Economics

‘143 ฮีโร่’ พร้อมปฏิบัติงาน ดูแลผู้ใช้ไฟฟ้าทุกคน

“143 ฮีโร่ไฟฟ้า” พร้อมทำงานเพื่อประชาชน ขอกกพ.ปลุกกระแส “ความสนใจ” ผู้ใช้ไฟฟ้า 22 ล้านราย รู้สิทธิ์-หน้าที่ 

143 เหล่า “ฮีโร่” ที่ถูกเรียกชื่อทางการๆว่า “คณะกรรมการผู้ใช้พลังงานประจำเขต” หรือ “คพข.” เกิดขึ้นตามพ.ร.บ.การประกอบกิจการพลังงาน พ.ศ. 2550 ทำหน้าที่รับเรื่องร้องเรียน จากประชาชนทั่วประเทศใน 11 เขต 10 ปีมาแล้ว ที่พวกเขาเข้ามาทำหน้าที่ดูแลประชาชน ทำให้หลายๆปัญหาได้รับการแก้ไข เพราะใครจะรู้ดีเท่าคนบ้านใกล้เรือนเคียงกัน ว่าปัญหาจากไฟฟ้านั้น หนักหนาสาหัสเพียงใด

LINE P20191128 190824813

คนพิเศษเหล่านี้ คือ “จิตอาสา” เป็นพี่น้องในชุมชนนั่นเอง ได้รับการคัดเลือก บวกจิตสาธารณะของเขาเองที่พาเข้ามาเป็น “ฮีโร่” ไฟฟ้า วาระละ 4 ปี แต่หลายคนก็ได้รับความไว้วางใจให้อยู่ยาวๆๆ คอยเป็นหูเป็นตาให้ชาวบ้านที่ได้รับความเดือดร้อนจากการใช้ไฟฟ้า

เพราะยุคนี้อย่าว่าแต่ไฟไม่มา ตกๆดับๆ ก็เสียหายแล้ว เพราะยุคดิจิทัล อะไรๆก็ใช้ไฟไปเสียหมด หมายถึงแม่ค้าออนไลน์ขาดรายได้ หมายถึงผู้ป่วยติดเตียงอาจต้องเจ็บหนัก หมายถึง ผู้ที่กำลังปรึกษาปัญหารุมเร้าผ่านโลกออนไลน์ อาจโดดเดี่ยว หมายถึงบางคนขาดการติดต่อจากญาติพี่น้อง ไฟฟ้าจึงหมายถึง “ชีวิต” ของผู้คน

power poles 503935 640

วันนี้เราจะได้ยินปัญหาความเดือดร้อนจากการถูก “ตัดไฟ” เบาบางลงแทบกลายเป็น “ศูนย์” เป็นเพราะมี “ฮีโร่” อยู่

เดิมทีหากได้รับใบแจ้งค่าไฟฟ้า ท้ายบิลจะขีดเส้นตายไว้ว่า ต้องชำระภายใน 10 วัน จากนั้นไฟฟ้าจะเข้าสู่กระบวนการตัดไฟทันที  แต่ปัจจุบันมีการกำหนดเป็นขั้นเป็นตอน ดังนี้

1.ได้รับใบแจ้งค่าไฟ ผู้ใช้ชำระภายใน 10 วัน
2. หากไม่ชำระ มีหนังสือแจ้งเตือน ให้ชำระภายใน 5 วัน
3. ครบกำหนด ให้สิทธิผ่อนผัน ครั้งที่ 1 โดยผู้ใช้ไฟให้คำมั่นว่าจะชำระวันรุ่งขึ้น
4. ให้สิทธิผ่อนผันครั้งที่ 2 โดยผู้ใช้ไฟให้คำมั่นชำระในวันรุ่งขึ้น

เมื่อมีกำหนดขั้นตอนยืดยาวออกไป ทำให้การตัดไฟแบบอัตโนมัติหมดไป ขณะเดียวกันพลอยทำให้ “มาตรฐานคุณภาพบริการของไฟฟ้า”ดีขึ้นตามไปด้วย เช่น เมื่อมีการชำระค่าไฟฟ้าหลังถูกตัดไฟแล้ว การไฟฟ้าต้องจ่ายไฟกลับมายังบ้านเรือนนั้นทันทีไม่เกิน 24 ชม. ไม่เท่านั้นอีกไม่นานผู้ใช้ไฟฟ้ารายย่อย 21 ล้านราย จะได้เงินประกันการใช้ไฟฟ้ากันแล้ว

IMG 20191119 131414

ประเทศ ศรีชมภู ผู้ช่วยเลขาธิการคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน (กกพ.) หน่วยงานที่ปฏิบัติหน้าที่ตามพ.ร.บ.การประกอบกิจการไฟฟ้า ซึ่งมีคพข.เป็นกลไกในระดับพื้นที่ บอกว่า เรื่องร้องเรียนต่างๆ จนนำมาสู่การปรับปรุงแก้ไข และยกระดับมาตรฐานไฟฟ้า ล้วนมาจากเสียงของประชาชนที่ผ่านมาจากคพข.

