จัดบ้านปลอดฝุ่น กรมอนามัย ห่วงกลุ่มเปราะบางเสี่ยงฝุ่นกระทบสุขภาพ จาก PM2.5 หลังหลายพื้นที่ของกรุงเทพ เจอปัญหาค่า PM2.5 เกินค่ามาตรฐาน
นายแพทย์สุวรรณชัย วัฒนายิ่งเจริญชัย อธิบดี กรมอนามัย เปิดเผยว่า ปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็ก หรือ PM2.5 ในภาพรวมมีแนวโน้มลดลงจากสัปดาห์ที่ผ่านมา แต่ยังคงพบหลายพื้นที่มีค่า PM2.5 เกินค่ามาตรฐาน โดยเฉพาะในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล ภาคกลาง ภาคตะวันตกและภาคเหนือ ดังนั้นจึงควร จัดบ้านปลอดฝุ่น เพื่อป้องกันการสะสมของ ฝุ่นละอองในบ้าน หรือที่พักอาศัย
ทั้งนี้ จากข้อมูลรายงานการเฝ้าระวังผลกระทบต่อสุขภาพ จากฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 เมื่อวันที่ 10 – 16 มกราคม 2564 พบว่า ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร และปริมณฑล ของกรมควบคุมโรค มีผู้ป่วยที่เข้ามารักษาในโรงพยาบาลเครือข่าย จำนวน 31 ราย เพิ่มขึ้นจากสัปดาห์ที่ผ่านมาเล็กน้อย ส่วนใหญ่เป็นโรคระบบทางเดินหายใจอื่น ๆ รองลงมาคือ โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
นอกจากนี้ ยังพบว่า ส่วนใหญ่ยังเป็นกลุ่มผู้สูงอายุ อายุ 60 – 69 ปี และมีอาชีพรับจ้างทั่วไป ดังนั้น ขอให้ประชาชนโดยเฉพาะกลุ่มเปราะบางที่มีความเสี่ยงสูง เช่น เด็กเล็ก หญิงตั้งครรภ์ ผู้สูงอายุ ผู้ป่วยโรคภูมิแพ้ หอบหืด เยื่อบุตาอักเสบ หัวใจและหลอดเลือด รวมถึงผู้ที่ทำงานกลางแจ้งเป็นเวลานาน ดูแลป้องกันสุขภาพตนเอง โดยเลี่ยงพื้นที่ฝุ่นสูง (สีแดง) หรือลดระยะเวลาออกนอกอาคารให้น้อยที่สุด
อย่างไรก็ตาม หากจำเป็นต้องออกนอกอาคาร ให้สวมหน้ากากป้องกันฝุ่น และงดการทำกิจกรรม หรือออกกำลังกายกลางแจ้ง รวมทั้ง ปิดประตูหน้าต่างให้สนิท หรืออยู่ในห้องปลอดฝุ่นที่จัดเตรียมไว้ และสังเกตอาการตนเอง หากมีอาการไอ แน่นหน้าอก วิงเวียนศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน ผื่นแดง หรือมีอาการผิดปกติทางร่างกายอื่น ๆ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที
ขณะที่ กระทรวงสาธารณสุข ได้ยกระดับมาตรการด้านการแพทย์และสาธารณสุข ในการดูแลคุ้มครองสุขภาพของประชาชน จากฝุ่นละอองขนาดเล็กในพื้นที่เสี่ยง โดยให้ทุกพื้นที่ดำเนินงานเฝ้าระวัง แจ้งเตือนสถานการณ์ และดูแลสุขภาพของประชาชนในพื้นที่เสี่ยง ให้คำแนะนำการป้องกันตัวและดูแลสุขภาพ โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยง
พร้อมกันนี้ ได้ให้โรงพยาบาล เปิดคลินิกมลพิษ เพื่อให้คำปรึกษาและรักษา สนับสนุนอุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคลแก่กลุ่มเสี่ยง จัดเตรียมห้องปลอดฝุ่นในสถานบริการสาธารณสุข และสนับสนุนให้โรงเรียน ศูนย์เด็กเล็ก สถานดูแลผู้สูงอายุ บ้านเรือนประชาชน จัดเตรียมห้องปลอดฝุ่น รวมทั้งบูรณาการการดำเนินงานในพื้นที่ ในการดูแลสุขภาพประชาชน และจัดการแหล่งกำเนิดฝุ่นละออง เพื่อให้ประชาชนได้รับการดูแล และได้รับผลกระทบจากสถานการณ์ฝุ่นละอองให้น้อยที่สุด
