปิดโรงเรียน ใส่หน้ากากอนามัย ทำให้โรคหลายอย่าง เช่น โรคทางเดินหายใจ ไข้หวัดใหญ่ แม้กระทั่งไข้เลือดออก ก็ลดลง เพราะทุกคนหยุดอยู่บ้าน ลดการเดินทาง ทั้งที่ไข้เลือดออกเกิดจากยุง การเคลื่อนที่ของประชากรน้อยลงก็ลดการแพร่ระบาดของโรคลงไปด้วย

การระบาดของโรคที่เป็นประจำฤดูกาล ลดลงอย่างมาก ผู้ป่วยไปโรงพยาบาลน้อยลง ทำให้ ประชากรส่วนใหญ่ ไม่ได้สร้างภูมิต้านทานจากการติดเชื้อต่าง ๆ และส่วนใหญ่จึงไม่มีภูมิต้านทานหรือภูมิต้านทานลดลงในช่วงเวลาดังกล่าว จึงเกิดภาระหนี้ภูมิต้านทาน immune debt เพราะการติดต่อของโรคติดเชื้อลดลง ภูมิต้านทานในหมู่ประชากรก็ลดลง

เมื่อมีการผ่อนคลายมาตรการดังกล่าวเข้าสู่ภาวะปกติ ภูมิต้านทานต่อโรคติดเชื้อต่าง ๆ ที่ ลดลง จึงทำให้โรคต่าง ๆ ที่เกิดประจำฤดูกาล ติดต่อได้ง่าย จึงเพิ่มสูงขึ้นอย่างมาก เช่น ไข้หวัดใหญ่ RSV โรคทางเดินหายใจอื่นๆ

แม้กระทั่งไข้เลือดออกก็เพิ่มสูงอย่างมากในปีที่แล้ว เพื่อชดใช้ ภาระหนี้ดังกล่าว หรือเกิดแรงสะท้อนของโรคต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับการติดเชื้อเพิ่มสูงขึ้นหลังผ่อนคลายในปีแรก ๆ และเมื่อใช้หนี้หมดแล้ว ในปีต่อ ๆ มาก็จะกลับเข้าสู่ภาวะปกติ

อ่านข่าวเพิ่มเติม

ติดตามเราได้ที่