วิวัฒนาการรูปแบบการผลิตไฟฟ้า และพฤติกรรมของผู้ใช้ไฟฟ้า เพื่อตอบสนองต่อการใช้พลังงานเพื่อการดำรงชีวิต จากอดีตจนถึงปัจจุบันไม่เคยหยุดนิ่ง เพราะไม่ว่าโลกแห่งอนาคตจะขับเคลื่อนไปอย่างไร “ไฟฟ้า” ก็ยังเป็นสาธารณูปโภคพื้นฐานสำคัญ โดยเฉพาะไฟฟ้าที่มาจาก “พลังงานสะอาด” เพื่อรองรับความต้องการใช้ ที่จะทวีคูณมากขึ้น
แผนยุทธศาสตร์การกำกับกิจการพลังงาน นับว่ามีบทบาทสำคัญมากกับ กกพ. ในการเตรียมความพร้อมขององค์กรอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ทันรับมือต่อการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีอย่างรวดเร็วของภาคพลังงาน ถือเป็นภารกิจใหญ่ของ คณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) ที่ดำเนินการตลอด 13 ปีที่ผ่านมา
คณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) ได้จัดทำ แผนยุทธศาสตร์การกำกับกิจการพลังงาน เพื่อพัฒนางานกำกับ และดูแล มาเป็นลำดับ จนล่าสุด ได้จัดทำแผนยุทธศาสตร์การกำกับกิจการพลังงาน ฉบับที่ 4 (พ.ศ. 2563-2567)
สืบเนื่องจาก กกพ. ชุดปัจจุบัน (ชุดที่ 4) ได้เข้ามาปฏิบัติหน้าที่ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2561 เป็นต้นมา ซึ่งเป็นช่วงระยะเวลาที่มีการเปลี่ยนแปลงหลายเรื่อง เช่น การประกาศใช้ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี (พ.ศ. 2561-2580) แผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ แผนปฏิรูปประเทศด้านพลังงาน และแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560-2564) การจัดตั้งรัฐบาลที่มาจากกระบวนการเลือกตั้ง ตลอดจนการปรับปรุง แผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้าของประเทศไทย (PDP) ฉบับใหม่ ซึ่งคณะรัฐมนตรี (ครม.) มีมติเห็นชอบเมื่อวันที่ 20 ตุลาคม 2563
ดังนั้น การทบทวนแผนยุทธศาสตร์ฯให้ทันสมัย เพื่อใช้เป็นเครื่องมือในการกำกับกิจการพลังงานของประเทศให้บรรลุวัตถุประสงค์ของพระราชบัญญัติการประกอบกิจการพลังงาน พ.ศ. 2550 อย่างมีประสิทธิภาพ และสอดคล้องกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไป
แผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้าของประเทศไทย พ.ศ. 2561-2580 และนโยบายรัฐบาล สามารถนำมากำหนด วิสัยทัศน์ พันธกิจ และแผนยุทธศาสตร์การกำกับกิจการพลังงาน ฉบับที่ 4 (พ.ศ. 2563 – 2567) ได้ดังนี้
วิสัยทัศน์ : กำกับกิจการพลังงานเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน และส่งเสริมการแข่งขันให้เหมาะสมเป็นธรรม
พันธกิจ มีดังนี้
1. กำกับดูแลการประกอบกิจการพลังงานให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์ของพระราชบัญญัติการประกอบกิจการพลังงาน พ.ศ. 2550 และกรอบนโยบายรัฐ
2. ส่งเสริมสนับสนุนการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับการพัฒนาการกำกับกิจการพลังงาน และการประกอบกิจการพลังงาน
3. ส่งเสริมสังคมและประชาชนให้มีความรู้ และความตระหนักด้านการจัดการ และตรวจสอบการดำเนินงานด้านพลังงาน