ล่าสุดที่เรากำลังทำ ก็คือ เงินประกันการใช้ไฟฟ้า ที่ประชาชนต้องจ่ายให้การไฟฟ้าตั้งแต่ขอใช้ไฟฟ้าครั้งแรกเงินกองรวมกันหลายล้านบาทไปอยู่ที่ไหน และการไฟฟ้าเอาไปทำอะไร เป็นคำถามของประชาชน ทำให้สำนักงานฯนำมาประมวลข้อมูล และนำมาสู่การหารือกับการไฟฟ้า

โดยทางการไฟฟ้าก็เห็นด้วยที่จะคืนเงินประกัน เพื่อให้ผู้ใช้ไฟฟ้าสบายใจ แต่การคืนต้องมีเงื่อนไข เช่น ชำระค่าไฟฟ้าตามกำหนด 12 เดือนติดต่อกัน เพราะเงินประกันนั้นจริงๆแล้วก็มีไว้สำหรับการหักค่าไฟฟ้าในกรณี เรียกเก็บค่าไฟฟ้าจากผู้ใช้บางรายไม่ได้ เช่น บ้านถูกปิดตาย ก็ต้องใช้วิธีหักเงินประกันเป็นค่าไฟ

“สำหรับผู้ใช้ไฟฟ้ารายใหญ่เริ่มได้รับเงินประกันคืนแล้ว แต่สำหรับรายย่อยจะเริ่มในปีหน้า เพราะมีจำนวนมากถึง 21 ล้านราย โดยจะเริ่มจากสเตปแรกก่อน โดยจ่ายเป็นดอกผลจากเงินประกัน  โดยกำหนดให้มีการสะสมเป็นเวลา 5 ปีครบกำหนดปี 2563 ที่การไฟฟ้าจะจ่ายคืนเข้าบิลเฉลี่ยหลังคาเรือนละประมาณ 100 บาท และในขั้นตอนต่อไปจะมีการจ่ายคืนเงินประกันทั้งหมด บนเงื่อนไขเป็นผู้ใช้ไฟฟ้าที่จ่ายไฟฟ้าทุกเดือนเป็นเวลา 12 เดือนติดต่อกัน น่าจะเริ่มได้ในปลายปี 2563 ถือเป็นข่าวดีของผู้ใช้ไฟฟ้าทุกคน ”

LINE P20191130 154743256

ยงยุทธ์ ชอบทำดี ประธานคพข.เขต 1 ภาคเหนือ 6 จังหวัด เขาเป็นอีกหนึ่งของเหล่า “ฮีโร่” ที่ทำหน้าที่นี้มาแล้วเป็นสมัยที่ 2 เล่าว่า คนรู้ว่าเราเป็นคพข. ก็จะมาให้เราช่วยกรณีเดือดร้อน โดยเรื่องที่เป็นปัญหามากที่สุดของประชาชนผู้ใช้ไฟ คือ “ไฟฟ้าตกดับ”  ทั้งคนอยู่ปลายสายในพื้นที่ห่างไกล และบางกรณีเกิดจากมีหมู่บ้านขยายตัว หม้อแปลง 1 ลูกที่มี เริ่มไม่สามารถรองรับได้

ทำให้บ้านปลายสายเกิดกรณีไฟฟ้ากระชาก และไฟฟ้าตกดับเป็นประจำ เครื่องใช้ไฟฟ้าของเขาก็เสียหาย ส่วนกิจการใหญ่ เช่น ฟาร์มไก่ ไฟตกดับ ก็ทำให้ไก่ในฟาร์มของเขา ซึ่งเป็นระบบปิดตายเป็นเล้า คิดเป็นมูลค่าความเสียหาย 4-5 ล้านบาท เป็นต้น

LINE P20191130 154721249

“เดิมการไฟฟ้าก็รับเรื่องร้องเรียนของเขาเอง แต่อย่าลืมว่าชาวบ้าน กับการไฟฟ้า สำหรับระดับพื้นที่แล้ว มีระยะห่าง ชาวบ้านกลัว ไม่อยากตอแยกับการไฟฟ้า ก็มักจะไม่ไปร้องเรียนกลัวถูกตัดไฟ แต่เมื่อมีคพข.เขาก็มาบอกเรา เราก็มีกลไกการรับเรื่องร้องเรียน เข้าคณะกรรมการคพข.ประจำเขต ซึ่งจะมีกัน 11 คนหารือกันหาข้อเท็จจริง หาข้อสรุป และไปแจ้งการไฟฟ้าให้แก้ไข การไฟฟ้าเองก็ชอบที่มีเรา เพราะมีระบบและมีกลไกกลางทำหน้าที่ ที่สำคัญมีกฎหมายรองรับการทำงาน ทำให้เขาสามารถมีข้อมูลอ้างอิงไปของบประมาณเพื่อขยายสายส่งได้ เป็นต้น” 

