“ดร.อนันต์” เผยสาเหตุ ไวรัสโอไมครอน หนีภูมิคุ้มกันวัคซีนไฟเซอร์ได้ไม่เท่ากัน เหตุจากใช้ไวรัสจากคนละที่ พบไวรัสที่ใช้ในแอฟริกาใต้ หนีการจับของแอนติบอดีได้มากกว่าไวรัสในยุโรป
ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา ผู้อำนวยการกลุ่มวิจัยนวัตกรรมสุขภาพสัตว์และการจัดการ ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) และนักไวรัสวิทยา โพสต์เพจเฟซบุ๊ก Anan Jongkaewwattana ถึงกรณีผลวิจัยไวรัสโอไมครอน หนีภูมิคุ้มกันจากวัคซีน Pfizer ได้ต่างกัน เพราะใช้ไวรัสคนละที่ โดยระบุว่า
ประเด็นเรื่องไวรัสโอไมครอนหนีภูมิจาก Pfizer ได้ 41.4 เท่า ที่ทางทีมวิจัยจากแอฟริกาใต้ลงข้อมูลมาเป็นชิ้นแรก ดูเหมือนจะดูขัดแย้งกับงานวิจัยที่ตามมาทีหลัง ซึ่งผลออกมาว่าลดลงไม่ถึง 40 เท่า บางคนถึงกับสรุปไปว่า ข้อมูลของทางแอฟริกาใต้สูงเกินจริง
ประเด็นสำคัญที่เริ่มชัดเจนขึ้นวันนี้คือ โอไมครอนที่แต่ละที่ใช้ไม่เหมือนกัน 100% โดยเฉพาะอย่างยิ่งไวรัสที่แยกได้ในเยอรมันและหลายประเทศในยุโรป มีความแตกต่างกับไวรัสที่ใช้ทดสอบในการศึกษาของแอฟริกาใต้
โดยไวรัสที่ใช้ในแอฟริกาใต้ มีการเปลี่ยนแปลงที่ตำแหน่งพิเศษอีกหนึ่งตำแหน่งคือ R346K เปลี่ยนจาก Arginine เป็น Lysine ที่ตำแหน่ง 346 บนโปรตีนหนามสไปค์ เรียกว่า BA.1 + R346K ซึ่งเป็นไวรัสที่มีการแพร่กระจายประมาณ 10% ของโอไมครอนตอนนี้ในโลก และกำลังแตกกิ่งย่อย ๆ ออกมาอีก แบบมีแนวโน้มขยายตัวเช่นกัน
ตำแหน่ง 346 เป็นตำแหน่งสำคัญของโปรตีนสไปค์ ที่การเปลี่ยนแปลงตรงตำแหน่งนี้ จะสามารถหนีการจับของแอนติบอดีได้ดีขึ้นกว่าโอไมครอนปกติมาก
เมื่อนำ R346K มาคำนวณความสามารถในการถูกจับได้ด้วยแอนติบอดีของ SARS-CoV-2 ในข้อมูล จะเห็นว่าไวรัส BA.1+R346K สามารถหนีการจับของแอนติบอดีได้ได้กว่า BA.1 ปกติ จาก 20% ไปที่ต่ำกว่า 10% ซึ่งสอดคล้องกับข้อมูลที่ได้จากแอฟริกาใต้ที่หนีภูมิมากกว่าไวรัสในยุโรป
ส่วนโอไมครอน BA.2 ที่มีชื่อว่า Omicron stealth หรือ โอไมครอนล่องหน เมื่นำการเปลี่ยนแปลงมาคำนวณดูเหมือนจะหนีภูมิได้น้อยกว่าโอไมครอนปกติ คือ จาก 20% ไปเป็น 25%
โอไมครอนตอนนี้มีหลายรูปแบบครับ ค่าผลการทดสอบต่าง ๆ ที่ดูเหมือนจะแตกต่างกัน จริง ๆ อาจเป็นเพราะความแตกต่างของไวรัสที่ใช้ศึกษาเอง ไม่มีใครผิด หรือ ถูก 100% ครับ
แต่ที่น่ากังวลคือ BA.1 + R346K เป็นอะไรที่น่าจับตามองว่าจะโดดเด่นกว่าโอมิครอนตัวอื่น ๆ หรือไม่ เพราะเห็นพบในหลายประเทศแล้ว
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ระวัง!! วิจัยพบ โควิด-19 ‘โอไมครอน’ หลบภูมิคุ้มกันวัคซีนไฟเซอร์ได้บางส่วน
- ‘ดร.อนันต์’ เผยผู้เชี่ยวชาญอังกฤษ ให้สีแดง ‘โอมิครอน’ หนีภูมิคุ้มกัน ดื้อยา
- ‘ดร.อนันต์’ เปิดรายละเอียด ผู้ติดเชื้อโอมิครอน 2 รายแรกของฮ่องกง ชี้ชัดวัคซีนลดป่วยหนัก
