แพทย์แนะทางเลือกดูแลสุขภาพข้อเข่าผู้สูงอายุด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทย หลังพบอาการมักกำเริบหนัก ในช่วงอากาศหนาว พร้อมแนะนวดเฉพาะจุด-ประคบสมุนไพร-นวดด้วยน้ำมันไพล-รับประทานเถาวัลย์เปรียงช่วยได้
นพ.สรรพงศ์ ฤทธิรักษา รองอธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ในฐานะรองโฆษกกรมเปิดเผยว่า ประเทศไทยจะก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุเต็มตัว ผู้สูงอายุต้องการการดูแลรักษา รวมถึงการชะลอความเสื่อมของร่างกาย สำหรับในช่วงการเปลี่ยนผ่านฤดูกาลมักจะส่งผลกระทบต่อสุขภาพของผู้สูงอายุ
โดยเฉพาะในช่วงที่สภาพอากาศหนาวเย็น อาการที่ผู้สูงอายุจะมักเป็น คือ การปวดตามข้อต่อต่าง ๆ โดยเฉพาะข้อเข่า ซึ่งจะพบได้บ่อยในผู้สูงอายุ ที่รู้จักกันดี คือ โรคข้อเข่าเสื่อม (Osteoarthritis of knee) ซึ่งศาสตร์การแพทย์แผนไทยเรียกว่า “โรคลมจับโปง”
แบ่งออกเป็น 2 ชนิด ได้แก่ จับโปงน้ำจะมีอาการปวดเข่า เข่าบวม อักเสบชัดเจน มีน้ำในข้อเข่า ส่วนจับโปงแห้ง จะมีอาการปวดเข่า อักเสบไม่ชัดเจน มักพบเสียงกรอบแกรบในข้อเข่า ข้อเข่าฝืด สะบ้าติด งอพับเข่าได้ไม่ดีนัก
เมื่อพบอาการดังกล่าวแพทย์แผนไทยมีวิธีบรรเทาอาการด้วยการนวดรักษาเฉพาะจุด เพื่อส่งเลือดให้ไปเลี้ยงบริเวณข้อเข่ามากขึ้น ลดการเกร็งของกล้ามเนื้อรอบ ๆ ข้อ กระตุ้นระบบไหลเวียนบริเวณข้อเข่าให้ดีขึ้น หลังจากนั้นจะทำการประคบสมุนไพร หรือใช้ยาพอกเข่า เพื่อลดการอักเสบ และอาการปวดเข่า
นอกจากการทำหัตถการดังกล่าวข้างต้นแล้ว ยังมีการใช้ยาสมุนไพรที่อยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ เช่น ยาสมุนไพรเถาวัลย์เปรียงที่มีการศึกษาวิจัย พบว่า สามารถลดอาการอักเสบ และบรรเทาอาการปวดได้ผลดีเหมือนยาแก้อักเสบแผนปัจจุบัน และไม่ก่อให้เกิดการสะสมของสารเคมีในร่างกาย และให้ใช้น้ำมันไพลใช้สำหรับถูนวดบรรเทาอาการปวด ช่วยลดการอักเสบได้ดี ถือเป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการดูแลสุขภาพที่เกี่ยวกับอาการปวดเข่า
นพ.สรรพงศ์ กล่าวอีกว่า หากต้องการจะห่างไกลจากโรคข้อเข่า ควรดูแลร่างกาย และหลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยงของการเกิดโรค เช่น การไม่ยกของหนัก หรือทำกิจกรรมต่าง ๆ ที่เกิดแรงกดต่อข้อเข่ามากเกินไป หลีกเลี่ยงการรับประทานประเภทหน่อไม้ เครื่องในสัตว์ และอาหารหมักดอง รวมถึงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอลล์ เพราะจะส่งผลให้เกิดอาการปวดข้อ และข้อบวมได้
รวมถึงควรรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ อาหารที่ช่วยบำรุงข้อ ได้แก่ อาหารจำพวกธัญพืช เมล็ดถั่ว เมล็ดงา ออกกำลังกายเป็นประจำ สำหรับผู้มีน้ำหนักเกินไม่ควรออกกำลังกายโดยการวิ่ง การกระโดด หรือประเภทที่ก่อให้เกิดแรงกดต่อข้อเข่า ควรใช้การว่ายน้ำ การปั่นจักรยานอากาศ หรือ การทำท่ากายบริหารแบบฤาษีดัดตน ควรพักผ่อนให้เพียงพอวันละ 6-8 ชั่วโมง และรักษาความอบอุ่นของร่างกายให้เป็นปกติอยู่เสมอ
