COVID-19

หวั่นโควิด-19 ระบาดหลายครั้งต่อปี เตือนระบบสาธารณสุข เตรียมพร้อมรับมือ

โดย WANPEN PUTTANONT 7 กรกฎาคม 2567

ศูนย์จีโนมฯ ชี้แนวโน้มโควิด-19 การเปลี่ยนแปลงสายพันธุ์ อาจทำให้สามารถระบาดได้หลายครั้งต่อปี ไม่ใช่เฉพาะฤดูหนาวอีกต่อไป เตือนระบบสาธารณสุข เตรียมพร้อมรับมือ

ศูนย์จีโนมทางการแพทย์ รพ.รามาธิบดี โพสต์เพจเฟซบุ๊ก Center for Medical Genomics ระบุว่า เตรียมพร้อมรับมือ โควิด-19 และความเป็นไปได้ของการระบาดหลายครั้งต่อปี

การระบาดของโควิด แสดงให้เห็นถึงแนวโน้มการเพิ่มขึ้นอย่างไม่คาดคิดตลอดทั้งปี ซึ่งท้าทายสมมติฐานเริ่มแรกที่ว่า เมื่อกลายเป็นโรคประจำถิ่น โควิด อาจมีการระบาดปีละครั้งในฤดูหนาว

แต่ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค (CDC) สหรัฐ สังเกตเห็นว่า โควิด สามารถระบาดได้ทั้งในฤดูหนาวและฤดูร้อน และรูปแบบการระบาดมีความผันแปรมากกว่าการเกิดขึ้นแบบคงที่ปีละครั้ง

ข้อมูลล่าสุด ชี้ให้เห็นถึงภูมิทัศน์ที่เปลี่ยนแปลงของสายพันธุ์ไวรัส โดยมีโอไมครอนสายพันธุ์ KP.3, KP.2 และ LB.1 เป็นสายพันธุ์หลัก คิดเป็น 33.1%, 20.8% และ 17.5% ของการระบาดหมุนเวียนในสหรัฐ ตามลำดับ

โปรไฟล์สายพันธุ์ที่เปลี่ยนแปลงนี้ เน้นย้ำถึงความจำเป็นในการเฝ้าระวังอย่างต่อเนื่องและกลยุทธ์ที่ปรับตัวได้ในการจัดการการระบาด

หากการระบาดเกิดขึ้นปีละสองครั้งหรือมากกว่านั้น ผลกระทบต่อระบบสาธารณสุขจะมีหลายด้านและมีนัยสำคัญ ความกังวลหลักประการหนึ่งคือ การขาดแคลนเวชภัณฑ์ที่สำคัญ รวมถึงอุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE) และอุปกรณ์โรงพยาบาลที่จำเป็น

การขาดแคลนดังกล่าว อาจสะท้อนถึงการหยุดชะงักของห่วงโซ่อุปทานที่เกิดขึ้นในช่วงแรกของการระบาด เมื่อข้อจำกัดการส่งออกในจีนส่งผลกระทบต่อความพร้อมใช้งานทั่วโลก

เพื่อจัดการกับการระบาด ที่อาจเกิดขึ้นมากกว่าปีละครั้งอย่างมีประสิทธิภาพ ระบบสาธารณสุขจำเป็นต้องใช้กลยุทธ์ที่ซับซ้อนและปรับตัวได้ ซึ่งรวมถึงมาตรการบรรเทาผลกระทบที่ยืดหยุ่น โปรโตคอลการจัดสรรทรัพยากรที่มีประสิทธิภาพ และระบบการจัดการขีดความสามารถตามข้อมูล

ประสิทธิผลของมาตรการเหล่านี้ อาจส่งผลอย่างมีนัยสำคัญต่อความเชื่อมั่นของประชาชนต่อสถาบันด้านสาธารณสุข โดยระดับความไว้วางใจอาจแตกต่างกันไปตามความเชื่อทางการเมือง และการรับรู้ข้อมูลจากแหล่งต่าง ๆ

ผลกระทบทางการเงิน ของการระบาดมากกว่าปีละครั้งจะมีนัยสำคัญ การประมาณการชี้ให้เห็นถึงรายได้ที่อาจสูญเสียหลายพันล้านบาทสำหรับโรงพยาบาล ควบคู่ไปกับค่าใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้น สำหรับการเตรียมความพร้อม และการตอบสนองต่อโควิด-19 แรงกดดันทางการเงินเหล่านี้ อาจส่งผลกระทบต่อเนื่องต่อการดูแลผู้ป่วย การผ่าตัด และการให้บริการด้านสุขภาพโดยรวมนอกเหนือจากโควิด

ด้านทรัพยากรบุคคลของระบบสาธารณสุข จะเผชิญกับความตึงเครียดอย่างมาก การระบาดซ้ำ ๆ อาจทำให้เกิดภาวะหมดไฟ และปัญหาสุขภาพจิตในหมู่บุคลากรทางการแพทย์ ซึ่งจำเป็นต้องมีระบบสนับสนุนที่แข็งแกร่งแ ละโปรแกรมฝึกอบรมเพื่อเสริมสร้างความยืดหยุ่น

เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการเตรียมพร้อมและตอบสนอง ระบบสาธารณสุขต้องให้ความสำคัญกับการศึกษาอย่างต่อเนื่อง การเฝ้าระวังสายพันธุ์อย่างเข้มงวด และการรณรงค์ฉีดวัคซีนเชิงกลยุทธ์

มาตรการเหล่านี้มีความสำคัญอย่างยิ่ง ในการพัฒนาความยืดหยุ่นและความสามารถในการปรับตัวที่จำเป็น เพื่อรับมือกับภูมิทัศน์ที่ซับซ้อน และเปลี่ยนแปลงของการระบาดของโควิด

โดยสรุป แม้ว่ารูปแบบการระบาดมากกว่าปีละครั้ง ยังไม่ได้รับการพิสูจน์อย่างชัดเจน แต่ความเป็นไปได้ของรูปแบบดังกล่าว เน้นย้ำถึงความจำเป็นที่ระบบสาธารณสุขต้องรักษาสภาพความพร้อม โดยการนำแนวทางที่ยืดหยุ่น และอิงข้อมูลการถอดรหัสพันธุกรรมทั้งจีโนมของโควิด (covid-19 genomic surveillance) เพื่อติดตามการกลายพันธุ์ทั้งในประเทศไทยเอง เปรียบเทียบกับทั่วโลกมาใช้

การให้ความสำคัญกับการเตรียมความพร้อมทั้งระบบและรายบุคคล สถาบันด้านสาธารณสุข สามารถวางตำแหน่งตนเองให้พร้อมตอบสนองอย่างมีประสิทธิภาพต่อการระบาดของโควิด ในอนาคต โดยไม่คำนึงถึงความถี่หรือช่วงเวลาที่อาจระบาด

อ่านข่าวเพิ่มเติม

ติดตามเราได้ที่