วัดบางไกรใน เป็นวัดแห่งหนึ่งในจังหวัดนนทบุรี ตั้งอยู่ริมคลองบางไกรนอก บ้านบางนายไกร ถนนนครอินทร์ ตำบลบางขุนกอง อำเภอบางกรวย ได้รับการขึ้นทะเบียนโบราณสถานในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 118 ตอนพิเศษ 127 วันที่ 21 ธันวาคม พ.ศ. 2544 ตำนานการสร้างวัด
วัดบางไกรใน เดิมชื่อ “วัดบ้านนายไกร” ตามตำนานมีอยู่ว่า ก่อนสมัยกรุงศรีอยุธยา นายไกรทอง เดิมชื่อ “ไกร” อาศัยอยู่ในย่านที่ตั้งวัดบางไกรใน ปัจจุบันดังคำกล่าวของสุนทรภู่เมื่อไปพระประธม ก็ได้เขียนนิราศกล่าวถึงเรื่องราวของบางนายไกรไว้ว่า
บางนายไกรไกรทองอยู่คลองนี้
ชื่อจึงมีมาทุกวันเหมือนมั่นหมาย
ไปเข่นฆ่าชาละวันให้พลันตาย
เป็นเลิศชายเชี่ยวชาญผ่านวิชา
ได้ครอบครองสองสาวชาวพิจิตร
สมสนิทนางตะเข้เสน่หา
เหมือนตัวพี่นี้ได้ครองแต่น้องมา
จะเกื้อหน้าพางามขึ้นครามครัน ฯ
นายไกร มีอาชีพทำสวนและล่องเรือนำผลไม้ไปขายตามหัวเมืองต่าง ๆ ทั้งทางเหนือและทางใต้ และได้เรียนวิชาอาคมต่าง ๆ ที่วัดลิงขบ (วัดบวรมงคล) ครั้งหนึ่งนายไกรได้ล่องเรือไปทางหัวเมืองทางเหนือ เมื่อถึงเมืองพิจิตรได้เจอประกาศการปราบจระเข้ชาละวัน ผู้ใดปราบได้จะได้รางวัล คือ ได้ที่นาทำมาหากินที่เมืองพิจิตร ได้ผู้หญิง ได้ทรัพย์สมบัติ นายไกรจึงไปเรียนวิชาหอกและเทียนเบิกน้ำกับท่านพระครูวัดหน้าพระธาตุ เมืองพิจิตร เมื่อปราบชาละวันเสร็จสิ้นแล้ว
นายไกร ก็ตั้งหลักปักฐานอยู่ที่พิจิตรจนสิ้นบุญ ต่อมาลูกหลานที่เมืองนนทบุรี ได้สืบสาวราวเรื่องว่าเป็นลูกหลานของนายไกร จึงได้ประกาศตามหาลูกหลาน ที่เมืองพิจิตรด้วยแต่ไม่พบ ลูกหลานจึงได้สร้างวัดขึ้นในบริเวณนี้เพื่อเป็นอนุสรณ์แก่นายไกรที่ปราบจระเข้ได้ โดยใช้ชื่อว่า “วัดบ้านนายไกร” ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น “วัดบางนายไกร” และในที่สุดก็เปลี่ยนเป็น “วัดบางไกรใน” เพื่อแยกความแตกต่างกับวัดบางไกรนอกที่สร้างขึ้นในภายหลัง ส่วนบริเวณหมู่บ้านที่นายไกรเคยอาศัยอยู่ก็มีชื่อว่า “บ้านนายไกร” มาจนถึงปัจจุบัน (คำว่า “ทอง” ที่เป็นสร้อยท้ายชื่อไกรทองนั้น เข้าใจว่าเป็นการเพิ่มเข้าไปในสมัยหลัง)
โบราณสถานโบราณสถานสำคัญภายในวัดบางไกรในได้แก่ อุโบสถโบราณซึ่งมีอายุกว่า 300 ปี เดิมเป็นโครงหลังคาสร้างด้วยไม้สักทอง แกะสลักลายไม้สักทอง เขียนด้วยจิตรกรรมสีลายต่าง ๆ ตัวอุโบสถก่ออิฐฉาบปูนเรียบ มีมุขพาไลโครงสร้างไม้ทั้งหน้าและหลัง หน้าบันเป็นไม้สักฉลุลวดลาย บานประตูด้านหน้ามีภาพเขียนสีรูปทวารบาลถืออาวุธด้ามยาว ฉากหลังเขียนภาพช่อดอกพุดตานใบเทศ มีศาลนายไกรทองบริเวณข้าง ๆ อุโบสถเก่า ภายในมีพระพุทธไกรรัตนนายก (หลวงพ่อโต)ภายในบริเวณวัดบางไกรในยังมีวิหารหลังเขียว (หลังเก่า) มีพระพุทธรูปหลวงพ่ออู่ทองหรือหลวงพ่อแหน
ตามประวัติเดิมสร้างขึ้นในสมัยพระเจ้าอู่ทองครั้งที่มาตั้งทัพไปรบเมืองราชบุรี หลวงพ่ออู่ทองเดิมย้ายมาจากอุโบสถวัดตะระเก (ขณะนั้นเป็นวัดร้าง) และที่เรียกว่าหลวงพ่อแหนเพราะว่าในการอัญเชิญหลวงพ่อมาประดิษฐาน ณ วัดบางนายไกร หลวงพ่อแหนตกลงไปในคลอง เมื่อนำขึ้นมาแหนก็ติดตามตัว จึงเรียกหลวงพ่อแหนต่อมากรมศิลปากรได้เข้ามาบูรณะวัดและยกให้เป็นโบราณสถานแห่งตำบลบางขุนกอง
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ศุกร์ (สุข) ละวัด ‘วัดราชคฤห์วรวิหาร’
- ศุกร์ (สุข) ละวัด : วัดปราสาท นนทบุรี
- ศุกร์ (สุข) ละวัด ที่ ‘วัดศรีบุญเรือง’ ศิลปะพม่าผสมไทยใหญ่