ประเทศไทยนำเข้าก๊าซธรรมชาติเหลว (แอลเอ็นจี) มาใช้ประโยชน์ครั้งแรกเมื่อปี 2554 ในปริมาณ 60,000 ตัน จากประเทศกาตาร์ ครั้งนั้นเป็นการนำเข้าเพื่อทดลองเดินเครื่องการผลิตของสถานีรับจ่ายก๊าซธรรมชาติเหลว(Maptaphut LNG Receiving Terminal )ของบริษัท พีทีที แอลเอ็นจี จำกัด ในมาบตาพุด จังหวัดระยอง ซึ่งเป็นสถานีรับจ่ายแอลเอ็นจี (LNG Receiving Terminal) แห่งแรกในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ 7 ปีผ่านไปการนำเข้ากระโดดมาอยู่ที่ 4 ล้านตันต่อปีแล้ว
ในยุคที่พลังงานเริ่มหายากการใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุดเป็นหนทางของนานาประเทศ บวกกับ ปตท.ในฐานะผู้นำเข้าเองก็ต้องการแสดงศักยภาพในการเป็นองค์กรแห่งนวัตกรรม จึงมีความคิดจะนำความเย็นเหลือทิ้งจากการแปรสภาพแอลเอ็นจีมาใช้ประโยชน์ให้สูงที่สุด
เนื่องจากแต่ละล็อตของการนำเข้าแอลเอ็นจีมาจากแดนไกลนั้น ต้องมีกระบวนการลดอุณหภูมิลงมาที่ -160 องศาเซลเซียส เพื่อแปรสภาพจากก๊าซเป็นของเหลวสะดวกต่อการขนส่ง เมื่อมาถึงประเทศปลายทางก็จะถูกนำเข้ากระบวนการปรับอุณหภูมิอีกครั้ง เพื่อให้กลับสู่สถานะก๊าซเช่นเดิมก่อนจะส่งไปยังระบบท่อส่งก๊าซต่อไป
นอกเหนือจากการนำความเย็นเหลือทิ้งที่มาใช้ในสำนักงานแล้ว ก็มีการนำไปใช้ทางการเกษตรด้วยเพิ่มเติม โครงการเริ่มดำเนินการในปี 2555 โดยโรงแยกก๊าซธรรมชาติที่ระยอง ของบริษัทปตท.จำกัด (มหาชน) ได้นำความเย็นเหลือทิ้งจากการเปลี่ยนสถานะก๊าซมาใช้ประโยชน์ด้านการเกษตร เพื่อสนองพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช จนต่อมาเกิดความร่วมมือระหว่างศูนย์บริการพัฒนาขยายพันธุ์ไม้ดอกไม้ผลบ้านไรอันเนื่องมาจากพระราชดำริ และโรงแยกก๊าซระยอง ศึกษาวิจัยเพื่อนำความเย็นมาใช้ในการปลูกไม้เมืองหนาว และขยายผลมาที่บริษัทพีทีที แอลเอ็นจี จำกัด เพื่อนำความเย็นเหลือทิ้งมาใช้ประโยชน์ด้านการผลิตไม้ดอก และพืชเมืองหนาว เพื่อลดการนำเข้าดอกไม้เมืองหนาว จนถึงวันนี้ไทยสามารถปลูกได้หลายชนิดแล้ว ทั้งทิวลิป ลิลลี่ ดาเลีย ไฮเดรนเยียร์ กล้วยไม้ฟาแลนนอปซิส รวมถึงสตรอบอรี่
รศ.ดร.โสระยา ร่วมรังษี อาจารย์ประจำคณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ แกนหลักของการศึกษาวิจัย เล่าว่า แต่ละปีไทยต้องนำเข้าดอกไม้เมืองหนาวมาจากประเทศต่างๆ ส่วนใหญ่จากเนเธอแลนด์ผ่านจีนคิดเป็นมูลค่ากว่า 500 ล้านบาทต่อปี การศึกษาวิจัยจนสามารถปลูกไม้เมืองหนาวด้วยการนำความเย็นเหลือทิ้งมาใช้ประโยชน์ นอกจากจะเป็นการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรอย่างมีค่าแล้วยังก่อให้เกิดประโยชน์ทางเศรษฐกิจให้กับประเทศในการลดการนำเข้าไม้ดอกเมืองหนาวด้วย
