COLUMNISTS

ฤดูเพาะปลูก 2568

Avatar photo
วีระพันธ์ โตมีบุญ อดีตบรรณาธิการข่าวหนังสือพิมพ์ บรรณาธิการข่าวเว็บไซต์ และคอลัมนิสต์หนังสือพิมพ์เดลินิวส์
อดีตบรรณาธิการข่าวหนังสือพิมพ์ บรรณาธิการข่าวเว็บไซต์ และคอลัมนิสต์ หนังสือพิมพ์เดลินิวส์

ฤดูเพาะปลูก 2568

วันพืชมงคล เป็นการเริ่มต้นฤดูการเพาะปลูกแห่งปี ด้วยสัญลักษณ์มงคลของการเกษตรกรรม

แต่ก็มีความจริงที่ต้องยอมรับ เกษตรกรรมน้ำฝน พึ่งพาธรรมชาติในยามที่การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศรุนแรง คาดการณ์ได้ยาก เป็นความเสี่ยงของการเกษตรทุกสาขา

นักวิจัยที่เฝ้าระวังผลกระทบสิ่งแวดล้อมบอกปีนี้ ปริมาณฝนจะมากกว่าค่าเฉลี่ย5-10% พื้นที่ซึ่งเคยประสบภัยในปีที่ผ่านมา ก็จะโดนซ้ำ

ฤดูเพาะปลูก

ภัยธรรมชาติ ไม่ได้จำเพาะเกิดในฤดูฝนอย่างเดียว พายุฤดูร้อนช่วงเดือนกุมภาฯ มีนาฯ ก็ใช่เล่น

ปลายเมษาฯที่ผ่านมา ทุเรียนที่ให้ผลรอวันสุก เจอฝนฟ้าคะนองลมกระโชกแรงวูบใหญ่ ความหวังหลักล้านที่จะได้ในอีก 2 เดือนข้างหน้า ร่วงมากองดารดาษกับพื้น

ประเด็นผลกระทบภัยธรรมชาติที่เกิดขึ้น ไม่ได้หมายความว่า ภาระรับผิดชอบจะอยู่กับหน่วยพยากรณ์อากาศ สายเตือนภัย และทีมฮีโร่ไต่เชือกอุ้มหนีน้ำ หรือจ่ายเงินเยียวยาพอเป็นกระสายเท่านั้น

แผนรับมือ บรรเทาภัย และทุนทดแทนความเสียหายต้องเป็นหลักใหญ่

ฤดูเพาะปลูก

กรมอุตุฯมีคำพยากรณ์เพื่อการเกษตร ซึ่งระยะหลังปรับคำแนะนำเป็น”ควรเสริมความแข็งแรงให้ไม้ผล เตรียมการป้องกันความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นกับผลผลิตทางการเกษตรและสัตว์เลี้ยง รวมทั้งดูแลรักษาสุขภาพในช่วงที่สภาพอากาศเปลี่ยนแปลง”

คำเตือนแค่นี้ไม่พอแล้วละ..ในเมื่อเทคโนโลยีมีแล้ว ระบบเตือนภัยล่วงหน้า การพยากรณ์ลมฟ้าและติดตามสภาพอากาศแบบเรียลไทม์เพื่อเตรียมพร้อมรับมือต้องมีด้วย

การให้วางแผนปลูกพืชตามฤดูกาล ปรับปฏิทินการเพาะปลูกให้หลีกเลี่ยงช่วงเสี่ยงสูง ยิ่งต้องมี

การปรับ หรือการพัฒนาพันธุ์พืช ที่ทนน้ำท่วม หรือสภาพอากาศรุนแรง ที่มักเน้นแต่ข้าว ก็ต้องนึกถึงพืชสวนด้วย

ไม้ผลที่ร่วงหล่น โดยเฉพาะที่ใกล้วันเก็บเกี่ยว เป็นความเสียหายทั้งกับเจ้าของพืชผลและต่อภาคเศรษฐกิจ บางอย่างอาจเป็นไม้ผลเพื่อการส่งออก ควรมีทีมเก็บเกี่ยวฉุกเฉิน ลงมือทันทีเพื่อบรรเทาผลเสีย ส่วนที่มีคุณภาพดีนำเข้าสู่ระบบการแปรรูป เป็นน้ำผลไม้ เป็นผลไม้อบแห้ง หรือแยม

ที่ยังไม่บอบช้ำมาก คัดแยกเอามาทำประโยชน์ตามสภาพ

ธัญพืชที่ล้มราบ ต้องรีบจัดการ ด้วยเครื่องจักรเฉพาะทาง พัฒนาเครื่องเก็บเกี่ยวที่จัดการกับพืชที่ล้มได้

มีระบบช่วยการเก็บเกี่ยวเร่งด่วน แม้ยังไม่ถึงช่วงเวลา แทนที่จะปล่อยให้เสียหายไปเปล่า หรือเปลี่ยนจากการผลิตเพื่อบริโภคไปทำอาหารสัตว์ หรือพลังงานชีวมวล

ฤดูเพาะปลูก

ในยุคที่เทคโนโลยีดิจิทัลปัจจุบัน มีความก้าวหน้า ใช้ป้องกันปัญหาต่างๆ ได้ด้วยต้นทุนไม่สูง กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ควรนำเครื่องมือนี้มาใช้  เช่น โดรนตรวจสอบความเสียหาย ทำแอปพลิเคชันบนมือถือช่วยประเมินความเสียหายอย่างรวดเร็ว

AI และ IoT ต้องมีบทบาท ประเมินและรายงานเพื่อการรับมือที่ทันท่วงที

พืชมงคล วันเริ่มต้นฤดูเพาะปลูกของไทย เป็นกำลังใจให้เกษตรกรต่อเนื่องหลายชั่วคน แต่ในยุคที่ภูมิอากาศเปลี่ยนแปลงยากแก่การคาดเดา จึงต้องปรับวิธีคิด เปลี่ยนแนวปฏิบัติให้สอดคล้อง

จะอ้างเป็นภัยธรรมชาติ เกินการควบคุมไม่ได้แล้ว

เทคโนโลยีพร้อมแล้ว แค่รู้จักเอามาใช้

ฤดูเพาะปลูก

อ่านข่าวเพิ่มเติม

ติดตามเราได้ที่