หลายเรื่องได้รับการแก้ไข นอกจากไฟฟ้าตกดับแล้ว ยงยุทธ์ ย้ำว่า คุณภาพการบริการของการไฟฟ้าก็ยกระดับ เช่น การตรวจสอบมิเตอร์ไฟฟ้า เพราะ “มิเตอร์” ก็เหมือนเครื่องใช้ไฟฟ้า เสียได้ พังได้ เพี้ยนได้ จากเดิมสิบๆปีไม่เคยตรวจ มาวันหนึ่งก็อ่านค่าผิด ค่าไฟที่คิดก็ผิดไปด้วย จึงนำมาสู่การกำหนดให้การไฟฟ้าต้องมีการตรวจสอบทุกๆ 3 ปีสำหรับผู้ใช้ไฟฟ้ารายย่อย ส่วนผู้ใช้ไฟฟ้ารายใหญ่ กลุ่มธุรกิจและอุตสาหกรรม ที่มีราว 1.2 แสนรายก็ตรวจสอบทุก 1-2 ปี

แม้จะปรับคุณภาพการบริการมาแล้ว แต่ก็ต้องทำให้ดีขึ้นต่อไป โดยเราก็กำลังเรียกร้องหลายเรื่อง เช่น การวัดแรงดันไฟฟ้า มาตรฐานเฉลี่ยรายเขตต้องอยู่ในระดับ 198-242 โวลต์ ป้องกันไฟฟ้าตกดับ ก็พยายามเรียกร้องให้คิดเป็นรายจังหวัดแทน เพราะในเขตภาคเหนือ สถานการณ์ของแต่ละจังหวัดไม่เหมือนกัน เช่น แม่ฮ่องสอน หากนำไปเฉลี่ยรวมกับเชียงใหม่ แรงดันก็จะอยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน แต่ความเป็นจริง แม่ฮ่องสอน บางจุดไฟฟ้าก็เข้าไม่ถึง หลายจุดก็ไฟฟ้าตกดับ เป็นต้น ทั้งนี้เพื่อให้เห็นข้อเท็จจริงของแต่ละพื้นที่

สิ่งที่คพข.คิดว่าเมื่อเขาเข้ามาเป็นจิตอาสาแล้ว ก็ต้องทำให้มาตรฐานไฟฟ้าดีขึ้นในทุกเรื่อง แต่บางครั้งก็ไม่ชำนาญพอ เพราะคพข.มีใจสาธารณะก็จริง แต่อาจไม่มีความรู้ทางไฟฟ้า ยงยุทธ์ จึงอยากจะมีวิศวกรประจำเขต เพื่อเข้าไปหาข้อเท็จจริง และหาข้อมูลอย่างถูกต้องตามหลักวิชาการ

จากการทำหน้าที่มา 6 ปี เขา เสนอว่า กกพ.คงต้องให้ข้อมูลสื่อสารในภาพใหญ่ให้มากขึ้น เพื่อให้ประชาชนรับทราบว่ามีเราอยู่ใกล้ๆผู้ใช้ไฟ ที่จะทำหน้าที่ดูแลประชาชนในพื้นที่ได้ จากตอนนี้หลายพื้นที่รู้ว่ามีเรา แต่หลายพื้นที่ คพข.ก็ไม่มีตัวตน ไม่รู้ว่ามี และไม่รู้ว่าเราทำหน้าที่อะไรด้วย ทำให้เขาเสียโอกาสไป เราเองก็อาศัยบอกต่อในระดับเครือข่ายของเราเท่านั้น

“10 ปีมาแล้วที่เกิดคพข.และกว่า 12 ปีมาแล้วที่มีกกพ. หากไม่ใช่คนในแวดวงจริงๆแล้ว เราแถบไม่มีตัวตน ไม่รู้ว่าเราทำหน้าที่อะไร หน่วยงานกกพ.เอง คนรู้แค่ทำหน้าที่ตรึงค่าไฟฟ้าโดยอัตโนมัติ หรือเอฟทีเท่านั้น “ ยงยุทธ์ ฝากให้คิด ทั้งนี้เพื่อให้เหล่าอาสาที่มีจิตสาธารณะ มีความกระตือรือร้น ที่จะทำเพื่อประชาชน มีกำลังใจในการทำหน้าที่ดูแลประชาชนผู้ใช้ไฟฟ้าต่อไป ขณะเดียวกันก็ช่วยปลุกประชาชนผู้ใช้ไฟฟ้ารับรู้ถึงสิทธิ์ และหน้าที่ของตนเอง

LINE P20191130 154715868 ตัด

LINE P20191130 154710198 ตัด

Avatar photo