เปิดเบื้องหลัง “ขาดเงิน ก่อสร้างล่าช้า” สาเหตุรัฐบาลเมียนมาตัดสินใจ ยกเลิกสัมปทานพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษทวาย ของกลุ่มบริษัทก่อสร้างไทย “อิตาเลียนไทย ดีเวล๊อปเมนท์” (ITD)
โครงการทวาย เป็นโครงการความร่วมมือระหว่าง รัฐบาลเมียนมา และไทย ที่จะสร้างท่าเรือน้ำลึก ทางฝั่งตะวันตกของกรุงเทพมหานคร เพื่ออำนวยความสะดวกให้กับธุรกิจไทย สามารถเข้าถึงมหาสมุทรอินเดีย โดยไม่ต้องผ่านทางช่องแคบมะละกา
นิกเคอิ เอเชียน รีวิว รายงานว่า นอกจากเมียนมา และไทยแล้ว ญี่ปุ่น ยังเป็นอีกประเทศหนึ่ง ที่เข้าร่วมในโครงการนี้ เพื่อสร้างศูนย์กลางการค้าที่โดดเด่นที่สุดแห่งหนึ่งของภูมิภาค แต่ความก้าวหน้าของโครงการ กลับได้รับผลกระทบจากความล่าช้าต่าง ๆ ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากนักพัฒนาไทย เผชิญกับความยากลำบาก ในการหาเงินทุน
อิตาเลียนไทย เปิดเผยเมื่อวานนี้ (12 ม.ค.)ว่า ได้รับแจ้งจากรัฐบาลเมียนมา ว่า สั่งระงับสัญญาสัมปทานของบริษัทแล้ว โดยระบุว่า ITD ผิดนัดไม่ชำระค่าสิทธิตามสัญญาสัมปทาน และไม่สามารถปฏิบัติตามเงื่อนไขบังคับก่อนบางประการในการเริ่มดำเนินการตามสัญญาสัมปทานได้
นักวิเคราะห์มองการเคลื่อนไหวดังกล่าวว่า รัฐบาลเมียนมามีแนวโน้มที่จะขจัดความไม่แน่นอน โดยนำ ITD ออกจากสมการ และดึงดูดผู้เล่นต่างชาติรายอื่น ๆ เข้ามาในโครงการทวาย ที่ชะงักงันมาเป็นเวลานาน
เขตเศรษฐกิจพิเศษทวาย ที่ตั้งอยู่บนฝั่งทะเลอันดามันนี้ ครอบคลุมพื้นที่ 200 ตารางกิโลเมตร ซึ่ง ITD ได้ลงนามในข้อตกลงเมื่อปี 2558 เพื่อสร้างนิคมอุตสาหกรรม ที่มีท่าเรือขนาดเล็ก โรงไฟฟ้า และถนน ส่วนหนึ่งของการพัฒนาระยะแรก ที่ทวาย
ที่ผ่านมา ทางการเมียนมา แสดงความไม่พอใจหลายครั้ง ที่โครงการไม่มีความคืบหน้า และต้องการที่จะดำเนินการพัฒนาระยะแรก และระยะที่สองไปพร้อม ๆ กัน โดยร่วมมือกับญี่ปุ่น และพันธมิตรรายอื่น ๆ
เมื่อปี 2558 ญี่ปุ่นลงนามในข้อตกลงกับเมียนมา และไทย เพื่อเข้าร่วมโครงการดังกล่าว ทั้งยังจัดหาเงินทุนให้กับโครงการทวาย ผ่านทางธนาคารเพื่อความร่วมมือระหว่างประเทศแห่งญี่ปุ่น หรือ เจบิค แต่ญี่ปุ่นจะไม่ได้มีบทบาทในโครงการมากนัก จนกว่าการพัฒนาระยะแรกจะสิ้นสุดลง
อย่างไรก็ดี เมื่อเดือนพฤศจิกายนปีที่แล้ว ญี่ปุ่นได้ตัดสินใจที่จะเข้าร่วมการเจรจาระหว่างรัฐบาล เกี่ยวกับโครงการนี้ แทนที่จะเข้าร่วมในฐานะผู้สังเกตการณ์
แหล่งข่าวจากเมียนมา ระบุว่า นอกจากญี่ปุ่นแล้ว บริษัทรัฐวิสาหกิจของจีนหลายราย แสดงความสนใจที่จะเข้ามาสร้างโรงกลั่นน้ำมัน และสาธารณูปโภคพื้นฐาน ที่เกี่ยวข้องในโครงการทวาย สถานการณ์ที่นักวิเคราะห์เชื่อว่า เป็นหนึ่งในเหตุผล ที่ทำให้ญี่ปุ่นตัดสินใจเคลื่อนไหวเชิงรุกในโครงการนี้ เพราะต้องการที่จะต้านทานอิทธิพลของจีน ในเขตเศรษฐกิจพิเศษแห่งนี้
