“หมอนิธิพัฒน์” เศร้าใจไทยคุมโรคไม่มีประสิทธิภาพ ฉีดวัคซีนไม่ครอบคลุม คาด 3 วันผู้ป่วยโควิดสะสมเกินหลักล้าน เปิดผลทดลองอังกฤษ ใช้น้ำยาผสมสารไนตริกออกไซด์ ลดเชื้อไวรัสได้
รศ.นพ.นิธิพัฒน์ เจียรกุล หัวหน้าสาขาวิชาโรคระบบการหายใจและวัณโรค ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก นิธิพัฒน์ เจียรกุล เศร้าใจไทยคุมโรคไม่มีประสิทธิภาพ ฉีดวัคซีนไม่ครอบคลุมวงกว้าง คาด 3 วัน จำนวนผู้ป่วยโควิดสะสมทะลุเกินล้าน พร้อมแนะใช้น้ำยาพ่น ล้างจมูก ลดปริมาณไวรัสได้ โดยระบุว่า
“ในท่ามกลางสถานการณ์โควิดบานปลายไปทั่วโลก จากพิษเจ้าสายพันธุ์เดลตา ประเทศที่ดำเนินการควบคุมโรคได้ไม่มีประสิทธิภาพ แถมยังฉีดวัคซีนไม่ได้ครอบคลุมวงกว้าง อย่างแถวที่เรารักและอาศัยอยู่ร่วมกันในปัจจุบันนี้ คงยังต้องเศร้าใจกันต่อ กับจำนวนผู้ป่วยเสียชีวิตรายวัน ที่วันนี้ทำนิวไฮข้ามหลัก 300 ไปได้แล้ว และก็เตรียมฉลองผู้ป่วยระลอกสี่ที่จะสะสมเกินหลักล้านได้ ในอีกสามวันข้างหน้า
หากจะเปรียบดวงตาว่าเป็นหน้าต่างของหัวใจ จมูกก็ควรจะถูกเปรยว่า เป็นประตูของระบบการหายใจ มีเรื่องน่ารู้เกี่ยวกับจมูกและโควิดมาเล่าสู่กันฟัง
จมูกไม่รับกลิ่น เป็นอาการหนึ่งของโรคโควิด-19 ที่โดดเด่นต่างจากการติดเชื้อในระบบการหายใจอื่น จากการศึกษาในผู้ป่วย 111 คนจากเยอรมันและอิตาลี ที่ไม่มีโรคทางจมูกหรือสมองเรื้อรังอยู่ก่อน เมื่อป่วยเป็นโควิด-19 พบจมูกได้กลิ่นผิดปกติถึง 70% ของใทั้งหมด ซึ่งส่วนใหญ่ (73%) จะกลับเป็นปกติภายใน 28 วัน (Laryngoscope 2021; 131:1095-1100)
จมูกมีเยื่อบุที่มีหลอดเลือดเล็ก ๆ มาเลี้ยงมากมาย จึงเป็นช่องทางหนึ่ง ที่สำคัญในการนำเชื้อโรค หรือยา หรือวัคซีนเข้าสู่ร่างกายเราโดยง่าย ได้มีการพยายามนำยาต้านไวรัสมาใช้พ่นผ่านจมูก เช่น niclosamide หรือ ยาที่ช่วยปรับภูมิต้านทานของร่างกาย ให้พอเหมาะกับการต่อต้านไวรัส เช่น สเตียรอยด์ หรือ สารกลุ่มอื่นที่มีฤทธิ์ทำนองเดียวกัน
สำหรับวัคซีนพ่นจมูก เหมือนกับที่ใช้ในไข้หวัดใหญ่ ก็กำลังเป็นที่สนใจทำการศึกษากันอยู่ในต่างประเทศ ทั้งที่ให้เป็นวัคซีนโดสแรกเลย หรือเป็นวัคซีนเสริมโดสสองหลังฉีดวัคซีนเข้ากล้ามโดสแรกไปแล้ว
ในการศึกษาจากการชันสูตรศพผู้ป่วย 33 รายที่เสียชีวิต โดยทีมแพทย์จากเยอรมัน สามารถตรวจพบชิ้นส่วนของเชื้อไวรัสได้ ในบริเวณโพรงหลังจมูก (ซึ่งเราถูกแยงให้เข้าไปจนลึกถึงเวลาตรวจหาเชื้อ) ที่เชื่อมต่อเข้าไปถึงเนื้อสมอง โดยผ่านไปทางเนื้อสมองที่เป็นศูนย์รวมเส้นประสาทรับความรู้สึกจากผนังจมูก (ดังรูป)
จากนั้นเชื้อไวรัสยังแทรกซึมไปได้ไกลต่อจนถึงศูนย์ควบคุมการหายใจ และระบบไหลเวียนโลหิต ที่บริเวณก้านสมอง (Nature Neuroscience 24, 168–175 (2021). https://doi.org/10.1038/s41593-020-00758-5) และอาจเป็นสาเหตุของการเกิด happy hypoxemia
ใช้น้ำยา พ่น-ล้างจมูก ช่วยผู้ป่วยโควิดลดความรุนแรง
ล่าสุด มีการทำน้ำยาพ่นจมูก ที่ผสมสารไนตริกออกไซด์ (nitric oxide nasal spray, NONS) ออกขายในต่างประเทศ โดยอ้างอิงผลการทดลองรักษาผู้ป่วยที่มีอาการเล็กน้อย จำนวน 40 คนในประเทศอังกฤษ พบว่า สามารถช่วยลดปริมาณไวรัสลงได้ (Journal of Infection 2021; 83:237-279)
นอกจากนั้นน้ำยา povidone iodine ความเข้มข้น 1-5% เมื่อใช้ล้างจมูกเป็นเวลาอย่างน้อย 60 วินาที มีฤทธิ์ทำลายไวรัสได้เช่นกัน (Ear, Nose & Throat Journal 2021;100(2S):192S–196S)
ทั้งสองวิธีนี้จึงอาจช่วยให้คนที่สัมผัสเสี่ยงสูง หรือคนที่เริ่มติดเชื้อแล้วไม่มีอาการ หรือมีอาการเล็กน้อย สามารถลดการลุกลามของโรค ไม่ให้รุนแรงต่อไปได้ และช่วยลดการแพร่กระจายเชื้อสู่คนรอบข้าง
สำหรับการสูดดมควันสมุนไพร โดยใช้ผ้าคลุมเหนืออ่างใส่น้ำ หรือรมควันในรูปแบบอื่น ยังหาผลการศึกษามาช่วยยืนยันไม่ได้ อย่างน้อยคงทำให้หายใจโล่งชั่วคราว แต่ต้องระวังการทำความสะอาดอุปกรณ์ หลังการใช้งานให้ดี เพื่อไม่ให้เกิดการแพร่กระจายเชื้อ ที่อาจตกค้างได้
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- หวั่นใจ!! ผู้ป่วยโควิดทะลุหลักล้าน สิ้นเดือนนี้ ‘หมอนิธิพัฒน์’ เตือน หายจากโควิดแล้ว ระวัง ‘หัวใจ-หลอดเลือด’
- ‘หมอนิธิพัฒน์’ ลั่น ‘เชื่องช้า วอกแวก ตุกติก’ ฉุดเชื่อมั่นแก้โควิดสูญสิ้น!!
- ‘หมอนิธิพัฒน์’ ประเมินค่าใช้จ่ายผู้ป่วยหนักโควิด เกินหมื่นล้าน จับตาวัคซีน อย่าตุกติก ฉกโควตาด่านหน้า
