วัดชมภูเวก ตั้งอยู่แถวสนามบินน้ำ ซอยนนทบุรี 33 ตำบลท่าทราย อำเภอเมือง จังหวัดนนทบุรี เป็นวัดที่มีชื่อเสียง และเป็นที่รู้จักของคนเมืองนนท์กันเป็นอย่างดี
วัดแห่งนี้ เป็นวัดมอญ ที่สร้างขึ้นมาในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนต้น สถาปัตยกรรมของวัดชมภูเวก ที่มีความเก่าแก่ถึง 350 ปีนี้ เป็นศิลปะผสมผสานระหว่าง ไทย มอญ จีน พม่า และชาวตะวันตก
ภายในตัววัด มี “พระมุเตา” หรือ เจดีย์ทรงมอญ และเสาหงส์ สัญลักษณ์ของวัดมอญ ตั้งอยู่ด้านหน้าพระอุโบสถ เชื่อว่าภายในบรรจุพระบรมธาตุ
พระอุโบสถหลังเดิม มีอายุเก่าแก่ มีลักษณะเด่น คือ ถูกออกแบบให้มีประตูเข้า-ออก ทางด้านหน้าด้านเดียวตามคติมอญ เรียกว่า “โบสถ์มหาอุต” ภายในมีภาพจิตรกรรมฝาผนังโบราณอันงดงาม เป็นภาพจิตรกรรมสีฝุ่นผสมกาว ตามแบบอยุธยาตอนกลาง ฝีมือช่างสกุลนนทบุรีในยุคนั้น แสดงเรื่องราวทศชาติชาดก และพุทธประวัติ
นอกจากนี้ ยังมีภาพของพระแม่ธรณี บริเวณผนังเหนือประตูทางเข้า เป็นภาพพระแม่ธรณีบีบมวยผม อยู่ในท่วงท่าอ่อนช้อยงดงาม อยู่ในซุ้มเรือนแก้วยอดแหลม ซึ่งภาพนี้ ได้รับการยกย่อง ให้เป็นภาพแม่พระธรณีที่งดงามที่สุดภาพหนึ่งของเมืองไทย
ภาพจิตรกรรมฝาผนัง ที่โดดเด่นอื่น ๆ รวมถึง “ทศชาติชาดก” ที่ผนังด้านข้างระหว่างช่องหน้าต่าง ทั้งยังมีภาพเหล่าเทวดากำลังไหว้พระธาตุจุฬามณีบนสวรรค์ ส่วนผนังหลังพระประธานนั้น ตรงกลางเขียนซุ้มเรือนแก้วใหญ่เป็นฉาก พื้นผนังเป็นลายดอกไม้ร่วง ด้านข้างทั้งสองเป็นรูปอดีตพระพุทธเจ้า
สำหรับองค์พระประธานภายในอุโบสถเก่า เป็นพระประธานจำลองปางมารวิชัย ถอดแบบของเก่าสมัยสุโขทัย ส่วนที่ติดกับพระอุโบสถหลังเดิม คือ อุโบสถหลังใหม่เป็นลักษณะทรงไทยใต้ถุนสูง 2 ชั้น หลังคาลดหลั่น 3 ชั้น มีช่อฟ้า ใบระกา และหางหงส์ หน้าบัน ซุ้มหน้าต่าง ประตูประดับด้วยกระจก
ขณะที่ จิตรกรรมฝาผนังภายในอุโบสถหลังใหม่ เป็นภาพเขียนเกี่ยวกับเรื่องราวพุทธประวัติ ตามบานประตูหน้าต่างเขียนลายเทพพนม เป็นที่ประดิษฐานพระประธานศิลปะสุโขทัย วัดแห่งนี้ได้ขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานของชาติ เมื่อวันที่ 14 พฤษภาคม 2517
ประเพณีเก่าแก่ “ตักบาตรน้ำผึ้ง” ที่วัดชมภูเวก
วัดชมภูเวก เป็นวัดเก่าแก่อยู่คู่กับชุมชนชาวมอญมานาน และทุกวันขึ้น 15 ค่ำ เดือนสิบของทุกปี ซึ่งปีนี้ตรงกับวันเสาร์ที่ 10 กันยายน จะมี “ตักบาตรน้ำผึ้ง” ประเพณีสำคัญของชาวไทยเชื้อสายมอญ
การตักบาตรน้ำผึ้ง เหมือนกับการตักบาตรโดยทั่วไป แต่แทนที่จะใส่บาตรด้วยข้าว หรืออาหารอื่น ๆ ก็เปลี่ยนเป็นน้ำผึ้งแทน โดยประเพณีนี้ เป็นหนึ่งในวิธีแสดงความศรัทธาต่อพุทธศาสนาของชาวบ้าน โดยจะมีการนำน้ำผึ้งเทใส่ลงไปในบาตร วางอยู่บนผ้าขนาดเท่าผ้าเช็ดหน้า ซึ่งน้ำผึ้งที่ชาวบ้านใส่บาตรไว้นั้น ทางวัดจะรวบรวมเพื่อใช้เป็นส่วนผสมของยารักษาโรค
ชาวมอญเชื่อว่า “การตักบาตรน้ำผึ้ง” จะมีอานิสงส์มาก และจะเป็นผู้ที่อุดมไปด้วยลาภยศทั้งชาตินี้ และชาติหน้า เพราะน้ำผึ้งเป็นส่วนผสมของยา และพระสงฆ์สามารถเก็บน้ำผึ้งไว้ เพื่อใช้เป็นยา ในคราวจำเป็นเมื่อเกิดอาพาธ
นับได้ว่า วัดชมภูเวก เป็นวัดที่ห้ามพลาด เมื่อไปเที่ยวในจังหวัดนนทบุรี เพราะเต็มไปด้วยประวัติศาสตร์ และสถาปัตยกรรมอันงดงาม แถมยังอยู่ใกล้ ๆ กรุงเทพฯ เดินทางมาได้แบบเที่ยวใกล้ เที่ยวง่าย สไตล์ภาคกลาง
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ศุกร์ (สุข) ละวัด พาชมศิลปะล้ำค่า ที่ ‘วัดนางนองวรวิหาร’
- ศุกร์ (สุข) ละวัด ชมอุโบสถเก่า วัดหงอนไก่ -ไหว้ขอพรพระนอนองค์ใหญ่ วัดป่าท่าทราย
- ศุกร์ (สุข) ละวัด ท่องแดน ‘นรก-สวรรค์’ วัดป่าหลักร้อย