หลังจากเมื่อเร็วๆ นี้ “เทสโก้” บริษัทค้าปลีกรายใหญ่สุดของอังกฤษ ออกมาระบุว่า กำลังอยู่ระหว่างการพิจารณาถึงความเป็นไปได้ที่อาจขายกิจการในไทย และมาเลเซีย 2 ตลาดสำคัญของบริษัทในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ล่าสุดสำนักข่าวบลูมเบิร์กรายงานอ้างแหล่งข่าววงในว่า 2 ยักษ์ใหญ่ค้าปลีกไทย คือ “เครือเจริญ โภคภัณฑ์” ของเจ้าสัวธนินท์ เจียรวนนท์ และ “กลุ่มเซ็นทรัล” ของตระกูลจิราธิวัฒน์ กำลังเตรียมที่จะยื่นข้อเสนอเพื่อซื้อกิจการของเทสโก้ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ที่อาจมีมูลค่ามากกว่า 7,000 ล้านดอลลาร์ หรือกว่า 211,000 ล้านบาท
แหล่งข่าวบอกด้วยว่า กลุ่มทีซีซี ของเจ้าสัวเจริญ สิริวัฒนภักดี ก็แสดงความสนใจต่อกิจการของเทสโก้ในภูมิภาคนี้เช่นกัน
รายงานข่าวคาดว่า เทสโก้อาจจะเปิดรับข้อเสนอเบื้องต้นภายในเดือนมกราคม 2563 แต่กลุ่มที่มีความเป็นไปได้ที่จะประมูลได้ อาจจะยังไม่ยื่นเสนอราคาใดๆ เพราะยังต้องมีการพิจารณาต่อไปอีก
อย่างไรก็ดี ทั้งเทสโก้ และ 3 บริษัทของไทย ต่างปฏิเสธที่จะแสดงความเห็นเกี่ยวกับรายงานข่าวนี้
อย่างไรก็ตาม เมื่อช่วงต้นเดือนธันวาคมนี้ เทสโก้เคยออกแถลงการณ์ ยืนยันว่า มีผู้ซื้อที่มีศักยภาพ แสดงความสนใจในกิจการของบริษัททั้งในไทย และมาเลเซีย ทำให้บริษัทเริ่มพิจารณาถึงทางเลือกทางกลยุทธ์ สำหรับธุรกิจใน 2 ประเทศนี้ รวมถึง การประเมินความเป็นไปได้ที่จะขายธุรกิจเหล่านี้
การขายธุรกิจในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อาจทำให้เทสโก้ได้เงินสดเป็นจำนวนมาก สำหรับการหันกลับไปมุ่งเน้นในธุรกิจหลักของบริษัทที่สหราชอาณาจักร โดยก่อนหน้านี้ เทสโก้ได้ขายกิจการในเกาหลีใต้ ญี่ปุ่น สหรัฐ และจีน เพื่อนำไปชำระหนี้ และผลประกอบการที่ยำแย่ในอังกฤษให้ดีขึ้น จนเหลือธุรกิจค้าปลีกในเอเชีย ที่ไทย และมาเลเซียเพียง 2 ประเทศ ซึ่งหากขายกิจการในไทยและมาเลเซียสำเร็จ จะถือเป็นการปิดฉากธุรกิจค้าปลีกในเอเชียไปด้วย
ในปีงบการเงินที่ผ่านมา นับถึงเดือนกุมภาพันธ์ 2562 ธุรกิจของเทสโก้ ในเอเชีย รายงานยอดขายไว้ที่ 4,900 ล้านปอนด์ หรือประมาณ 193,000 ล้านบาท ลดลงจากปีก่อนหน้า 6.2% ผลจากปัญหาเรื่องซัพพลายเชน และการที่รัฐบาลไทยมีโครงการบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ ที่นำมาใช้กับเทสโก้ไม่ได้ โดยตัวเลขดังกล่าวคิดเป็นสัดส่วนราว 10% ของยอดขายโดยรวมของบริษัท ขณะส่วนต่างของกำไรจากการดำเนินงานอยู่ที่ราว 6% หรือ 2 เท่าของยอดขายในสหราชอาณาจักร และไอร์แลนด์
