“หมอยง” เผยวิวัฒนาการของโควิด 19-ไข้หวัดใหญ่ มีการกลายพันธุ์ทีละเล็กละน้อยต่อเนื่อง วัคซีนจึงต้องเปลี่ยนตาม และต้องฉีดเพื่อลดความรุนแรง
ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลีนิก คณะแพทย์ศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก Yong Poovorawan เรื่อง การกลายพันธุ์ของ โควิด 19-ไข้หวัดใหญ่ โดยระบุว่า
ทั้ง covid19 และไข้หวัดใหญ่มีการกลายพันธุ์ ทีละเล็กทีละน้อยไปโดยตลอด ที่เราเรียกว่า drift ในไข้หวัดใหญ่
ในปีนี้ จะเห็นว่าไข้หวัดใหญ่ที่กำลังระบาดในประเทศไทยอยู่นี้ เป็น H3N2 เกือบทั้งหมด
จากการถอดรหัสพันธุกรรมของไวรัส H3N2 ของทุกปีที่ผ่านมา รวมทั้งปีนี้ ตั้งแต่ต้นปี จะเห็นว่ามีการกลายพันธุ์มาตลอด เมื่อเปรียบเทียบกับสายพันธุ์ที่อยู่ในวัคซีน
จากรูปจะเห็นได้ชัดเจนว่า สายพันธุ์ที่กำลังระบาดในประเทศไทยขณะนี้ (ที่อยู่ข้างบนของกิ่ง)กำลังตีห่างออกไปจากสายพันธุ์วัคซีนที่เราได้ฉีดกัน (สี่เหลี่ยมสีแดง)
จึงไม่แปลกที่ทำไมสายพันธุ์วัคซีนไข้หวัดใหญ่ จึงต้องมีการเปลี่ยนแปลงตามไปตลอด ดังแสดงในรูป ที่แสดงทั้งสีแดงและสีเหลืองในแต่ละปี ข้อมูลนี้เป็นการศึกษาที่ศูนย์ทำมาโดยตลอด
ในทำนองเดียวกัน เชื้อ covid19 ก็มีการกลายพันธุ์แตกลูกหลานออกไป
การกำหนดชื่อรหัสของไวรัส จึงมีการกำหนดกระจายไปเรื่อย ๆ ตัวอย่างเช่นไข้หวัดใหญ่ H3N2 ที่กำลังระบาดอยู่นี้จะอยู่ใน clade 3C.2a1b.2a.2 วัคซีนเองก็จะเปลี่ยน clade ไปตามแต่ละปี ด้วยรหัสต่าง ๆ กัน
ขณะนี้เราคงคุ้นเคยกับรหัสใน covid-19 ทั้งที่ก่อนหน้านี้ของไข้หวัดใหญ่ก็กำหนดเป็นรหัสเช่นเดียวกัน แต่เราไม่ค่อยได้พูดถึงกัน
ในปัจจุบัน การถอดรหัสพันธุกรรมทำได้ง่าย และเมื่อมีการทำกันมากโดยเฉพาะใน covid 19 ที่ทำกันเป็นล้าน ๆสายพันธุ์ ก็ไม่แปลกที่จะมีสายพันธุ์ย่อยเกิดขึ้นมา อย่างที่เราเห็นในช่วง 3 ปีที่ผ่านมา
เมื่อดูจากไข้หวัดใหญ่ ประสิทธิภาพของวัคซีน ก็ไม่ได้สูงมาก แต่สามารถลดความรุนแรงของโรคได้โดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยง ในเด็กเล็ก และ 608 กลุ่มเสี่ยงก็ควรจะได้ฉีดทุกปี
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- โควิดวันนี้ 27 ต.ค. ทั่วโลกติดเชื้อสะสม 634.23 ล้านคน ‘อินเดีย’ ผวา! สายพันธุ์ย่อย XBB.3 ระบาดเร็ว-แรง
- โควิด-19 จะคงอยู่กับเราตลอดไป ‘หมอยง’ ยันวัคซีนยังจำเป็น ต้องฉีดกระตุ้นเป็นระยะ
- ‘หมอยง’ ฉายภาพ ‘โควิด-RSV-ไข้หวัดใหญ่’ โรคที่คล้ายคลึงกัน เกิดในฤดูกาลเดียวกัน
