รณรงค์ “ส้วมปลอดภัย สุขใจทุกคน” ลดอุจจาระร่วง แนะ 3 เกณฑ์มาตรฐานดูแลส้วมคุณภาพ เรียกร้องขอ 4 พฤติกรรมคนใช้ เน้นอย่าเหยียบโถส้วม
อุจจาระร่วงยังเป็นโรคที่ต้องเฝ้าระวังในประเทศไทย สถิติล่าสุดตั้งแต่ 1 มกราคม – 12 พฤศจิกายน 2562 พบผู้ป่วย 925,149 คน เสียชีวิต 7 ราย ภาคที่มีอัตราป่วยสูงสุด คือ ภาคเหนือ ส่วนกลุ่มอายุที่ป่วยสูงสุด คือ มากกว่า 65 ปี ข้อมูลจากกรมอนามัยระบุว่า สาเหตุส่วนหนึ่งของอุจจาระร่วง มาจาก “ห้องส้วม” มีเชื้อ อี.โคไล (E.coli) ที่ทำให้เกิดโรคอุจจาระร่วง บริเวณพบมากที่สุด 3 จุด ดังนี้ 1.พื้นห้องส้วม 2.ที่รองนั่งโถส้วม 3. ที่จับสายฉีดชำระ
วันนี้ ( 19 พ.ย.) ของทุกปี องค์การสหประชาชาติ กำหนดให้เป็นวันส้วมโลก โดยองค์การส้วมโลก (World Toilet Organization) ได้กำหนดธีม คือ “Toilets for All – Leaving No One Behind” โดยดร.สาธิต ปิตุเตชะ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข และผู้บริหารกระทรวงสาธารณสุข ได้ออกรณรงค์ “ส้วมปลอดภัย สุขใจทุกคน” (Safe Toilets for All) เนื่องในวันส้วมโลก ประจำปี 2562 ก่อนประชุมคณะรัฐมนตรี โดยพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี เชิญชวนให้ทุกคนร่วมใส่ใจรักษาคุณภาพส้วมสาธารณะ
ดร.สาธิต กล่าวว่า รณรงค์ยุติการขับถ่ายในที่โล่ง และส่งเสริมให้ทุกคนสามารถเข้าถึงการสุขาภิบาลที่ดี โดยจะไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง กรมอนามัยในฐานะตัวแทนการรณรงค์ส้วมโลกในประเทศไทย ได้ดำเนินกิจกรรมรณรงค์ภายใต้หัวข้อ “ส้วมปลอดภัย สุขใจทุกคน” โดยมุ่งเน้นส่งเสริมการสร้างส้วมที่ปลอดภัย สำหรับประชาชนทุกกลุ่มวัย จัดให้มีอุปกรณ์อำนวยความสะดวก สำหรับผู้พิการ เด็ก ผู้สูงอายุ หญิงตั้งครรภ์ มีแสงสว่างเพียงพอ แยกเป็นสัดส่วนชายหญิง
รวมทั้งในกรณีที่เกิดเหตุฉุกเฉิน ผู้เกี่ยวข้องสามารถให้ความช่วยเหลือได้อย่างทันท่วงที เพื่อให้ทุกเพศทุกวัยใช้ส้วมที่สะอาด เพียงพอ ปลอดภัย และเท่าเทียม ในสถานที่สาธารณะเป้าหมาย 12 ประเภท ได้แก่ แหล่งท่องเที่ยว ร้านจำหน่ายอาหาร ตลาดสด สถานีขนส่งทางบกและทางอากาศ สถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิง สถานศึกษา โรงพยาบาล สถานที่ราชการ สวนสาธารณะ ศาสนสถาน ส้วมสาธารณะริมทาง และห้างสรรพสินค้า รวมถึงศูนย์การค้า
พญ.พรรณพิมล วิปุลากร อธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า กรมอนามัย ได้ดำเนินการสำรวจส้วมสาธารณะตามเกณฑ์มาตรฐานส้วมสาธารณะระหว่างปี 2549-2562 ในภาพรวมมีส้วมสาธารณะที่ผ่านเกณฑ์มาตรฐานดีขึ้นจาก 9.08% มาเป็น 72.18%
สำหรับการพัฒนาเกณฑ์มาตรฐานส้วมสาธารณะไทย (HAS) มุ่งเน้นการพัฒนา 3 ด้าน คือ “ส้วม 3 ดี มีทุกที่ เพื่อทุกคน” ประกอบด้วย
1) สะอาดดี (Health) หมายถึง ห้องส้วม และสุขภัณฑ์ทั้งหมด ต้องมีความสะอาด ไม่มีกลิ่นเหม็น สภาพพร้อมใช้งาน และมีสภาพแวดล้อมที่สวยงาม รวมทั้งส่งเสริมให้ประชาชน มีพฤติกรรมการใช้ส้วมที่ถูกต้อง
2) เพียงพอดี (Accessibility) หมายถึง ห้องส้วมต้องมีจำนวนที่เพียงพอ สำหรับประชาชนทั่วไป ผู้พิการ ผู้สูงวัย หญิงตั้งครรภ์ พร้อมใช้งานได้ตลอดเวลาที่เปิดให้บริการ รวมถึงจัดให้มีส้วมที่เหมาะสม ตามหลักอารยสถาปัตย์ ที่ทุกคนสามารถเข้าถึงการใช้บริการได้ง่ายขึ้น
3) ปลอดภัยดี (Safety) หมายถึง ส่งเสริมการสร้างส้วมที่ปลอดภัย ไม่ตั้งอยู่ในจุดที่ลับตาคน มีแสงสว่างเพียงพอ แยกเป็นสัดส่วนชายหญิง และให้ความช่วยเหลืออย่างทันท่วงที ในกรณีที่เกิดเหตุฉุกเฉินขึ้นในส้วม
ทั้งนี้กรมอนามัย ย้ำว่า ปัจจุบันเจ้าของส้วมสาธารณะส่วนใหญ่ ได้มีการพัฒนาส้วม รวมทั้งมีการบริหารจัดการให้ส้วมสะอาด เพียงพอกับผู้มาใช้บริการที่ดีขึ้น ดังนั้นประชาชนที่ใช้บริการ จึงต้องให้ความร่วมมือในการรักษาความสะอาดของส้วม ที่สำคัญคือต้องมีพฤติกรรมการใช้ส้วมที่ถูกต้อง เพื่อความปลอดภัย และสุขอนามัยที่ดีของทุกคน 4 เรื่อง ประกอบด้วย
1) ไม่ขึ้นไปเหยียบบนโถส้วมแบบนั่งราบ
2) ไม่ทิ้งวัสดุอื่นใดนอกจากกระดาษชำระลงในโถส้วม
3) ราดน้ำ หรือกดชักโครกทุกครั้งหลังการใช้ส้วม
4) ล้างมือทุกครั้งหลังการใช้ส้วม
