รัฐมนตรีวัฒนธรรม “เสริมศักดิ์ พงษ์พานิช” แจ้งข่าวดี พิพิธภัณฑ์สหรัฐ เตรียมส่งมอบ “โบราณวัตถุ” 2 ชิ้น คืนให้กับประเทศไทย หลังตรวจสอบพบที่มา เกี่ยวข้องกับนายหน้าค้าโบราณวัตถุ ที่โดนอัยการนิวยอร์กดำเนินคดีค้าโบราณวัตถุผิดกฎหมาย
นายเสริมศักดิ์ พงษ์พานิช รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม เปิดเผยว่า ได้รับรายงานจาก นายพนมบุตร จันทรโชติ อธิบดีกรมศิลปากร กรณีที่ นายแมกซ์ ฮอลเลน ผู้อำนวยการ และประธานกรรมการบริหาร พิพิธภัณฑ์ศิลปะเมโทรโพลิทัน (The Metropolitan Museum of Art หรือ MET) ของสหรัฐ ได้มอบหมายให้นายจอห์น กาย ภัณฑารักษ์แผนกเอเชียใต้ และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นผู้แทนเข้าพบอธิบดีกรมศิลปากร ส่งมอบหนังสือแจ้งขอส่งคืนโบราณวัตถุจำนวน 2 รายการให้แก่ประเทศไทย
การส่งคืนโบราณวัตถุในครั้งนี้ สืบเนื่องจากพิพิธภัณฑ์ศิลปะเมโทรโพลิทัน ทำการตรวจสอบรายการโบราณวัตถุ ที่มีประวัติการได้มาเกี่ยวข้องกับนายดักลาส แลตช์ฟอร์ด นายหน้าค้าโบราณวัตถุ ผู้ซึ่งถูกสำนักงานอัยการเขตนิวยอร์กใต้ แจ้งดำเนินคดีค้าโบราณวัตถุโดยผิดกฎหมายเมื่อปี 2562
การตรวจสอบพบว่า มีโบราณวัตถุประติมากรรมสำริดจากไทย คือ ประติมากรรมพระศิวะสำริด ที่รู้จักในชื่อ Golden Boy และยังพบโบราณวัตถุที่เกี่ยวข้องกับนางดอรีส วีเนอร์ ซึ่งถูกสำนักงานอัยการเขตนิวยอร์ก แจ้งดำเนินคดีค้าโบราณวัตถุโดยผิดกฎหมาย เมื่อปี 2564 เป็นโบราณวัตถุประติมากรรมสตรีจำนวน 1 รายการ
คณะกรรมการบริหารพิพิธภัณฑ์ จึงมีมติถอดโบราณวัตถุทั้ง 2 รายการออกจากบัญชีทะเบียนโบราณวัตถุของพิพิธภัณฑ์ และประสานแจ้งวัตถุประสงค์การส่งคืนแก่ไทย ตามข้อตกลงกับสำนักงานอัยการเขตนิวยอร์กใต้ โดยจะประสานงาน และทำพิธีส่งมอบอย่างเป็นทางการ ผ่านทางสถานกงสุลใหญ่ไทย ณ นครนิวยอร์กต่อไป
สำหรับโบราณวัตถุที่จะได้รับกลับคืนครั้งนี้ ประกอบด้วย ประติมากรรมพระศิวะ อายุราวพุทธศตวรรษที่ 16 เป็นรูปพระศิวะสวมเครื่องทรงแบบบุคคลชั้นสูง ถือเป็นโบราณวัตถุชิ้นเยี่ยม ซึ่งพบไม่มากนัก ประติมากรรมนี้สูงถึง 129 เซนติเมตร มีเทคนิคการสร้างแบบพิเศษคือ หล่อด้วยสำริด และกะไหล่ทอง
ส่วนประติมากรรมสตรี อายุราวพุทธศตวรรษที่ 16 เช่นกัน สูง 43 เซนติเมตร อยู่ในท่านั่งชันเข่า และยกมือไหว้เหนือศีรษะ แต่งกายแบบบุคคลชั้นสูง หล่อด้วยสำริด มีร่องรอยการประดับด้วยโลหะเงิน และทอง
นายเสริมศักดิ์ ระบุว่า การส่งคืนโบราณวัตถุ หลังตรวจสอบพบว่าได้มาโดยผิดกฎหมายนั้น เป็นการแสดงถึงจริยธรรมของพิพิธภัณฑ์ศิลปะเมโทรโพลิทัน ในการให้ความสำคัญกับการครอบครองโบราณวัตถุที่ถูกต้องตามกฎหมาย
ประกอบกับความสัมพันธ์อันดีระหว่างกระทรวงวัฒนธรรม โดยกรมศิลปากร และพิพิธภัณฑ์ศิลปะเมโทรโพลิทัน ในการแลกเปลี่ยนความรู้ทางวิชาการพิพิธภัณฑ์ ตลอดจนการจัดแสดงนิทรรศการโบราณวัตถุร่วมกันที่ผ่านมา ในนามของกระทรวงวัฒนธรรม จึงขอแสดงความชื่นชม และขอบคุณพิพิธภัณฑ์ศิลปะเมโทรโพลิทัน ในการแจ้งส่งมอบโบราณวัตถุกลับคืนสู่ประเทศไทยในครั้งนี้
นายเสริมศักดิ์ ยังได้กล่าวถึงนโยบายการติดตามโบราณวัตถุของไทยในต่างประเทศกลับคืนมาว่า เป็นภารกิจที่สำคัญ ที่ได้มอบหมายให้กรมศิลปากรดำเนินการอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะโบราณวัตถุจากเมืองโบราณศรีเทพ ที่อยู่ในขั้นตอนการประสานอย่างใกล้ชิดกับหน่วยงานสืบสวน ของกระทรวงความมั่นคงแห่งมาตุภูมิของสหรัฐ โดยจะดำเนินการตามช่องทางทางการทูตอย่างถูกต้อง และเป็นไปด้วยความร่วมมือด้วยมิตรภาพของ 2 ประเทศ
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ‘พิพิธภัณฑ์สหรัฐ’ จ่อคืน ‘โบราณวัตถุ’ 16 ชิ้น ให้ไทย-กัมพูชา
- ‘นายกรัฐมนตรี’ รับมอบโบราณวัตถุ-ศิลปวัตถุ 104 รายการ
- สหรัฐส่งมอบโบราณวัตถุคืนไทย 12 รายการ