โดยทุกฝ่ายพร้อมถ่ายทอดการปลูกอย่างเหมาะสมให้กับเกษตรกรที่สนใจ แต่ต้องเป็นพื้นที่ปลูกที่อยู่ภายในจังหวัดระยอง และต้องมีการจัดโรงเรือนอย่างเหมาะสม เพราะต้องมีการต่อท่อนำความเย็นเหลือทิ้งจากการนำเข้าแอลเอ็นจีไปใช้
และการวิจัยพัฒนายังเป็นไปอย่างต่อเนื่อง รศ.ดร.โสระยา บอกว่า ล่าสุดเราได้นำความเย็นไปใช้ในการปลูกซากุระด้วย โดยได้รับซากุระจำนวน 20 ต้นจากพระตำหนักภูพิงคราชนิเวศน์ มาปลูกในระยอง อายุต้นที่ 3-4 ปี เป็นการปลูกในอุณหภูมิปกติ 4 เดือนจากนั้นนำเข้าโรงเรือนปรับอุณหภูมิให้เป็น 25 องศาเซลเซียสเป็นเวลา 4 เดือน และลดอุณหภูมิให้เหลือ 5 องศาเซลเซียส 2 เดือน และเหลือ 1 องศา 1 เดือน ทำให้ซากุระบานนอกฤดูได้เป็นครั้งแรกของโลกที่จังหวัดระยอง ซึ่งกำลังเปิดให้เข้าชมที่งานมหัศจรรย์ไม้เมืองหนาวที่จังหวัดระยอง
และหลังจากการนำความเย็นเหลือทิ้งจากกระบวนการแปรสภาพแอลเอ็นจีสามารถปลูกดอกไม้เมืองหนาวได้ผลดี หน่วยงานที่เกี่ยวข้องต่างสนใจที่จะดึงความเย็นเหลือทิ้งไปใช้ในการถนอมผลไม้ด้วย นายนพดล ปิ่นสุภา รองกรรมการผู้จัดการใหญ่หน่วยธุรกิจก๊าซธรรมชาติ บริษัท ปตท. บอกว่าอยู่ระหว่างการศึกษาวิจัยร่วมกับกระทรวงอุตสาหกรรม เพื่อนำความเย็นเหลือทิ้งมาใช้ในการถนอมผลไม้เพื่อการส่งออกตามโครงการระเบียงผลไม้ภาคตะวันออก (Eastern Fruit Corridor : EFC) ที่จะมีการผลักดันให้พื้นที่ภาคตะวันออก ซึ่งเป็นแหล่งปลูกผลไม้ของประเทศไทย รวมถึงจังหวะระยองเป็นเมืองผลไม้ของโลก แต่โครงการนี้ต้องใช้เวลาเนื่องจากไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะนำความเย็นเหลือทิ้งไปใช้ประโยชน์ได้ ต้องผ่านการศึกษาวิจัยและทดลอง
นายเทวินทร์ วงศ์วานิช ประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัทปตท.จำกัด (มหาชน) บอกว่าดอกไม้เมืองหนาวที่นำความเย็นเหลือทิ้งเกิดมาจาก “โครงการการใช้ความเย็นและก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในการวิจัยไม้เมืองหนาว ตามโครงการพระราชดำริ” ที่ดำเนินการมาตั้งแต่ปี 2553 โดยนำผลสำเร็จจากการดำเนินโครงการมาจัดแสดงในงานนิทรรศการมหัศจรรย์ไม้เมืองหนาวอย่างต่อเนื่องให้ประชาชนได้เห็น ซึ่งแต่ละปีได้รับความสนใจจากนักท่องเที่ยวอย่างล้นหลามนับแสนคน ทำให้เกิดเงินหมุนเวียนในระบบเศรษฐกิจของระยอง จากการเปิดพื้นที่ให้ชุมชนนำสินค้าท้องถิ่นมาจำหน่ายให้นักท่องเที่ยวด้วย
“มหัศจรรย์ไม้เมืองหนาวครั้งที่ 7 ทิวลิปบานที่ระยอง” จะจัดขึ้น ณ สวนสมุนไพรสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ตำบลมาบข่า กิ่งอำเภอนิคมพัฒนา จังหวัดระยอง ระหว่างวันที่ 9-15 สิงหาคม 2561 ซึ่งรายได้จากค่าเข้าชม 40 บาทโดยไม่หักค่าใช้จ่ายจะนำไปซื้ออุปกรณ์ทางการแพทย์ให้กับศูนย์บริการสาธารณสุข เทศบาลเมืองมาบตาพุด จังหวัดระยอง
