ช่วง “เทศกาลตรุษจีน” หรือวันปีใหม่ของจีนนั้น จะเป็นช่วงเวลาที่ลูกหลานชาวจีนทั่วโลก รวมทั้งในไทย จะปฏิบัติตามประเพณีที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน ไม่เพียงแต่จะเป็นการเฉลิมฉลองของการขึ้นสู่ปีปฏิทินใหม่ตามจันทรคตินั้น แต่ยังเป็นช่วงเวลาที่จะได้แสดงความกตัญญูต่อบรรพบุรุษ หรือแม้กระทั่งเทพเจ้าต่าง ๆ
สำหรับในปี 2565 นี้ วันตรุษจีนตรงกับวันอังคารที่ 1 กุมภาพันธ์ ซึ่งทั้งก่อน และหลังวันนี้ จะต้องไหว้ใครบ้าง และตรงกับวันไหนบ้าง ไปดูกัน
- วันพุธที่ 26 มกราคม 2565 ไหว้ส่งเสด็จเจ้าขึ้นสวรรค์
วันส่งเจ้าขึ้นสวรรค์ ภาษาจีนแต้จิ๋วเรียกว่า ซิ้งเจียที เป็นหนึ่งในประเพณีเก่าแก่ของจีน ซึ่งในปัจจุบันอาจไม่ค่อยได้พบเห็นกันเท่าใดนัก เชื่อกันว่า วันส่งเจ้าขึ้นสวรรค์ เป็นวันที่เทพเจ้าของจีนจะเสด็จขึ้นสู่สรวงสวรรค์ เพื่อไปรายงานความประพฤติของคนในโลกมนุษย์ ให้เง็กเซียนฮ่องเต้ทราบ ซึ่ง “เจ้า” ที่ว่านี้ เดิมทีหมายถึง “เจ้าเตา” ซึ่งเป็นเจ้าที่สถิตอยู่กับเตาหุงข้าวของบ้านนั้นๆ
เนื่องจากเจ้าเตารู้ถึงเหตุการณ์ต่าง ๆ ของคนในบ้านเป็นอย่างดี ว่าใครไปทำความดีความชั่วที่ไหนมาบ้าง ดังนั้น เจ้าเตาจะนำพฤติการณ์ของคนในบ้านไปรายงานต่อเง็กเซียนฮ่องเต้บนสรวงสวรรค์
การที่เจ้าบ้านจะต้องทำพิธีไหว้เจ้าเตานั้น เพื่อให้เจ้าเตาไปรายงานแต่ในสิ่งที่ดีงามของตนให้เง็กเซียนฮ่องเต้ทราบ แต่ในปัจจุบันคนส่วนใหญ่ได้หันไปไหว้เทพต่าง ๆ แทนการไหว้เจ้าเตาแล้ว แต่ไม่ว่าจะไหว้เทพ หรือเจ้าเตา ก็ยังถือเป็นการส่งเจ้าขึ้นสวรรค์เหมือนกันนั่นเอง
- วันจันทร์ที่ 31 มกราคม 2565 วันไหว้สิ้นปี
การไหว้วันสิ้นปี หรือ ก๊วยนี้โจ่ย เป็นช่วงคาบเกี่ยวระหว่างสารทที่ 1 กับสารทที่ 8 ถือเป็นวันที่สำคัญวันหนึ่ง เพื่อเป็นการไหว้ขอบคุณเจ้าที่ และบรรพบุรุษที่คุ้มครองมาตลอดปี
ก่อนเริ่มวันชิวอิก (วันก่อนที่จะเริ่มต้นปีใหม่ของจีน) จะไหว้บรรพบุรุษ ไหว้สัมภเวสีต่าง ๆ ก่อนวันเทศกาล 1 วัน เพราะจะไม่ไหว้บรรพบุรุษ และสัมภเวสีในวันตรุษจีน โดยบางแห่งถือว่า ไหว้สารทที่ 7 คือ ไหว้ตังโจ่ย และไหว้สารทที่ 8 คือไหว้วันสิ้นปี
- วันจันทร์ที่ 31 มกราคม 2565 วันไหว้รับเสด็จเทพเจ้าแห่งโชคลาภไฉ่ซิงเอี้ย