นอกจากทวายแล้ว เมียนมา ยังมีเขตเศรษฐกิจพิเศษอีก 2 แห่ง คือ เขตเศรษฐกิจพิเศษทิละวา ใกล้กับนครย่างกุ้ง ที่กำลังพัฒนา ภายใต้ความร่วมมือระหว่างภาครัฐกับภาคเอกชนของญี่ปุ่น และเขตเศรษฐกิจพิเศษเจาะพยู ที่อยู่บนฝั่งมหาสมุทรอินเดีย และได้รับการสนับสนุนจากจีน แต่จนถึงขณะนี้ มีเพียงเขตเศรษฐกิจพิเศษทิละวาเท่านั้น ที่เปิดดำเนินการแล้ว
‘อิตาเลียนไทย’ สู้ โดนยกเลิกสัมปทาน ทวาย
ทั้งนี้ ITD ส่งหนังสือเรื่อง แจ้งความคืบหน้าเกี่ยวกับสัญญาสัมปทานระหว่างบริษัทและคู่สัญญากลุ่มธุรกิจร่วมทุนภายใต้บริษัทที่จดทะเบียนในสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมา กับคณะกรรมการบริหารงานพื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษทวายของสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมา ถึงตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย
ความว่า ตามที่บริษัทและคู่สัญญากลุ่มธุรกิจร่วมทุนภายใต้บริษัทที่จดทะเบียนในสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมา (Project Companies) รวม 5 บริษัท ได้รับสัมปทานโครงการเขตเศรษฐกิจพิเศษทวายระยะแรก
โดยได้ลงนามสัญญาสัมปทานกับคณะกรรมการบริหารงานพื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษทวายของสาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมา (Dawei Special Economic Zone Management Committee: DSEZ MC) เพื่อดำเนินการพัฒนานิคมอุตสาหกรรมในพื้นที่รวม 27 ตารางกิโลเมตร พร้อมระบบโครงสร้างพื้นฐานและสาธารณูปโภคต่าง ๆ ที่จำเป็นต่อนิคมอุตสาหกรรม เมื่อวันที่ 5 สิงหาคม 2558 จำนวน 6 ฉบับ และ เมื่อวันที่ 29 มีนาคม 2559 อีก 1 ฉบับ รวมสัญญาสัมปทานจำนวน 7 ฉบับ
บริษัทขอแจ้งว่า เมื่อวันที่ 30 ธันวาคม 2563 ที่ผ่านมา Project Companies ทั้ง 5 บริษัท ได้รับหนังสือแจ้งการบอกเลิกสัญญาสัมปทาน รวม 7 ฉบับ จาก DSEZ MC เนื่องจาก DSEZ MC อ้างว่า Project Companies ผิดนัดไม่ชำระค่าสิทธิตามสัญญาสัมปทาน และไม่สามารถปฏิบัติตามเงื่อนไขบังคับก่อนบางประการในการเริ่มดำเนินการตามสัญญาสัมปทานได้
โดยที่ประชุมคณะกรรมการ (บอร์ด) บริษัท ครั้งที่ 4/1/2564 เมื่อวันที่ 11 มกราคม 2564 ได้พิจารณาแนวทางการดำเนินการในเรื่องดังกล่าว และ ได้มีมติให้ที่ปรึกษากฎหมายของบริษัท ดำเนินการจัดทำหนังสือชี้แจงและโต้แย้งข้อกล่าวหาของ DSEZ MC ข้างต้นโดยด่วน ซึ่งบริษัทจะแจ้งความคืบหน้าให้ทราบต่อไป
ภาพ : เฟซบุ๊กเพจ Dawei Special Economic Zone
อ่านข่าวเพิ่มเติม
- ‘เจาะพยู’ ท่าเรือ-รถไฟสายใหม่ ‘เมียนมา’ ต่อจิ๊กซอว์เส้นทางสายไหมของจีน
- จีนมอง ‘เมียนมา’ ที่มั่นยึด ‘มหาสมุทรอินเดีย’ ยุทธศาสตร์สำคัญ ‘ความมั่นคงพลังงาน’
- ‘อิตาเลียนไทย’ ดิ้นสู้! หลังเมียนมาแจ้งยกเลิกสัมปทาน ‘ทวาย’ 7 ฉบับรวด
