วัยทอง หรือ ภาษาอังกฤษ เรียกว่า Menopause ตามคำจำกัดความขององค์การอนามัยโลก ได้กล่าวไว้ว่า วัยทอง เป็นวัยที่มีการสิ้นสุดของการมีประจำเดือนอย่างถาวร เนื่องจากรังไข่หยุดการทำงาน และแน่นอน เป็นการหยุดความสามารถในการเจริญพันธ์ โดยปกติผู้หญิงวัยทอง อายุเฉลี่ยอยู่ประมาณ 48 – 55 ปี ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกายและจิตใจ ไม่ว่าจะเป็นอาการนอนไม่หลับ เหงื่อออกตอนกลางคืน ฯลฯ อาการเหล่านี้จะหายไปเมื่อเริ่มเข้าสู่วัยชรา
เมื่อเราทราบเช่นนี้แล้ว เรามาดูสาเหตุของวัยทอง และอาการของวัยทอง กันนะคะ
อย่างที่ทราบกันดีแล้วว่า ภาวะวัยทอง เกิดจากร่างกายผู้หญิงไม่มีการตกไข่ ซึ่งทำให้ไม่มีการผลิตฮอร์โมนเพศ เช่น โปรเจสเตอโรน และ เอสโตรเจน อีกต่อไป ซึ่งสาเหตุที่เกิดมีด้วยกันหลายปัจจัย ดังต่อไปนี้ :-
- เกิดจากการเจ็บป่วย
ความผิดปกติของรังไข่ รวมถึงการเข้ารับการผ่าตัด เช่น ผ่าตัดเอารังไข่ทั้งสองข้างออก ย่อมส่งผลให้เข้าสู่ภาวะหมดประจำเดือน
- เกิดขึ้นตามธรรมชาติ
แน่นอนเมื่อผู้หญิงอายุมากขึ้น สภาพร่างกายย่อมเกิดการเปลี่ยนแปลง ผิวพรรณที่เหี่ยวลง บ่งบอกถึงร่างกายที่กำลังย่างเข้าสู่วัยชรา อีกทั้งระบบภายในร่างกายต่าง ๆ เริ่มทำงานเสื่อมสภาพลง
อาการของวัยทอง ที่แสดงเด่นชัด มีดังต่อไปนี้ :-
- ไม่มีประจำเดือน ช่องคลอดแห้ง
- ผิวหนังแห้ง หนังศีรษะบาง ผมร่วง
- ร้อนวูบวาบ มีเหงื่อออกตอนกลางคืน
- นอนไม่หลับ หลับไม่สนิท
- อ้วนขึ้น เพราะร่างกายเผาผลาญน้อยลง
- กลั้นปัสสาวะไม่อยู่ ปัสสาวะบ่อยขึ้น
- การตอบสนองทางเพศลดลง
- เกิดอาการคัน แสบร้อน ระคายเคืองช่องคลอด สาเหตุเพราะช่องคลอดแห้ง ผนังช่องคลอดบาง จะมีผลต่อความเป็นกรดด่างภายในช่องคลอด ทำให้เกิดอาการอักเสบง่ายขึ้น
ภาวะแทรกซ้อนวัยทอง
ด้วยระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนที่ลดลง สามารถเพิ่มระดับความเสี่ยงให้เกิดโรคหรืออาการติดเชื้อบางอย่างได้ เพราะเอสโตรเจน เปนฮอร์โมนที่มีผลต่อเซลล์ต่าง ๆ ในร่างกาย
- โรคกระดูกพรุน
ถือเป็นโรคยอดฮิตของวัยกลางคน วัยทองกันเลยทีเดียว ด้วยเหตุผลที่ฮอร์โมนเอสโตรเจน มีส่วนช่วยในการสร้างเนื้อกระดูก ด้วยระดับฮอร์โมนที่ลดลงจึงมีผลต่อการสร้างกระดูก จึงถือว่า วัยทอง มีความเสี่ยงอย่างมากที่จะเป็นโรคกระดูกพรุน
- กลั้นปัสสาวะไม่อยู่
ด้วยความที่เนื้อเยื่ออวัยวะเพศและท่อปัสสาวะขาดความยืดหยุ่น และเสื่อมสภาพ ทำให้มีอาการปัสสาวะเล็ดบ่อย ๆ แม้บางครั้งเพียงจาม หรือไอ ปัสสาวะก็เล็ดแล้ว
- โรคความดันสูง
ความดันสูง ในวัยทอง มักเกิดจากระบบการเผาผลาญร่างกายที่น้อยลงเสื่อมลง อาจทำให้มีไขมันอุดตันตามส่วนต่าง ๆ หรืออุดตันในเส้นเลือด ก็เป็นได้
การดูแลสุขภาพในวัยทอง
ภาวะวัยทอง วัยหมดประจำเดือน ถือเป็นเรื่องธรรมชาติที่ผู้หญิงทุกคนต้องผ่านวัยนี้ แนวทางดูแลร่างกาย หรือป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อน ทำได้โดยวิธีง่าย ดังนี้ :-
- พักผ่อนนอนหลับให้สนิท
แนะนำควรนอนหลับในห้องอุณหภูมิเย็นสบาย และอาจเตรียมน้ำดื่มไว้ใกล้หัวเตียง เพราะมีอาการร้อนวูบวาบกลางดึก เราจะได้หยิบดื่มได้ และในบางครั้ง อาการร้อนวูบวาบ จะทำให้นอนไม่หลับ หลับไม่สนิท ไม่สบายตัว แต่เป็นเพียงระยะสั้น ๆ ทั้งนี้ ควรหลีกเลี่ยงที่จะนอนดึกเกินไป เลี่ยงความเครียด อันส่งผลให้มีปัญหาการนอนและความแปรปรวนของอารมณ์ไปด้วย
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
เน้นทานอาหารที่มีแคลเซียมสูง เพื่อบำรุงกระดูก และส่วนต่าง ๆ ของร่างกายที่สึกหรอ และหลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง น้ำตาลเยอะ ลดการดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน ลดการสูบบุหรี่ และดื่มสุรา แอลกอฮออล์ ต่าง ๆ
- ออกกำลังกาย
ข้อนี้ สำคัญมาก ไม่เพียงแต่เฉพาะวัยทอง ทุกวันต้องหมั่นออกกำลังกาย เพื่อควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน และเร่งการเผาผลาญไขมันส่วนเกินในร่างกาย อีกทั้ง ถ้าเราได้ออกกำลังกายเป็นประจำ จะช่วยบรรเทาอาการร้อนวูบวาบอีกด้วย เช่น ว่ายน้ำ แอโรบิก โยคะ เป็นต้น
จะเห็นว่าเป็นสิ่งง่าย ๆ ที่จะดูแลสุขภาพในวัยทอง โดยทั่วไป ผู้หญิงวัยทองที่ไม่มีอาการ หรืออาการน้อย สามารถดูแลสุขภาพตัวเองได้ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการใช้ชีวิต ซึ่งได้แก่ เลือกอาหารที่จะทาน ดูแลอารมณ์ของตัวเอง และออกกำลังกายสม่ำเสมอ เพียงเท่านี้ เราก็สามารถเป็น ผู้หญิงวัยทอง ที่มีความสุข และจิตใจร่าเริง
คินน์ เพื่อชีวิตที่ยืนยาว และยั่งยืน
www.kinn.co.th