เทพเจ้าที่ชาวจีนจะไหว้เป็นเทพองค์แรกของปีในวันตรุษจีน ก็คือ ไฉ่ซิงเอี้ย เทพเจ้าแห่งโชคลาภ ซึ่งเป็นเทพเจ้าที่ลูกหลานชาวจีนให้ความสำคัญมากที่สุด ในการเริ่มเข้าสู่ปีนักษัตรใหม่ในช่วงตรุษจีน และจะได้รับการกราบไหว้เป็นเทพองค์แรก
โดยเชื่อว่า ไฉ่ซิงเอี้ย จะช่วยดลบันดาลความมั่งมีศรีสุข ร่ำรวยโชคลาภ เงินทองไหลมาเทมา เปี่ยมล้นด้วยความสุขสถาพรแก่ตนเองและคนในครอบครัวไปตลอดทั้งปี
ชาวจีนเชื่อว่า องค์ไฉ่ซิงเอี้ย จะเสด็จมายังโลกมนุษย์เพียงปีละครั้ง คือ ในวันตรุษจีน ดังนั้น ตั้งแต่โบราณ เมื่อเข้าสู่วันตรุษจีน ชาวจีนจะทำการตั้งโต๊ะบูชาไฉ่ซิงเอี้ย โดยการหันหน้าไปทิศต่าง ๆ ที่เชื่อว่าไฉ่ซิงเอี้ยจะเสด็จลงมา ซึ่งจะแตกต่างกันไปในแต่ละปี
- วันอังคารที่ 1 กุมภาพันธ์ 2565 วันตรุษจีน
วันตรุษจีน หรือ ชุนเจี๋ย ถือเป็นวันมหามงคลที่ชาวจีน และชาวไทยเชื้อสายจีนต่างก็พากันประกอบพิธีกราบไหว้บูชาฟ้าดิน บูชาเทพเจ้า กราบไหว้บรรพบุรุษ โดยมีความเชื่อว่าการประกอบพิธีกรรมต่าง ๆ จะนำมาซึ่งความสุขความเจริญในชีวิต หน้าที่การงาน ธุรกิจการค้ามีความเจริญรุ่งเรือง มีโชคลาภ ร่ำรวยด้วยทรัพย์สินเงินทอง มีสุขภาพร่างกายแข็งแรง ปราศจากโรคภัย ทั้งแก่ตนเอง คนในครอบครัว และบริวาร โดยกำหนดให้วันที่ 1 เดือน 1 ตามปฏิทินจันทรคติเป็นวันเริ่มต้นปีใหม่
- วันศุกร์ที่ 4 กุมภาพันธ์ 2565 วันไหว้รับเจ้ากลับจากสวรรค์ ไหว้รับเหล่าเอี๊ยเหลาะที
วันรับเจ้าลงจากสวรรค์ในปีนี้ ตรงกับวันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2565 โดยในวันนี้ชาวจีนส่วนมากที่ปิดพักผ่อนต่อเนื่องในช่วงตรุษจีนก็จะนิยมเปิดร้านค้าวันนี้เช่นกัน เพราะเทพเจ้าก็เริ่มงานวันนี้เหมือนกัน
- วันพุธที่ 9 กุมภาพันธ์ 2565 คล้ายวันสมภพองค์เทพยดาฟ้าดิน หยี้วหวังต้าตี้
วันไหว้เทพยดาฟ้าดินทีกงแซ ตรงกับวันจีนวันที่ 9 เดือน 1 ของทุกปี คนไทยเชื้อสายจีนจะทำพิธีสักการะเทพยดาฟ้าดินกันในวันนี้
- วันอังคารที่ 15 กุมภาพันธ์ 2565 เทศกาลโคมไฟ
วันสุดท้ายของการไหว้ในเทศกาลตรุษจีนที่เมื่อไหว้วันนี้เสร็จแล้วจึงจะถึอว่าจบครบถ้วนเทศกาลตรุษจีน หรือที่คนจีนโบราณเรียกว่า เทศกาลชาวนา เพราะวันที่ 16 เดือน 1 ของจีน คือวันที่ชาวนาเริ่มลงนาจริงจัง นอกจากนี้ยังเรียกว่าเทศกาลโคมไฟ เพราะในคืนวันนี้ที่เมืองจีนและประเทศที่มีคนจีนอาศัยอยู่จำนวนมากจะมีการประดับโคมไฟอย่างยิ่งใหญ่
อ่านข่าวเพิ่มเติม