ด้าน ผศ. ดร.ประพัทธ์ พงษ์เกียรติกุล มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี กล่าวว่า สถานการณ์ปัญหาการสะสมตัวของ PM2.5 ในบรรยากาศ ภายในเมืองขนาดใหญ่ มีแนวโน้มเกิดขึ้นบ่อยครั้ง เนื่องจากสภาพอากาศที่ปิดในช่วงฤดูหนาว และยังมีแนวโน้มที่จะมีความเข้มข้นสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้ประชาชนส่วนใหญ่ จำเป็นต้องหลีกเลี่ยงการทำกิจกรรม และใช้ชีวิตส่วนใหญ่ในอาคาร
ดังนั้น การจัดการคุณภาพอากาศในอาคารอย่างเหมาะสม จึงเป็นส่วนสำคัญอย่างยิ่ง ในการป้องกันตนเองจากการสัมผัส PM2.5 ที่เข้ามาจากภายนอกอาคาร
ทั้งนี้ เทคนิคการจัดการคุณภาพอากาศภายในบ้าน สำนักงาน แบ่งออกได้เป็น 3 ส่วนหลัก คือ
- การควบคุมแหล่งกำเนิด เพื่อเป็นการหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับ PM2.5 ภายในบ้าน สำนักงาน การควบคุมแหล่งกำเนิดของ PM2.5 ภายในบ้านจึงเป็นส่วนที่สำคัญอันดับแรก โดยปิดประตูหน้าต่าง และเลี่ยงกิจกรรมที่ทำให้เกิดฝุ่นในบ้าน
- การฟอกอากาศ เพื่อเป็นการเพิ่มประสิทธิภาพในการลด PM2.5 ภายในบ้าน/สำนักงาน การใช้อุปกรณ์ฟอกอากาศ จึงเป็นการแก้ปัญหาเชิงเทคนิคที่สามารถทำได้
- การระบายอากาศ ร่วมกับการฟอกอากาศ โดยอาศัยการจ่ายอากาศ ที่ผ่านการกรองเข้ามาให้ห้อง เพื่อให้ภายในห้องมีแรงดันสูงกว่าบรรยากาศภายนอก (Positive Pressure) และผลักดันฝุ่นภายในห้อง ออกไปภายนอกอย่างต่อเนื่อง จนปริมาณฝุ่นในห้องต่ำกว่ามาตรฐาน ซึ่งวิธีนี้เหมาะกับพื้นที่ของคนที่อยู่อาศัยจำนวนมาก และมีค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง
“อีกหนึ่งตัวช่วยในการดักจับสารพิษในอากาศ และสามารถป้องกันฝุ่นละอองได้ดี คือ การปลูกต้นไม้ เพราะส่วนต่าง ๆ ของต้นไม้ โดยเฉพาะใบ สามารถช่วยดักฝุ่นได้ดี ต้นไม้หลากหลายชนิดสามารถดักจับฝุ่นได้ จากลักษณะของใบ โดยต้นไม้ที่มีใบใหญ่ หนา โดยเฉพาะใบที่มีขนหรือมีพื้นผิวขรุขระ จะมีแนวโน้มในการดักจับฝุ่นได้ดี เนื่องจากมีพื้นที่ในการดักจับได้มาก และไม่ทำให้ฝุ่นฟุ้งกระจายออกมาอีกครั้ง
สำหรับการปลูกต้นไม้ ร่วมกับการวางผังบริเวณที่ดี เช่น การจัดสวน เพื่อเป็นพื้นที่กันชนระหว่างแหล่งกำเนิด จะช่วยส่งผลให้ลดการเดินทางของฝุ่นจากแหล่งกำเนิดดังกล่าว เข้ามาภายในบ้านและสำนักงานได้
นอกจากนี้ต้นไม้หลากหลายประเภท ยังสามารถดูสารอินทรีย์ระเหย เพื่อใช้ในการเจริญเติบโตของต้นไม้เอง และยังสามารถเพิ่มปริมาณออกซิเจนแก่พื้นที่ได้เป็นอย่างดีอีกด้วย อย่างไรก็ตาม การตั้งต้นไม้ไว้ในห้องนอนควรระมัดระวัง เนื่องจากต้นไม้ส่วนใหญ่มีการใช้ออกซิเจนในตอนกลางคืน และปลดปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ออกมา
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- PM2.5 ในกทม.ช่วงเย็นวันนี้ ‘หนักขึ้น’ เริ่มส่งผลต่อสุขภาพเพิ่มเป็น 57 พื้นที่
- ฝุ่นลดลง ‘PM2.5 วันนี้’ เหลือเกินมาตรฐาน 8 จังหวัด ‘กรุงเทพฯ’ 3 พื้นที่
- ‘เซี่ยงไฮ้’ อวดความสำเร็จ! คุมเข้มฝุ่น PM2.5 ลดลง 36% ภายใน 5 ปี
