Wellness

สังเกตได้ง่าย! อาการผิดปกติ ‘ไทรอยด์เป็นพิษ’ รู้ได้ด้วยตัวเอง

“ต่อมไทรอยด์” เป็นต่อมไร้ท่อขนาดใหญ่ที่สุดในร่างกาย และมีความสำคัญอย่างมาก ซึ่งต่อมนี้มีหน้าที่สำคัญคือการผลิตฮอร์โมนไทรอยด์ ที่ส่งผลต่อการเจริญเติบโตของร่างกาย แถมยังมีส่วนช่วยในการควบคุมกระบวนการเผาผลาญต่าง ๆ กระตุ้นการเต้นของหัวใจ รักษาอุณหภูมิในร่างกายและการหลั่งเหงื่อ

เรียกได้ว่าดูแลระบบทั่วร่างกาย หากต่อมไทรอยด์ทำงานผิดปกติ มีภาวะของต่อมไทรอยด์โต ก็จะส่งผลให้ร่างกายแปรปรวนตามมา

ไทรอยด์เป็นพิษ

ไทรอยด์เป็นพิษ คืออะไร

ไทรอยด์เป็นพิษ (Hyperthyroidism, Overactive Thyroid) คือภาวะที่ต่อมไทรอยด์สร้างฮอร์โมนออกมามากเกินไป ทำให้ระบบเผาผลาญทำงานมากขึ้น ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้น้ำหนักลดลงอย่างรวดเร็วแบบผิดปกติ หัวใจเต้นเร็ว หรือเต้นผิดปกติ เหงื่อออกง่าย และหงุดหงิดฉุนเฉียว

โรคไทรอยด์อาจแบ่งได้เป็น 2 ชนิด 

  • ไฮเปอร์ไทรอยด์

โรคไทรอยด์ที่มีระดับการทำงานของต่อมไทรอยด์มากเกินไป ระดับฮอร์โมนไทรอยด์ในเลือดสูงเกินไป มีการทำงานของเซลล์ในร่างกายเร็วกว่าปกติ

อาการที่ส่งผลต่อร่างกายก็คือ น้ำหนักลดลงผิดปกติ ขี้ร้อน เหงื่อออกมาก เหนื่อย มีประจำเดือนน้อยลง ความจำไม่ดี กระสับกระส่าย ขาดสมาธิ ผมร่วง หัวใจเต้นผิดจังหวะ ท้องเสีย ผิวเป็นด่างขาว มือสั่น แขนขาไม่มีแรง ตาโปน ต่อมไทรอยด์โต เป็นปื้นหนาที่ขา

  • ไฮโปไทรอยด์

โรคไทรอยด์ที่มีระดับการทำงานของต่อมไทรอยด์ที่น้อยเกินไป ระดับฮอร์โมนไทรอยด์ในเลือดต่ำเกินไป มีการทำงานของเซลล์ในร่างกายช้ากว่าปกติ

อาการที่ส่งผลต่อร่างกายคือ น้ำหนักเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ขี้หนาว ง่วงนอน อ่อนเพลีย ผมร่วง ผิวแห้ง ซึมเศร้า เป็นตะคริวง่าย หัวใจเต้นช้า ท้องผูก รอบตาบวม หน้าบวม ตัวบวม ต่อมไทรอยด์โต

ไทรอยด์เป็นพิษ

วิธีตรวจต่อมไทรอยด์เบื้องต้นด้วยตัวเอง

  • ส่องกระจก ยืดลำคอขึ้น หันทางซ้าย และขวาช้าๆ เพื่อหาความผิดปกติบริเวณลำคอ
  • ใช้นิ้วชี้และนิ้วกลางของมือทั้งสองข้างคลำลำคอพร้อม ๆ กันในแต่ละด้าน จากด้านหลังไปด้านหน้า และจากบนลงล่าง
  • หากพบการสัมผัสที่ติดขัดเหมือนมีก้อน ให้ลองคลึงดู
  • หากพบก้อนผิดปกติ ให้ไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจ

 

วิธีรักษาโรคต่อมไทรอยด์เป็นพิษ

กินยา

ยาที่ใช้ในการรักษาโรคต่อมไทรอยด์เป็นพิษ คือยาที่ออกฤทธิ์สกัดกั้นการสังเคราะห์ฮอร์โมนไทรอยด์ (ยาต้านไทรอยด์) ซึ่งจะช่วยให้อาการต่าง ๆ ที่เกิดจากการเผาผลาญในร่างกายที่สูงเกินไปหายไป เช่น อาการใจสั่น เหนื่อย และน้ำหนักลด

กินไอโอดีน-131

ไอโอดีน-131 เป็นสารกัมมันตรังสีของธาตุไอโอดีน ที่ผลิตขึ้นโดยผ่านธาตุไอโอดีนเข้าไปในเครื่องปฏิกรณ์ปรมาณู เมื่อทิ้งไว้ไอโอดีน-131 จะค่อย ๆ เปลี่ยนเป็นไอโอดีน-128

ในกระบวนการเปลี่ยนนี้ จะปล่อยกัมมันตรังสีที่สามารถทำลายเซลล์ออกมา เมื่อผู้ป่วยกินเข้าไป ต่อมไทรอยด์ที่ถูกทำลายจะมีขนาดเล็กลง และอาการต่อมไทรอยด์เป็นพิษจะค่อยๆ ดีขึ้น

ไทรอยด์เป็นพิษ

ผ่าตัด

การผ่าตัดเป็นวิธีรักษาแบบดั้งเดิม แพทย์จะทำการผ่าตัดเอาต่อมไทรอยด์ที่เป็นพิษออกไปบางส่วน เพื่อทำให้ต่อมไทรอยด์มีขนาดเล็กลง จะได้ผลิตฮอร์โมนไทรอยด์ออกมาน้อยลง วิธีนี้ช่วยให้อาการต่าง ๆ หายไปอย่างรวดเร็ว

ถึงแม้ว่าการรักษาด้วยวิธีผ่าตัดจะเป็นวิธีที่ได้ผลเร็ว แต่กลับได้รับความนิยมลดลงไปเรื่อย ๆ เนื่องจากค่าใช้จ่ายสูง รวมถึงผู้ป่วยไม่อยากเจ็บตัว และไม่ชอบนอนโรงพยาบาล ทั้งมีความเสี่ยงต่อการมีฮอร์โมนไทรอยด์ ออกมาจากต่อมไทรอยด์มากเกินไปในระหว่างที่ทำการผ่าตัด

อาการไทรอยด์เป็นพิษอย่างรุนแรงนี้ ทำให้เกิดอันตรายถึงแก่ชีวิตได้ การรักษาโรคนี้จึงควรรับการรักษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวขาญโดยตรง

ที่มา: โรงพยาบาลพญาไท

อ่านข่าวเพิ่มเติม

Avatar photo