หมอธีระวัฒน์ เสนอสูตรใหม่ ฉีดวัคซีนโควิด ใช้วิธีเดียวกับวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ด้วยการฉีดเข้าผิวหนัง แทนการฉีดเข้ากล้าม พร้อมแนะลดปริมาณลงเหลือ 0.1 ซีซี เชื่อได้ผล เพียงพอฉีดคนทั้งประเทศ
ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา หัวหน้าศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊ก ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา Thiravat Hemachudha เสนอ สูตรใหม่ ฉีดวัคซีนโควิด ใช้การฉีดเข้าชั้นผิวหนัง จากปัจจุบันฉีดเข้ากล้าม และควรลดปริมาณเหลือ 0.1 ซีซี เพื่อให้เพียงพอสำหรับฉีดครอบคลุมทั่งประเทศ โดยระบุว่า
“มีวัคซีนน้อย ฉีดแบบเข้าชั้นผิวหนังเพียงพอทั้งประเทศ
สถานการณ์ขาดแคลนวัคซีนอย่างหนัก กระจายได้ไม่ทั่วนัก อีกทั้งยังต้องฉีดบูสเพิ่มอีกเข็ม สำหรับคนเสี่ยงสูงสุด
การฉีดเข้าชั้นผิวหนัง (intradermal หรือ ID) เริ่มต้นในปี 1987 โดยพวกเราคนไทยเอง แก้ปัญหาวัคซีนไม่พอ สำหรับป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ดังนั้น ใช้กลวิธีฉีดเข้าชั้นผิวหนัง (intradermal) โดยใช้ปริมาณ 0.1 ซีซี แทนที่จะใช้ 0.5 ซีซี หรือ 1.0 ซีซี (แล้วแต่ยี่ห้อ) เข้ากล้าม (intramuscular หรือ IM)
ทั้งนี้ โดยกำหนดให้มีความแรงของวัคซีนที่ชัดเจน และนำไปสู่การใช้ในประเทศไทยในปี 1988 และนำเสนอต่อองค์การอนามัยโลก จนกระทั่งยอมรับใช้ทั่วโลกในปี 1991 และการประชุมล่าสุดในปี 2017 ยังเป็นที่รับรองจนถึงปัจจุบัน โดยได้ผลเท่ากันทั้งการกระตุ้นภูมิ (immunigenicity) และประสิทธิภาพในการป้องกันโรค (efficacy)
กลไกในการออกฤทธิ์การฉีดเข้าชั้นผิวหนัง ของวัคซีนพิษสุนัขบ้า ซึ่งเป็นเชื้อตาย จะผ่านกลไกที่เรียกว่า Th2 แทนที่จะเป็น Th1 และเราได้รายงานในวารสารวัคซีนในปี 2010 และบรรจุในคู่มือ WHO จนปัจจุบัน
สำหรับวัคซีนโควิดขณะนี้ เรามีทั้งวัคซีนเชื้อตาย ชิโนแวค ชิโนฟาร์ม และฝากกับไวรัสเป็น เช่น แอสตร้า เจเจ สปุ๊ตนิค ชนิด mRNA ไฟเซอร์ โมเดอร์นา และแบบชิ้นโปรตีนย่อย ใบยา โนวาแวคซ์
ทางที่น่าจะเป็นได้
1. คนเสี่ยงสูงสุดที่ได้ชิโนแวค IM ไปแล้วสองเข็ม ต่อด้วยแอสตร้า ID 1 จุด 0.1 ซีซี (เริ่มมีข้อมูลแล้ว) และกันสายพันธุ์หลากหลายได้
2. คนทั้งประเทศปรับเปลี่ยนเป็นการฉีดเข้าชั้นผิวหนัง ID ทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นเชื้อตาย หรือชนิดอื่น ทั้งนี้ โดยที่รายงานจากเนเธอร์แลนด์ แสดงว่าการฉีดเข้าชั้นผิวหนัง ของวัคซีน mRNA ในปริมาณน้อยกว่าธรรมดา 5 ถึง 10 เท่า (10 หรือ 20 ไมโครกรัม) แทนที่จะเป็น 100 แบบ IM ได้ผลเช่นกัน
3. คนที่ได้รับการฉีดแบบเข้ากล้าม หรือ IM ไปแล้ว ฉีดให้ครบสูตรทั้งสองเข็ม ไม่สลับ IM ID ในเข็ม 1 และ 2 แต่กระตุ้น เข็ม 3 เป็น ID ได้
เช่นเดียวกันคนฉีดเข้าชั้นผิวหนัง ID ก็ชั้นผิวหนังตลอดทั้งเข็มหนึ่งและเข็มสอง
ถ้าได้วัคซีนมา 1,000,000 โดสก็จะกลายเป็น 10 ล้านโดส
เราสามารถเก็บข้อมูล ตามข้อมูล ในขณะที่เริ่มการฉีดเข้าชั้นผิวหนังได้ทันทีเลย
การฉีดเข้าชั้นผิวหนัง เหมือนกับการฉีดวัคซีนบีซีจีในเด็กแรกเกิด หรือการฉีดดูปฏิกิริยาวัณโรค (tuberculon test)หรือฉีดในคนที่แพ้ฝุ่นเป็นต้น (desensitization)
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- กดดันไวรัส ไม่ให้กลายพันธุ์ ‘หมอธีระวัฒน์’ ลั่นต้องฉีดวัคซีนให้ได้ 80-90% ใน 3 เดือน
- รพ.ปิดรับผู้ป่วย ‘หมอธีระวัฒน์’ เตือนภัย 14 วัน ล็อกและแพร่ แจกยา-สมุนไพรช่วยได้
- อย่าเลือกวัคซีน ‘หมอธีระวัฒน์’ ชี้ตัวเลขผู้ป่วยเข้ารพ. จะแปรตามวัคซีน