ลดขนาดอาณาจักร
นายไคลฟ์ แบล็ก นักวิเคราะห์จากชอร์ แคปิตัล แสดงความเห็นว่า การที่เทสโก้ พิจารณาถึงความเป็นไปได้ที่จะขายกิจการที่เหลืออยู่ในเอเชียนั้น ทำให้เกิดคำถามมากขึ้นว่า ธุรกิจของเทสโก้ที่อยู่ในยุโรปตะวันออก คือ ในฮังการี สาธารณรัฐเชค โปแลนด์ และสโลวาเกีย จะอยู่ไปอีกได้นานเท่าใด
ที่ผ่านมา เทสโก้ได้ปรับเปลี่ยนเป้าหมายในการทำธุรกิจ ส่วนหนึ่งของแผนฟื้นฟูธุรกิจ และภาพลักษณ์ของบริษัท หลังจากที่เจอกับเรื่องอื้อฉาวด้านการจัดทำบัญชี และการแข่งขันอย่างรุนแรงจากคู่แข่งทั้งในตลาดออฟไลน์ และออนไลน์
ช่วงไม่กี่ปีที่ผ่าน ยักษ์ค้าปลีกอังกฤษรายนี้ได้ทิ้งธุรกิจทั่วโลกไปเป็นจำนวน รวมถึง การถอนตัวออกจากตลาดสหรัฐ ญี่ปุ่น และจีน เมื่อปี 2556 จากนั้นในปี 2558 บริษัทขายหน่วยงานในเกาหลีใต้ไปในวงเงิน 1,600 ล้านดอลลาร์ และในปีต่อมา ก็ขายทิ้งธุรกิจ “คีปา” เชนซูเปอร์มาร์เก็ตขนาดใหญ่สุดของตุรกี
นอกจากนี้ ยังขายทิ้งทรัพย์สินบางส่วนในสหราชอาณาจักร เพื่อหันมามุ่งเน้นธุรกิจของชำ ซึ่งเป็นธุรกิจหลักของบริษัท โดยเมื่อปี 2559 เทสโก้ได้ขายกิจการ “จีราฟ” เชนร้านอาหาร ที่บริษัทเพิ่งทุ่มเงินราว 64 ล้านดอลลาร์ไปซื้อมาเมื่อ 3 ปีที่แล้ว
เปิดกว่า 2,000 สาขาในไทย
ข้อมูลที่เปิดเผยออกมาก่อนหน้านี้ แสดงให้เห็นว่า เทสโก้มีไฮเปอร์มาร์เก็ต และร้านสะดวกซื้อในไทย ภายใต้แบรนด์ “เทสโก้ โลตัส” อยู่มากกว่า 2,000 สาขา และจ้างงานอยู่เกือบ 60,000 คน โดยเชนค้าปลีกนี้ก่อตั้งขึ้นโดยเครือซีพี เมื่อปี 2537 ภายใต้แบรนด์เทสโก้ โลตัส ก่อนที่จะถูกเทสโก้ อังกฤษ ซื้อกิจการไป
ปัจจุบัน เทสโก้ ไทย จดทะเบียนการค้าในนามบริษัทเอก-ชัย ดีสทริบิวชั่น ซิสเทม จำกัด ซึ่งล่าสุดรายงานผลประกอบการในปี 2562 ว่ามีผลกำไรสุทธิอยู่ที่ 7,819 ล้านบาท ลดลงจากปี 2561 ที่ทำกำไรได้ 9,628 ล้านบาท มากถึง 29.54% จากรายได้รวมที่ 188,628 ล้านบาท ลดลง 4.88% จากจำนวน 198,315 ล้านบาทในปี 2561
ส่วนในมาเลเซียนั้น เทสโก้มีร้านค้าอยู่มากกว่า 70 ร้าน และมี “ไซม์ ดาร์บี้” กลุ่มธุรกิจรายใหญ่ของมาเลเซีย ถือหุ้นอยู่ในเทสโก้ มาเลเซีย 30%
สำหรับกรณีของกลุ่มทีซีซีนั้น เบอร์ลี ยุคเกอร์ บริษัทในเครือเข้าซื้อหุ้นข้างมากในเชนค้าปลีกไทย “บิ๊กซี ซูเปอร์เซ็นเตอร์” ที่กลุ่มคาสิโน หรือ Casino Guichard Perrachon ผู้ค้าปลีกรายใหญ่อันดับ 2 ของฝรั่งเศสถืออยู่เมื่อปี 2559 ในวงเงิน 3,450 ล้านดอลลาร์ โดยบิ๊กซี เป็นเชนซูเปอร์มาร์เก็ตรายใหญ่สุดอันดับ 2 ของไทย รองจากเทสโก้ โลตัส