4. พัฒนาองค์กรด้วยหลักธรรมาภิบาล และพัฒนาศักยภาพบุคลากรในการกำกับกิจการพลังงานให้สูงขึ้น
แผนยุทธศาสตร์การกำกับกิจการพลังงาน ฉบับที่ 4 (พ.ศ. 2563-2567) กำหนดวัตถุประสงค์ไว้ 9 ข้อ สำหรับเป็นแนวทางขับเคลื่อนภารกิจหลักของ กกพ. ประกอบด้วย
1. ส่งเสริมให้มีบริการด้านพลังงานอย่างเพียงพอ มีความมั่นคง และมีความเป็นธรรมต่อผู้ใช้พลังงานและผู้รับใบอนุญาต โดยจะต้องเพิ่มศักยภาพด้านการวิเคราะห์นโยบายและแผนด้านพลังงานให้มีความน่าเชื่อถือ ปรับปรุงระบบการกำกับกิจการพลังงาน
2. ปกป้องผลประโยชน์ของผู้ใช้พลังงานทั้งทางด้านอัตราค่าบริการและคุณภาพให้บริการ โดยปรับปรุงอัตราค่าบริการ ให้โปร่งใสและได้มาตรฐานสากล เพื่อให้ประชานได้รับบริการที่ได้มาตรฐานและทั่วถึง
3. ส่งเสริมการแข่งขันในกิจการพลังงาน และป้องก้นการใช้อำนาจในทางมิชอบในการประกอบกิจการพลังงาน โดยเพิ่มศักยภาพการแข่งขันตามแผนปฏิรูป เช่น การส่งเสริมให้เกิดผู้เล่น หรือผู้แข่งขันรายใหม่ในธุรกิจไฟฟ้าและก๊าซธรรมชาติ
4. ส่งเสริมให้การบริการของระบบโครงข่ายพลังงานเป็นไปด้วยความเป็นธรรม โปร่งใส และไม่มีการเลือกปฏิบัติอย่างไม่เป็นธรรม โดยจัดทำมาตรฐานการให้บริการของระบบโครงข่าย ให้มีมาตรฐานระดับสากล
5. ส่งเสริมการประกอบกิจการพลังงานเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และสร้างความเป็นธรรมกับผู้รับใบอนุญาตและผู้ใช้พลังงาน
6. ปกป้องสิทธิเสรีภาพของผู้ใช้พลังงาน ชุมชนท้องถิ่น ประชาชน และผู้รับใบอนุญาตในการมีส่วนร่วม เข้าถึง ใช้ และจัดการด้านพลังงาน ภายใต้หลักเกณฑ์ที่ให้ความเป็นธรรมทุกฝ่าย ผ่านกระบวนการรับฟังความคิดเห็นที่ครบถ้วนในทุกขั้นตอน
7. ส่งเสริมการใช้พลังงานและการใช้ทรัพยากรในการประกอบกิจการพลังงานอย่างประหยัด และมีประสิทธิภาพโดยคำนึงถึงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและความสมดุลของทรัพยากรธรรมชาติ และสามารถรองรับ 3D คือ Decentralize, Digitize และ Decarbonize
8. ส่งเสริมการใช้พลังงานหมุนเวียนในการประกอบกิจการไฟฟ้าที่มีผลต่อสิ่งแวดล้อมน้อย โดยส่งเสริมการใช้ประโยชน์ และพัฒนาแหล่งพลังงานหมุนเวียน เพื่อให้การประกอบกิจการไฟฟ้ามีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุด
9. บริหารจัดการองค์กรที่ทันสมัย มีประสิทธิภาพ และพัฒนาบุคลากรให้เป็นมืออาชีพด้านการกำกับกิจการพลังงาน ด้วยการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อตอบสนองความต้องการ และให้บริการอย่างสะดวกรวดเร็ว โปร่งใส เป็นเป็นมืออาชีพ
ทั้ง 9 ภารกิจของ กกพ. จะเป็นกลไกสำคัญที่ขับเคลื่อนการกำกับ และดูแลกิจการพลังงาน ให้เป็นไปอย่างมั่นคง เกิดประสิทธิภาพสูงสุด และส่งต่อพลังงานจากรุ่นสู่รุ่นสืบไป
อ่านข่าวเพิ่มเติม:
- ‘กกพ.’ ผู้กำกับดูแลกิจการ “ไฟฟ้า” และ “ก๊าซธรรมชาติ” ให้เพียงพอและมั่นคง
- ทำความรู้จัก คณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) ผู้กำกับ ‘กิจการพลังงาน’ ให้เป็นธรรม
- เปิดตัวโครงการ ‘ไฟฟ้าสีเขียว GREEN STATION’ สร้างความรู้-สร้างเครือข่าย พลังงานสะอาด
